Giờ sinh hoạt đội của thầy và trò Trường tiểu học An Hưng

Từ trung tâm huyện An Lão, đi hơn 19km đường dốc núi tôi mới đến được xã An Dũng. Gặp tôi, cô giáo Lê Thị Hoa Liễu - giáo viên (GV) tiểu học, không giấu được xúc động đã bật khóc. Cô tốt nghiệp CĐSP năm 2001, lên đây dạy được 3 năm. "Những ngày mới lên, nhìn quang cảnh hoang vắng chỉ muốn quay về, đêm nghe tiếng côn trùng rả rích càng thêm nhớ nhà không ngủ được… nhưng rồi, công việc cứ cuốn mình đi" - cô nói. Thầy Khương - GV tiểu học, nhà ở xã An Trung đi dạy được 4 năm, cười nói: "Ở đây, tôi phải hát suốt ngày như cái radio để cho các cô đỡ buồn". Trước đây, GV ở nhờ nhà dân để đi dạy, năm 2003, nhà công vụ cho GV được xây dựng nhưng tạm bợ không đủ phòng, với diện tích chưa tới 20m2 nhưng có tới 5 GV nam, nữ ở chung, người nằm giường, người trải chiếu nằm đất ngủ qua đêm.

Tiếp tục ngược dòng "lên non", tôi dừng chân tại Trường tiểu học xã An Vinh. Nhìn tôi ướt sũng, cô giáo Huỳnh Thị Kim Vân, lên tiếng: "Mới ngã suối à?". "Vâng!" - tôi đáp. Cô nói với tôi như thể đang nói với người thân: "Hôm nay, cuối tuần nên không còn gạo và mì tôm để ăn, cá khô, tép khô cũng chẳng còn… thôi thì ăn tạm cháo củ mì với canh rau rừng vậy". Nhìn ra khoảng không bao la cô nói: "Ở đây, chỉ sợ nhất đau ruột thừa. Đường đi quá trở ngại, nếu đau sợ sẽ bị chết trên đường đi cấp cứu mất…". Có những điểm dạy GV đi hơn một ngày đường mới tới nơi. Cô Phạm Thị Rết, quê Hoài Hương, GV tiểu học trường An Dũng kể lại: "… Có buổi đi dạy về, thấy máu đổ ra ngoài mới biết vắt đã len lỏi khắp người". 

* Tâm huyết với nghề

Dẫu biết khó khăn còn nhiều, nhưng GV nơi đây luôn tâm niệm: "Tất cả vì đàn em thân yêu". Điều đó như động lực tiếp sức cho mỗi GV vượt qua những lo toan, gian khổ của cuộc sống thường nhật nơi vùng cao để bám làng dạy chữ.

Cô Nguyễn Thị Hồng Minh, quê Quảng Trị, GV Trường tiểu học An Vinh, theo chồng vào đây cho biết: "Máy điện Diezen, hết dầu không có điện, phải soạn giáo án bằng đèn dầu nhưng vẫn phải cố vì ngày mai các em cần có một giờ học sinh động mà!".

Mỗi lớp thường cũng chỉ từ 8-10 em nhưng khả năng tiếp thu có hạn, nên GV phải mất rất nhiều thời gian truyền đạt kiến thức. Đối với những lớp ghép, GV hoạt động như "con thoi"; cho lớp 3 làm bài tập toán, xong "chạy" sang lớp 1 cho học tập đọc… Sức người có hạn, nhưng các GV vẫn không nản chí. Bất đồng ngôn ngữ là trở ngại của GV vùng cao. Để hiểu được các em muốn nói gì, đôi khi các thầy cô phải dùng hình vẽ để minh họa. Do vậy, đối với GV cấp mẫu giáo và lớp 1 vẫn là thách thức không nhỏ trong việc truyền đạt kiến thức.

Những lúc học sinh bỏ học, đích thân GV phải lặn lội vào tận làng để "năn nỉ" cha mẹ và dùng bánh kẹo để "dỗ" các em đến lớp. GV không bao giờ nặng lời vì sợ các em trả sách vở lại cho trường và… ra về. Mỗi dịp về nhà, GV gom góp, hoặc xin những quần áo cũ mang lên cho các em mặc để lớp tươm tất hơn.

Ông Đinh Văn Ruồng - Hiệu trưởng Trường tiểu học An Vinh, nói về thầy cô nơi đây: "Họ dạy bằng cả tấm lòng! Gian lao và thiếu thốn nhiều, nhưng với lòng yêu nghề họ đã vượt qua tất cả, họ đứng lớp không chỉ vì nhiệm vụ mà là vì cái "tâm" của người cầm phấn".

Trong nhiều năm qua, đời sống của GV vùng cao tuy đã được cải thiện hơn, song nhìn chung những khó khăn trong cuộc sống chưa hẳn đã hết. Trên đường về, hình ảnh những GV ngủ dưới đất và những bữa cơm rau rừng cứ vương vấn mãi trong tâm trí tôi.

. Quốc Việt