Không có đủ tiền mua nhà, nhiều người dân đã tự ý lấn chiếm, xây dựng nhà trái phép tại khu vực núi Bà Hỏa thuộc phường Ngô Mây, TP Quy Nhơn

Sau gần một năm cưới nhau, xem ra căn phòng chừng hơn 10m2 chị Huỳnh Thị Bích, công nhân gỗ của Công ty PISICO, đã thuê giờ chật hơn nhiều bởi đồ đạc lỉnh kỉnh. Cái xe máy mới mua về, phải đem ra ngoài để. Đêm đến khóa dựng trước phòng, vừa ngủ vừa canh kẻ trộm. Bích tâm sự: "Đồ sắm ngày càng nhiều, phòng càng ngày càng chật. Thuê phòng to thì tốn tiền hơn, ở đây chỉ có 150.000 đồng/tháng. Bọn em tính để dành tiền mua đất, nhưng biết đến bao giờ mới đủ, đất Quy Nhơn chỗ xó xỉnh cũng cả trăm triệu. Nản quá, tháng trước, có bao nhiêu tiền, bọn em rút ra mua xe máy. Chắc ở nhà thuê cả đời quá". Cạnh phòng Bích là gia đình của chị Nguyễn Thị Thanh, cũng là công nhân gỗ. Cưới nhau đã gần 3 năm nhưng vợ chồng chị vẫn chưa dám có con bởi "đẻ ra thì biết ở chỗ nào", phải chờ đến lúc mua được đất, cất nhà. Nhưng chừng nào mới mua được đất, sinh con thì chị Thanh cũng không biết chắc.

Người lao động thì đã vậy, với các cán bộ công chức có thu nhập thấp chưa có nhà nhưng hiện sống và làm việc tại thành phố Quy Nhơn tình hình cũng chẳng sáng sủa gì hơn. Hầu hết đều chọn giải pháp thuê nhà để sống, sau thời gian tích cóp đủ tiền mới dám mơ đến việc mua nhà. Anh Trần Anh Túc, quê ở Hoài Nhơn, đang làm việc cho một cơ quan có thu nhập vào loại tương đối khá, nhẩm tính: "Hàng tháng, sau khi trừ mọi chi phí, tôi để dành được 1 triệu đồng. Nếu không đau ốm gì thì sau một năm tôi để dành được 12 triệu. Căn nhà ở trong hẻm thường nhất ở Quy Nhơn bèo nhất bữa nay phải trên trăm triệu. Phải 10 năm nữa tôi mới dám mơ đến nhà". Dĩ nhiên trong trường hợp anh Túc nói đến trong vòng 10 năm nữa giá đất không lên, tiền không trượt giá.

* Nhà chung cư, đất đấu giá: với "sao" trên trời

Cách đây chưa lâu, Công ty Xây dựng và Phát triển đô thị tỉnh đã rao bán các lô chung cư sắp sửa được xây tại D3 đường Nguyễn Lữ nối dài, thành phố Quy Nhơn. Giá của các lô chung cư được rao bán với giá thấp nhất gần 300 triệu và cao nhất gần 1 tỉ đồng- mức giá quá cao so với những người có thu nhập thấp. Bởi vậy đã có nhiều chuyện "cười ra nước mắt" quanh chuyện mua nhà chung cư này. Một người bạn của tôi kể: "Số là, một tờ báo nọ đã thông tin sai lệch về mức giá của các lô chung cư. Bố tôi đọc thấy mới tính nhẩm chưa đến 40 triệu đồng cho một lô chung cư ở tầng cao nên hối thúc tôi tới đặt cọc. Đến nơi hỏi thì… với mức lương như của tôi, phải gần 50 năm sau mới mua nổi nhà hạng bét của khu chung cư đó".

Thời gian qua, thành phố Quy Nhơn đã có nhiều lần bán đấu giá quyền sử dụng đất nhưng chủ yếu vẫn dành cho những người giàu có và khá giả. Với đối tượng này, họ không thật sự có nhu cầu bức thiết về chỗ ở mà có chỉ nhằm cải thiện chỗ ở... Trong khi đó, hai đối tượng rất bức xúc về đất ở chiếm số đông trong cư dân là cán bộ công chức và nhân dân lao động có mức thu nhập trung bình và thấp lại không hề có khả năng mua nổi. Mua lô đất hạng trung bình khoảng 300-400 triệu đồng hầu như vượt ngoài khả năng của họ. Tóm lại, với công chức có thu nhập thấp hoặc người lao động nghèo, đấu giá đất hoặc mua chung cư như chuyện với "sao" trên trời.

Bởi vậy để giải quyết chỗ ở, nhiều người đã mua đất vùng đồi núi hoặc đất ven đô thị, thường là không có giấy tờ hợp lệ, mua bán sang tay hoặc tự chiếm đất để ở, chẳng hạn như khu vực ven chân núi Bà Hỏa thuộc các phường như Ngô Mây, Quang Trung… gây nên nhiều hệ lụy khó bề giải quyết.

* Nhà cho người có thu nhập thấp: bao giờ ?

Được biết, năm 2003, UBND tỉnh đã có quyết định lấy lại toàn bộ khu đất mà Công ty TNHH Tiến Đạt đang sản xuất (thuộc KV 5, phường Quang Trung, thành phố Quy Nhơn) để xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp. Tuy nhiên, cho đến nay đã hơn một năm, chẳng hiểu vì sao dự án này vẫn "án binh bất động"?. Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại về vấn đề triển khai các dự án xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp, ông Nguyễn Ngọc Trai, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: "Hiện nay, cũng có một số dự án xây nhà cho người có thu nhập thấp nhưng vẫn chưa triển khai được vì chưa có nhà đầu tư và còn một số lý do khác…"(!).

Và trong khi chờ đợi dự án nhà cho người có thu nhập thấp được triển khai, giải pháp trong tầm với của người có thu nhập thấp là thuê nhà để ở hoặc tìm mua đất chui, trong diện giải tỏa với giá rẻ, tiếp tục làm nảy sinh những khó khăn đối với các cơ quan chức năng. Một vị lãnh đạo thành phố Quy Nhơn khi nói về tình trạng xây dựng, lấn chiếm đất trái phép ở thành phố Quy Nhơn đã cho rằng: "Để giải quyết cơ bản nạn lấn chiếm đất trái phép, các nhà hoạch định đô thị phải quan tâm và dành quỹ đất, quỹ nhà cho các đối tượng nghèo, có thu nhập thấp trong thành phố và tạo điều kiện cho người nhập cư cũng có nơi ở". 

. Thu Hà