Chị Hoa và các con trong công việc vá lưới hàng ngày

Lập gia đình từ năm 18 tuổi, đến nay ngoài gia sản tích cóp được từ những chuyến đi biển, gia đình chị Nguyễn Thị Kim Liên (thôn Lý Chánh) còn có đến 7 cô con gái. 40 tuổi, cứ 2 năm một lần anh chị lại cho ra đời một đứa con. Chị Liên cho biết: "Nghề đi biển như ổng toàn những việc nặng nhọc nên cần có con trai giúp. Vì thế, khi sinh 2 đứa con gái đầu, dù hoàn cảnh gia đình có khó khăn nhưng tôi vẫn sinh thêm, biết đâu lại có con trai cho ổng nhờ". Và kết quả cái sự "biết đâu" của anh chị là 7 đứa con gái liền tù tì ra đời. Bây giờ, đứa lớn nhất đã được 20 tuổi, trong khi đứa bé nhất còn đang… nghịch cát. Đến giờ, dù anh đã hạ quyết tâm không sinh thêm nhưng chị Liên cứ thấy tủi cho anh: "Suốt ngày đi ra đi vào với biển cũng chỉ một mình. 7 đứa con nhưng việc gì cũng đến tay".

Cùng thôn Lý Chánh, nhưng gia đình chị Hoa (39 tuổi) cũng có đến 5 mặt con, mà toàn… con gái. Chị tâm sự: "Thấy nhiều con, đời sống kinh tế gia đình chẳng khá giả gì cũng ngại nhưng thôi gắng cho có… con trai".

Thực tế cho thấy, ngoài quan niệm tìm con trai nối nghề đi biển, nhiều người dân vùng xã bán đảo còn nặng tư tưởng cậy nhờ vào con trai, không phải là kinh tế gia đình thì cũng là chuyện… hậu sự sau này. Và như thế, còn rất nhiều lý do để người dân Nhơn Lý cứ đeo đuổi hoài với chuyện làm sao cho có… con trai.

Theo thống kê của Ban dân số xã Nhơn Lý, đến cuối năm 2003, Nhơn Lý có 2.577 phụ nữ ở độ tuổi 15-49 tuổi, trong đó có 1.532 phụ nữ trong độ tuổi này có chồng. Trong tổng số 134 người sinh trong năm thì số sinh con thứ 3 trở lên có đến 27 người (chiếm tỷ lệ 20,15%). Trong số 61 phụ nữ đang mang thai, chỉ có 47 người từng khám thai ở cơ sở y tế từ một lần trở lên. Có nghĩa là, vẫn còn 23% phụ nữ có thai chưa một lần đến trạm y tế kiểm tra thai nhi. Thêm vào đó việc chăm sóc bà mẹ đang mang thai và trẻ không chu đáo nên tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng năm 2003 vẫn ở mức 28%.

* Tin vào lớp trẻ

Tuy nhiên, trên thực tế theo anh Bạch Xuân Hoàng - cán bộ chuyên trách dân số xã, với tỉ lệ nêu trên, 2/3 rơi vào nhóm cha mẹ có độ tuổi 45-55, một vài gia đình ở độ tuổi 37-38. Anh còn cho biết thêm, bây giờ cùng với việc từng bước chuyển đổi ngành nghề không phải phụ thuộc nhiều vào biển và tiếp cận thông tin nhanh nhạy nên nhận thức của lớp trẻ Nhơn Lý đã có nhiều thay đổi tích cực. Nhóm gia đình trẻ từ 35 tuổi trở xuống có chiều hướng sinh 2 con để có điều kiện chăm sóc và nuôi dạy con cái. Những hậu quả từ việc sinh nhiều con rồi không có điều kiện cho con học hành đến nơi đến chốn, con trai mới 15-17 tuổi đã lăn vào đánh vật với biển, con gái mới học hết lớp 5 đã nghỉ ở nhà rồi đi làm thuê làm mướn của thế hệ đi trước là bài học cho lớp trẻ hôm nay.

Nhiều bạn trẻ Nhơn Lý đang làm nghề đi biển hay chuyển sang các dịch vụ khác có xu hướng hạn chế số con. Điều đáng mừng, trong số cặp vợ chồng đang sử dụng các biện pháp tránh thai chiếm 86% với hầu hết các biện pháp tránh thai hiện đại đều rơi vào lớp trẻ. Dù việc chuyển đổi nhận thức của người dân xã bán đảo để nâng cao chất lượng dân số còn nhiều khó khăn nhưng niềm tin đang được đặt vào lớp trẻ.

. Lê Thu Hiền