Tàu vào Cảng Quy Nhơn (ảnh: Đào Tiến Đạt)

Cảng Quy Nhơn được xác định là một trong những cảng biển quan trọng của đất nước đối với sự nghiệp phát triển kinh tế cũng như an ninh quốc phòng, là đầu mối giao thông đường biển thuận tiện. Cùng với sự phát triển đi lên của cảng, bộ phận Hoa tiêu cảng Quy Nhơn được thành lập ngày 24-12-1992 và chịu sự quản lý của Cảng vụ Quy Nhơn. Hơn 11 năm hoạt động cũng là thời gian bộ phận Hoa tiêu từng bước trưởng thành, nhanh chóng đáp ứng nhiệm vụ với hiệu quả cao.

Các anh Bùi Văn Vương, Đỗ Văn Sửu, Nguyễn Văn Bá là những hoa tiêu đầu tiên của Cảng vụ Quy Nhơn. Họ đã có quá trình làm hoa tiêu thời chống Mỹ ở cảng Hải Phòng, nhiều kinh nghiệm trong việc lai dắt tàu cập cảng giữa dày đặc thủy lôi phong tỏa của đế quốc Mỹ, nên có điều kiện vận dụng kinh nghiệm vào thực tế công việc ở cảng kinh tế thời kỳ đổi mới, vừa tận tình truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho lớp trẻ. Đội ngũ hoa tiêu Quy Nhơn hiện nay có 4 người, là các anh Lê Văn Xếp, Nguyễn Văn Minh, Nguyễn Hữu Nghiêm, Lê Văn Văn. Tuy đã tốt nghiệp các trường đào tạo chuyên ngành, nhưng từ nhà trường đến thực tế còn có những khoảng cách; các anh đã không ngừng học tập, rèn luyện, từng bước vươn lên nắm chắc chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, trình độ khoa học kỹ thuật nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài. Phụ trách hoạt động một vùng biển rộng lớn từ Sa Huỳnh đến Đại Lãnh, dài mấy trăm kilômét, anh em phải thường trực làm nhiệm vụ 24/24 giờ để sẵn sàng lai dắt những con tàu ra vào cảng.

Đường trên bộ có biển hướng dẫn giao thông thì ai cũng nhìn thấy, nhưng đường dưới nước làm gì có biển báo, chỗ nào sâu cạn, khúc nào quanh co, nơi đâu có đá ngầm hay các vật chướng ngại chìm sâu dưới lòng nước thì chỉ có người hoa tiêu biết. Chiều dài luồng lạch ra vào cảng Quy Nhơn khoảng 3 hải lý, rộng trên dưới 80 mét với độ sâu trung bình 8 mét, lại có 2 khúc cua gấp, tại phao số 5 có bãi đá ngầm, phao số 3 và số 4 có cọc sắt; khu vực biển lại chịu ảnh hưởng của gió mùa đông bắc và gió nam, hướng gió lại vuông góc với cầu nhô nên gây không ít khó khăn cho công việc của người hoa tiêu. Tuy vậy, các hoa tiêu trẻ cảng Quy Nhơn rất chịu khó học tập, nghiên cứu, tiếp thu những kinh nghiệm quí báu của các bậc đàn anh để vận dụng vào thực tế công tác. Nhờ vậy, đội ngũ hoa tiêu Cảng Quy Nhơn đã trưởng thành vững chắc, đưa đón hàng ngàn lượt tàu trong và ngoài nước ra vào Cảng Quy Nhơn một cách an toàn trong mọi điều kiện thời tiết.

Nếu như năm 1992, năm đầu tiên thành lập bộ phận hoa tiêu, Cảng Quy Nhơn đã đưa đón 161 lượt tàu ra vào cảng, trong đó có 4 tàu trọng tải 10-15 ngàn tấn thì năm 1996 đã đưa đón 358 lượt tàu, trong đó có 20 tàu trọng tải trên 10 ngàn tấn. Năm 2000 đã có 911 lượt tàu và năm 2003 có trên 1.000 lượt tàu ra vào Cảng Quy Nhơn, trong đó 2/3 là tàu nước ngoài có trọng tải lớn, đặc biệt tàu Honshuvila trọng tải đến 35 ngàn tấn đã cập cảng an toàn.

Hiện nay, Cảng Quy Nhơn đã và đang đầu tư tốt hạ tầng cơ sở, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực bốc xếp, tạo thuận lợi mọi mặt cho khách hàng và hoa tiêu dẫn dắt tàu ra vào an toàn tuyệt đối, nên tàu vào cảng ăn hàng, trả hàng ngày một tăng. Từ năm 1979 trở về trước, lượng hàng thông qua cảng chỉ đạt trên dưới 50 ngàn tấn/năm. Đến năm 1980 mới đạt 76 ngàn tấn. Nhưng rồi sau mỗi năm, số lượng tàu ra vào cảng nhiều hơn thì lượng hàng hóa thông qua cảng tăng tương ứng. Năm 1999 Cảng Quy Nhơn đã thực hiện 1.041.000 tấn hàng thông qua cảng; năm 2003 đạt sản lượng 2 triệu tấn hàng thông qua, về trước kế hoạch phát triển đến 2 năm. Những người hoa tiêu cảng Quy Nhơn đã góp một phần xứng đáng vào thành tích đáng phấn khởi ấy.

Cảng Quy Nhơn đang xây dựng cầu tàu 30.000 DWT, trong quý 2 năm 2004 sẽ đưa vào hoạt động. Chắc chắn nhiệm vụ của hoa tiêu càng nặng nề và bận rộn hơn bởi những con tàu trọng tải 30.000 tấn hoặc hơn nữa của các nước sẽ cập cảng ăn hàng ngày một nhiều.

Dù trong mưa bão hay những trận gió mùa thổi mạnh, lúc triều cường hay khi triều xuống… bất cứ lúc nào những người hoa tiêu trẻ của Cảng Quy Nhơn vẫn lắng nghe tiếng còi tha thiết của những con tàu vẫy gọi, sẵn sàng xuất phát. Vì sự an toàn những con tàu, vì sự mạnh giàu của đất nước, hoa tiêu - người dẫn đường cho những con tàu ra vào cảng cũng đã tự làm hoa tiêu cho cuộc sống, sự nghiệp của mình trên mặt nước đất cảng.

NGUYỄN VĂN CHƯƠNG