Dự án Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi): Ðiều chỉnh, bổ sung nội dung sát với thực tiễn
Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội vừa tổ chức Hội thảo về dự án Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi) tại tỉnh Bình Ðịnh. Các ý kiến góp ý tại hội thảo đều khẳng định sự cần thiết của việc sửa đổi luật này, nhằm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh và rộng khắp.
Luật Dân quân tự vệ (DQTV) được Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 23.11.2009. Theo Nghị quyết số 57 ngày 8.6.2018 của Quốc hội khóa XIV về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018, dự án Luật DQTV (sửa đổi) được Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5.2019) và xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10.2019). Hiện nay, Bộ Quốc phòng đang soạn thảo dự án Luật để chuẩn bị báo cáo Chính phủ thông qua trước khi gửi Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội thẩm tra theo quy định của pháp luật.
Nhiều hạn chế, bất cập
Tham gia hội thảo, các đại biểu đều khẳng định việc thực hiện Luật DQTV trên toàn quốc những năm qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Luật vẫn còn nhiều vướng mắc, bất cập. Thiếu tướng Nguyễn Hải Hưng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, nhìn nhận: “Trong Luật DQTV năm 2009 thì nhiều chủ trương, quan điểm mới của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến DQTV chưa được thể chế và cụ thể hóa. Một số quy định của Luật chưa thống nhất, đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quốc phòng và pháp luật có liên quan. Nhiều vấn đề mới phát sinh trên thực tiễn liên quan đến DQTV chưa được điều chỉnh hoặc điều chỉnh chưa đầy đủ đã bộc lộ nhiều hạn chế, vướng mắc, bất cập về xây dựng, huấn luyện, đào tạo, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV”.
Luật DQTV (sửa đổi) nhằm xây dựng dân quân tự vệ vững mạnh và rộng khắp.
- Trong ảnh: Huấn luyện lực lượng DQTV
Tại Bình Định, kinh phí xây dựng, huấn luyện, hoạt động và thực hiện các chế độ chính sách cho lực lượng DQTV địa phương chi tăng qua các năm. “Tuy các chính sách cho lực lượng DQTV đã phát huy tốt, đảm bảo chất lượng hoạt động DQTV ngày càng cao nhưng có sự chênh lệch, không tương đồng và công bằng trong việc thực hiện chính sách so với các lực lượng khác”, Phó Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Văn Hưng bày tỏ.
Còn thiếu tướng Trịnh Hoàng Điệp, Giám đốc Học viện Biên phòng, minh chứng cụ thể: “Luật DQTV 2009 và Nghị định 58 ngày 1.6.2010 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật DQTV có nhiều quy định không còn phù hợp, thiếu thống nhất, chưa đầy đủ, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, như về: nguyên tắc tổ chức, hoạt động của DQTV; nhiệm vụ, tổ chức, thành phần DQTV; độ tuổi, tạm hoãn, miễn thực hiện nghĩa vụ tham gia DQTV; đào tạo cán bộ quân sự Ban chỉ huy quân sự cấp xã, huấn luyện, hoạt động và chế độ, chính sách, kinh phí bảo đảm cho DQTV…”.
Khẳng định vai trò
Theo thiếu tướng Nguyễn Hải Hưng, Ban Soạn thảo dự thảo Luật DQTV (sửa đổi) đã tích cực lấy, tiếp thu và tích hợp ý kiến của nhiều tập thể, cá nhân vào dự thảo luật. Theo đó, dự thảo Luật DQTV (sửa đổi) gồm 8 chương, 50 điều; giảm 1 chương, 16 điều so với Luật DQTV năm 2009. Dự thảo Luật mới đã điều chỉnh, bổ sung một số nội dung cơ bản như: lồng ghép đăng ký công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia DQTV với đăng ký nghĩa vụ quân sự, nhằm cải cách hành chính, tiết kiệm thời gian, nguồn lực của công dân và cơ quan, tổ chức theo tinh thần cải cách hành chính của Đảng, Nhà nước; quy định rõ chế độ, chính sách của DQTV; nhiệm vụ chi đào tạo chỉ huy trưởng ban CHQS cấp xã ngành quân sự cơ sở…
Đóng góp ý kiến vào dự thảo luật, tất cả các đại biểu đều cho rằng ở bất kỳ quy mô, hình thái, phương thức chiến tranh nào thì DQTV luôn là lực lượng nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc ở cơ sở. Tại Bình Định, Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh giao chỉ tiêu và chỉ đạo UBND cấp huyện, cấp xã, các đơn vị tự vệ cơ sở xây dựng đúng quy mô, tổ chức, biên chế theo quy định. Trong đó, quy mô, tổ chức DQTV toàn tỉnh hiện nay có 159 ban CHQS cấp xã; 103 ban CHQS cơ quan, tổ chức; tổng số DQTV 20.983 người, đạt 1,3% dân số. Thượng tá Trần Thanh Hải, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh, kiến nghị: “Không quy định cụ thể về quy mô tổ chức lực lượng DQTV” để linh động, sát với tình hình cụ thể của các ngành và địa phương; nên giao Chính phủ, Bộ Quốc phòng hướng dẫn nội dung này. Việc quy định cấp xã ven biển, đảo “phải xây dựng lực lượng dân quân biển là chưa phù hợp”; vì trên thực tế, nhiều xã, phường ven biển có chiều dài bờ biển ngắn, ít hoặc không có phương tiện và nhân lực hoạt động trên biển như phường Lý Thường Kiệt 100 m; phường Lê Lợi 800 m…”.
Các đại biểu cũng kiến nghị Luật mới cần quy định rõ trách nhiệm và quyền lợi giữa các DN trong xây dựng lực lượng tự vệ; nếu không quy định rõ như hiện nay, dẫn đến lãnh đạo một số DN nhận thức chưa đầy đủ, không muốn xây dựng và duy trì hoạt động lực lượng tự vệ trong đơn vị mình. “Đề nghị Bộ Quốc phòng tham mưu Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi bổ sung Luật cán bộ, công chức bổ sung chức danh Phó Chỉ huy trưởng Ban CHQS cấp xã vào công chức, nhằm kiện toàn chức danh công tác, nâng cao năng lực tham mưu của Ban CHQS xã”, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Ngô Văn Hương kiến nghị.
HỒNG PHÚC