Thiện lương từ những trang sách
Đứng một chân và há mỏ ra là tập truyện trong Cổ tích tiền thân của tác giả Nguyên Hương dành cho thiếu nhi. Tập sách gồm 15 câu chuyện nhỏ, hình thức như một câu chuyện cổ tích với giọng văn hiền hậu của tác giả.
Tác giả phả vào những câu chuyện khung trời gần gũi và ấm áp, khuyên bảo, nhận thức nhẹ nhàng. Trong truyện đa phần là hình ảnh thiên nhiên, cây lá, muôn loài: Nai, voi, khỉ, chó, quạ, con chim anh vũ… và khu vườn ngập nắng. Hình ảnh ấy gợi một không gian thoáng đãng, mát mẻ và không kém phần kỳ bí của rừng già, lôi cuốn bạn đọc nhỏ tuổi. Bên cạnh đó, hình ảnh của vua chúa, hoàng tử, công chúa luôn được gắn với vấn đề giải quyết bất công, nhận ra đâu mới là vấn đề cốt yếu của một vương quốc: Sự công bằng, yêu thương; không những thế, với sự cao sang, quyền quý của bậc vua chúa, họ nhận ra, mọi sự cao sang trên đời đều là giả tạm, như bong bóng nước.
Chuyện kể và kết thúc bằng lời đúc kết ở cuối mỗi bài, phù hợp với quá trình nhận thức của trẻ. Mỗi tác phẩm mở ra một thế giới và cũng là một bài học nhỏ. Đó là bài học về sự hy sinh của các loài vật với nhau, của sự trung thực, quý trọng thầy mình; sự nhẫn nhịn và cái giá nếu làm việc ác; sự chân thành và lọc lừa; học cách nói nhẹ nhàng, thấu hiểu…
Mà đâu hẳn trẻ con mới cần phải ghi nhớ, ngay chính vua trong câu chuyện cũng cần phải nhắc lại mình “Nhà vua bừng tỉnh, ta đã làm gì suốt ba năm qua?” khiến cho vương quốc của mình hỗn loạn. Những lời giáo huấn nhẹ nhàng thông qua nhân vật Hoàng tử, trong hành trình ra đời của mình “Quỷ à, mi không thể vừa ăn thịt uống máu người lại vừa mong có trí tuệ, nụ cười chào đón và mùi vị yêu thương. Hãy ngừng làm điều ác, đừng giết người và đừng tàn bạo với kẻ yếu. Hãy tỏ lòng hối hận chân thành”. Đứng một chân và há mỏ ra đã dẫn những lối đầu tiên vào căn tính thiện lương của độc giả nhỏ tuổi, và cho cả chúng ta, soi lại chính mình.
NGUYỄN ÐẶNG THÙY TRANG