Hệ thống tuyển titan của Công ty khoáng sản Bình Định Việt Nam-Malaysia

Cuối năm 2003, lần đầu tiên Việt Nam tổ chức Chợ công nghệ và thiết bị (Techmart). Tham dự Chợ này, Bình Định mang đi 25 công nghệ thiết bị. Kết thúc Chợ, nhiều sản phẩm khoa học công nghệ của Bình Định, không những đoạt huy chương vàng của Ban tổ chức mà còn ký được những hợp đồng chuyển giao với các địa phương trong nước.

Lần đầu tiên kỹ sư Đinh Thanh Hải nhìn thấy chiếc máy hàn bấm cầm tay của Đài Loan tại Hội chợ EXPO 2003. Chiếc máy rất tiện dụng, nhưng giá bán đến 1.500 USD. Thấy đắt quá, anh chỉ mua dây cáp hàn và súng hàn của chiếc máy với giá 500 USD mà thôi. Chỉ có trong tay ca-tô-lô của máy và với kiến thức của một kỹ sư cơ khí, Đinh Thanh Hải đã vận dụng nguyên lý máy hàn bấm đạp chân và sau nửa tháng, anh đã sáng tạo cho ra đời 2 máy hàn bấm cầm tay giống như của Đài Loan, nhưng gọn và đẹp hơn, đầy đủ tính năng kỹ thuật và lại rất tiện dụng. Kỹ sư Hải đã đưa máy hàn do mình sáng tạo áp dụng vào việc sản xuất của cơ sở cơ khí Đông Hải của mình để hàn vỏ máy lọc sạn gạo (sản phẩm chủ yếu của cơ sở), và khi dùng máy hàn cầm tay thì không còn phải dùng ri-vê, vặn ốc vít như trước nữa - vừa kém thẩm mỹ, vừa tốn công lao động. Anh cho biết: "Sau 6 tháng sử dụng máy hàn bấm cầm tay, chúng tôi thấy rất hiệu quả: năng suất khi lắp vỏ tole vào máy tăng gấp 3 lần nhờ bấm mỗi mối hàn chỉ mất có ½ giây, thay vì cả phút như trước; thứ 2 nó giúp tôi tiết kiệm được gần 5.000 con bu-loong (sau 1 tháng), nhờ đó làm giảm được giá thành và tăng thêm độ thẩm mỹ của sản phẩm."

Thành công của việc sáng tạo ra chiếc máy này còn vượt qua địa phận Bình Định, đi đến với các thị trường trong nước, khi Đinh Thanh Hải quyết định đưa máy đi dự Techmart 2003. Người đầu tiên mua máy hàn bấm cầm tay tại Techmart 2003 là ông Nguyễn Đăng Khoa Thuyết, giám đốc Trung tâm dạy nghề xe máy Ngọc Trung, ở quận Ba Đình, Hà Nội. Theo ông, máy có kiểu dáng gọn, đẹp, tiện sử dụng, giá lại hợp lý, rẻ hơn 5 lần so với máy của Đài Loan. Nhiều người sau khi tham quan, dùng thử tại Chợ cũng đều có ý kiến như vậy. Tham dự Techmart 2003 về, kỹ sư Đinh Thanh Hải bắt tay ngay vào việc sản xuất máy để kịp giao cho khách hàng ở nhiều tỉnh thành trong nước đã ký hợp đồng tại Chợ, với 36 chiếc, chưa kể hơn 20 đại lý yêu cầu anh cung cấp loại máy này.

Chiếc máy hàn hàn bấm cầm tay của kỹ sư Đinh Thanh Hải là một trong 6 công nghệ thiết bị của Bình Định được tặng thưởng huy chương vàng tại Techmart 2003. 5 công nghệ thiết bị khác là: Hệ thống tuyển titan sa khoáng di động do Công ty khoáng sản Bình Định Việt Nam-Malaysia (BIMAL) sản xuất, máy cắt đá liên hợp của cơ sở cơ khí Nguyễn Văn Dương, nồi hấp tiệt trùng 250 lít của Công ty dược - trang thiết bị y tế Bình Định (Bidifar), công nghệ nhân giống cấy mô cây trầm hương của Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ Bình Định, và công nghệ nhân nhanh các giống điều lùn bằng phương pháp ghép mắt, trồng điều theo công nghệ cao, năng suất 2 tấn/ha của Trung tâm nghiên cứu nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ. Đây là những công nghệ thiết bị nổi bật của Bình Định trong thời gian gần đây.

