Trên vùng đất cát, việc mang cây đào phủ xanh lên vùng đất trống từ lâu bà con nông dân huyện Phù Cát đã xem là tối ưu và hiệu quả. Bởi thế, khi Trung tâm Khuyến nông huyện xây dựng dự án trồng xoài trên đất cát xã Cát Hanh thì nhiều bà con cho là không hiện thực. Anh Nguyễn Ngọc, ở thôn Vinh Kiên (Cát Hanh) đã trồng xoài theo dự án và nay đã có kết quả khá khả quan.

Điều gì khiến anh Ngọc mạnh dạn thuê 4ha đất ở một nơi cách xa nhà 10km để trồng xoài, trong khi rất nhiều người cho là không thực tế, không khả thi? Anh tâm sự rằng: Đầu tiên là anh tin ở khoa học. Thứ hai là rất muốn phát triển kinh tế gia đình cho bằng anh em bè bạn. Ba là các con anh đã đủ lớn, cần có điều kiện để đem sức trẻ ra làm giàu, mà nghề nông cha ông để lại thì trước tiên phải có đất. Còn vì sao ai cũng sợ, không tin trồng xoài rên vùng đất cát có kết quả? Anh cho biết, vì đất vùng này khi mùa mưa đến hay bị mạch nước dễ làm lay gốc, gặp gió lớn càng nguy; xoài ở đây hay ra hoa nhiều đợt, mà như vậy việc đậu trái sẽ không có kết quả, trái thưa, không đều, chất lượng thấp. Còn với anh, anh nói: "Những nhược điểm này tôi nghĩ mình khắc phục được, dù rất khó, đòi hỏi biết kết hợp hợp lý giữa kinh nghiệm dân gian và khoa học kỹ thuật, trong đó có việc tìm hiểu thời tiết khí hậu, thời điểm đất bị nẩy mạch, quá trình sinh trưởng, ra hoa kết trái và phát triển của giống xoài… Nghĩa là nếu biết tỉa cành, bớt rễ khi mùa mưa đến, cho cây nghỉ thì lại có kết quả rất cao cho mùa xoài sau đó. Nhược điểm ra hoa nhiều đợt thì phải biết hãm, gây ức chế rồi cho bung ra hoa một lần, lúc đó xoài sẽ ít rụng hoa và sai trái".

Mùa xoài năm vừa qua anh đã làm được điều đó, mặc dầu mới năm thứ tư, mùa đầu nhưng đã cho kết quả trung bình non 1 tạ xoài trên mỗi cây, thu được trên 30 triệu đồng, cao hơn các vườn đào xung quanh. Dĩ nhiên về công chăm sóc và đầu tư cho cây xoài nhiều hơn cây đào. Cũng chính vì vậy nên theo anh phải có kết hợp chăn nuôi, xây dựng thành mô hình kinh tế trang trại (xoài - bò lai - trại gà) để vừa khai thác hết thế mạnh đất đai, vừa lấy nguồn phân hữu cơ cung cấp cho cây, vừa không lãng phí công đi lại chăm sóc, kết hợp được lấy ngắn nuôi dài, phần nào khắc phục việc thiếu vốn đầu tư.

Có thể nói từ 4ha xoài trồng theo dự án của anh Ngọc đã khẳng định cây xoài phát triển tốt trên đất cát Phù Cát. Anh Ngọc không phải người đưa ra ý tưởng ban đầu, nhưng là người dám đi đầu để biến ý tưởng ấy thành hiện thực, mở ra hướng đi mới hiệu quả và kinh tế cao cho bà con nông dân nơi đây.

. Thiện Chế