Bìa đĩa VCD phim "Gái nhảy" đang bán tại các tiệm băng đĩa ở Quy Nhơn

Số lượng các cửa hàng băng đĩa gần đây ở Quy Nhơn đang mọc lên ngày càng nhiều và hoạt động cũng đang trở nên sôi động. Từ các đĩa nhạc rock, rap, nhạc trẻ dành cho các fan nghe nhạc trẻ, đến nhạc kháng chiến, nhạc dân ca, cải lương, và thậm chí hát bội… nhu cầu nào cũng được đáp ứng đủ. Một chủ tiệm băng đĩa trên đường Trần Hưng Đạo cho biết: "Bây giờ thị trường cập nhật lắm. Ở thành phố Hồ Chí Minh phát hành buổi sáng, thì buổi chiều đã gửi ra Quy Nhơn rồi".

Một xu hướng mới gần đây là một số fan nghe nhạc trẻ bắt đầu ưu tiên mua băng, đĩa xịn của các ca sĩ yêu thích thay vì chấp nhận băng đĩa sao chép giá rẻ như trước". Trang, một học sinh lớp 12 Trường Lê Quý Đôn, cho biết: "Ngoài chuyện chất lượng âm thanh cao hơn, hình thức đẹp hơn thì việc sở hữu những băng đĩa gốc của các ca sĩ mình yêu thích bao giờ cũng có sự thú vị của nó". Do vậy, các bạn trẻ đã sẵn sàng bỏ ra vài chục ngàn để mua một đĩa xịn và xem bộ sưu tập băng đĩa của các ca sĩ yêu thích của mình như một cách để tự hào trước bạn bè đồng lứa. Trang cho biết, khi nào có thông tin về Album mới của các ca sĩ được Trang hâm mộ ra mắt tại thành phố Hồ Chí Minh, Trang đều tìm mua. Hầu như tuần nào Trang cũng ghé qua các tiệm băng đĩa nhạc để lùng các băng đĩa mới ra. 

* Băng, đĩa lậu: bệnh nhờn thuốc

Tuy vậy, thị trường băng, đĩa lậu vẫn đang hoạt động khá sôi nổi. Trước hết là sự nở rộ các băng, đĩa vi phạm bản quyền. Bất cứ một bộ phim, một album nào mới phát hành, ít lâu sau, các tiệm băng, đĩa ở Quy Nhơn đã xuất hiện ngay. Tại các tiệm băng đĩa ở Quy Nhơn, chỉ cần bạn yêu cầu "Nhạc Sài Gòn", là người bán xách ra hàng rổ băng đĩa sao chép lậu. Từ Thanh Lam, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Thu Hiền… đến Mỹ Tâm, Quang Vinh… Giá cả lại rất rẻ: chỉ  7.000 đồng/đĩa và thậm chí có thể thấp hơn, nếu là khách quen thường xuyên mua. Một chủ tiệm bán băng, đĩa trên đường Lê Hồng Phong - Quy Nhơn giải thích: "Chúng tôi phục vụ tất cả các nhu cầu. Những ai có tiền thì mua băng đĩa xịn, bình dân thì mua băng đĩa chép, giá rẻ". Lại có tình trạng những đĩa nhạc được xào xáo các bài hát từ nhiều đĩa khác nhau, rồi tập hợp lại, mang tên mới và phát hành.

Không chỉ băng, đĩa nhạc, ngay cả các bộ phim nhựa cũng không thoát khỏi tình trạng vi phạm bản quyền này. Chẳng hạn, phim "Gái nhảy" ngoài rạp mới trương thông báo, tiệm này đã có; chỉ sau vài ngày, hàng trăm bộ (bộ 2 đĩa VCD) đã được bán ra và còn bán lai rai cho đến thời điểm này. Còn "Anh hùng" (phim Trung Quốc) khá nổi tiếng của đạo diễn Trương Nghệ Mưu mãi gần đây các rạp chiếu bóng ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh mới khởi chiếu, chứ chưa nói đến các rạp ở thành phố Quy Nhơn, thì đĩa lậu đã có mặt ở các hiệu cho thuê đĩa ở Quy Nhơn khá lâu.

Bên cạnh những băng, đĩa vi phạm bản quyền nói trên, vẫn tồn tại hàng loạt những băng, đĩa nhạc, đĩa phim từ nước ngoài lén lút đem về Việt Nam in sang, đưa về Quy Nhơn số lượng nhiều, nội dung phức tạp. Trong đó, không ít những băng, đĩa có nội dung không lành mạnh. Tất cả các băng, đĩa này chủ yếu là những bài hát không nằm trong danh mục được Bộ Văn hóa - Thông tin cho phép, thậm chí có cả những bài hát có nội dung xấu. 

Thời gian qua, lực lượng kiểm tra chuyên ngành, liên ngành 814 của tỉnh và các địa phương đã tăng cường công tác kiểm tra các cơ sở kinh doanh băng, đĩa. Năm 2003, các lực lượng này đã tiến hành kiểm tra 586 lượt đối với các cơ sở hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa và tụ điểm tệ nạn xã hội, phát hiện 131 vụ vi phạm. Trong đó, đã thu giữ 9.129 băng đĩa hình, băng đĩa nhạc không có tem. Sở Văn hóa - Thông tin đã tổ chức tiêu hủy 12.288 băng đĩa hình, băng đĩa nhạc. Tuy nhiên, hoạt động băng đĩa lậu, vi phạm bản quyền đã như căn bệnh nhờn thuốc.

. Lê Viết Thọ