Bình Định là tỉnh phát triển về công nghiệp chế biến đá granit xuất khẩu. Hiện có hơn 30 cơ sở kinh doanh trên lĩnh vực này, trong đó nhiều cơ sở phải nhập khẩu máy móc thiết bị chế biến đá của nước ngoài với giá cao. Phụ tùng thay thế phụ thuộc rất nhiều vào nước ngoài. Bên cạnh đó thiết bị máy móc nhập ngoại tuy khá hoàn chỉnh, tự động hóa cao, nhưng lại không phù hợp với đặc thù sản xuất nhỏ, không đồng bộ ở Việt Nam, nên hiệu quả mang lại kém. Từ thực tế này, thông qua 1 đề tài khoa học, cơ sở cơ khí Nguyễn Văn Dương đã nghiên cứu sản xuất thành công máy cắt đá liên hợp và máy đánh bóng đá tự động, thay thế thiết bị nhập ngoại, với giá chỉ bằng một nửa so với của nước ngoài nhưng độ bền không hề thua kém. Cơ sở Nguyễn Văn Dương đã chuyển giao cho công ty Viễn Đông và doanh nghiệp tư nhân Thành Đạt (ở khu công nghiệp Phú Tài) 2 hệ thống máy cắt đá quy cách liên hợp, 2 máy đánh bóng tự động, cùng nhiều máy mài tay, khoan tay, được khách hàng đánh giá rất cao.

Còn có thể kể ra đây những công nghệ thiết bị nổi bật khác. Chẳng hạn, hệ thống tuyển titan sa khoáng di động do Công ty Khoáng sản Bình Định Việt Nam - Malaysia sản xuất, thay vì bằng composit và đặt cố định như thiết bị nhập ngoại, thì công ty làm bằng nhựa PVC của Việt Nam và có thể di chuyển dễ dàng. Công suất của hệ thống là 65 tấn nguyên liệu/giờ, thu hồi từ 88-92% khoáng vật nặng, tuyển được cả quặng nghèo, và có thể dùng hệ thống để tuyển nhôm, vàng, thiết, đồng sa khoáng. Giá thành của hệ thống giảm hơn 10 lần so với thiết bị ngoại nhập, nhưng độ bền và năng suất không hề thua kém. So với xưởng tuyển cố định, thì xưởng di động làm lợi cho công ty 4,3 tỷ đồng mỗi năm. Công ty đã chuyển giao công nghệ và thiết bị này cho các tỉnh bạn như Bình Thuận, Khánh Hòa, Phú Yên, Quảng Bình. Còn tại Techmart 2003, hệ thống này được các chuyên gia, nhà quản lý đánh giá rất cao nhờ giá rẻ, tuyển được cả quặng nghèo, phù hợp với các mỏ ven biển miền Trung.

Hoặc như các sản phẩm máy cất nước 2 lần để sản xuất nước cất, dịch truyền, nồi hấp tiệt trùng 250 lít, hệ thống rửa tay tiệt trùng tự động do Công ty dược - trang thiết bị y tế Bình Định sản xuất cũng thu hút sự chú ý của nhiều người, trong đó một số cơ sở y tế trong nước đã chọn mua, nhưng đặc biệt, nhờ các thiết bị y tế của Bình Định mẫu mã gọn, đẹp và nhiều tiện ích, nên đã được Bộ Y tế chọn để cung cấp cho một dự án của Bộ...

Phải nói rằng, những công nghệ thiết bị của Bình Định tham gia Techmart 2003 đều đã được ứng dụng vào thực tế, phù hợp với trình độ sản xuất của địa phương, mang lại hiệu quả kinh tế cao, trong đó nổi bật là các công nghệ thiết bị đoạt huy chương vàng kể trên. Bây giờ thì nhiều thiết bị của Bình Định đã được chuyển giao cho nhiều tỉnh, thành trong cả nước, chứ không còn bó hẹp trong phạm vi của tỉnh. Rõ ràng đây là cơ hội giao lưu, mở rộng và làm ăn với quy mô lớn của khoa học và công nghệ Bình Định cùng với nhịp đi lên của tỉnh.

. Khánh Hoàng