Biết chơi cờ từ nhỏ, chú Tôm (tên gọi thân mật ở nhà của Sơn) không hề nghĩ tới một ngày nào đó, mình lại nhận được danh hiệu này. Chỉ tới khi được thầy Trịnh Hoàng Cường, cán bộ sở TDTT Kiên Giang, phát hiện qua giải cấp phong trào, Trường Sơn mới ý thức được phần nào về chiến lược, chiến thuật và lối chơi của môn thể thao trí tuệ này.

Tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ 3 năm 1998, Trường Sơn đã nêu kỷ lục đầu tiên: VĐV trẻ nhất Đại hội. Năm ấy, Trường Sơn mới 8 tuổi. Tới năm 2000, sau khi giành được một loạt giải thưởng tại các giải trẻ trong nước, Sơn chính thức có mặt trong đội hình đội tuyển quốc gia thi đấu tại giải vô địch các nhóm tuổi thế giới tại Hy Lạp.

Thi đấu ở lứa tuổi U10, Sơn đã gây bất ngờ bằng việc hạ gục hàng loạt kỳ thủ mạnh để đăng quang ngôi vô địch thế giới. Cậu bé Kiên Giang này cũng trở thành VĐV Việt Nam thứ hai sau cô gái vàng wushu Nguyễn Thúy Hiền đoạt HCV thế giới. Với thành tích này, Trường Sơn vinh dự đứng ở vị trí thứ nhì trong danh sách VĐV tiêu biểu toàn quốc (người đứng nhất bảng là á quân Olympic Trần Hiếu Ngân - Taekwondo).

Sau thành tích giành HCV thế giới, Trường Sơn trở thành kỳ thủ số một tại các giải trẻ của châu Á và Đông Nam Á. Không có một kỳ thủ nào ở cùng lứa tuổi lại có thể "qua mặt" được Sơn về độ "quái" trong lối chơi, khả năng đọc thế trận và sự ứng biến nhanh nhạy ngay cả khi rơi vào tình thế bất lợi. Đây cũng là lý do đưa Trường Sơn trở thành kỳ thủ Việt Nam trẻ nhất trong lịch sử cờ Vua Việt Nam được phong danh hiệu ĐKTQT.

Trước Trường Sơn, chỉ có kỳ thủ Etienne Bacrot (Pháp) và G.Rohit (Ấn Độ) nhận danh hiệu ĐKTQT ở lứa tuổi này. Ngay cả 2 ĐKTQT đàn anh Đào Thiên Hải và Nguyễn Anh Dũng cũng chỉ được phong danh hiệu này khi đã qua tuổi 18. Trong bảng xếp hạng các kỳ thủ Việt Nam của FIDE, Nguyễn Ngọc Trường Sơn (Elo 2527) là VĐV có hệ số Elo thứ 3. Xếp trên Sơn là Đào Thiên Hải (Elo 2601, sinh ngày 10-5-1978) và Nguyễn Anh Dũng (Elo 2567, sinh ngày 17-3-1976).

Được so sánh với ĐKTQT Etienne Bacrot là vinh dự lớn của Nguyễn Ngọc Trường Sơn. Sinh năm 1983 tại Pháp, Etienne Bacrot đã gây ngạc nhiên cho cả thế giới khi đoạt chuẩn KTQT đầu tiên lúc mới 10 tuổi. Năm 1995 đã đánh bại hàng loạt tên tuổi lớn như ĐKTQT Anatoly Karpov, ĐKVĐTG Vassily Smyslov. Tháng 3-1997, Etienne Bacrot trở thành ĐKTQT trẻ nhất trong lịch sử cờ vua thế giới với 14 tuổi 2 tháng. Hiện nay, Etienne Bacrot đứng hạng 11 thế giới trong khi cả Đào Thiên Hải và Nguyễn Anh Dũng của Việt Nam chưa lần nào lọt được vào tốp 100 thế giới.

Đầu năm 2004, Sơn được tỉnh Kiên Giang đầu tư cho đi học tại công ty Chesscom (Hungary) của tiến sỹ Hoàng Minh Chương, cha ruột của nữ kỳ thủ số 1 Việt Nam Hoàng Thanh Trang, với nhiệm vụ phải giành được danh hiệu ĐKTQT. Nhớ nhà nhưng quyết tâm ngày nào đã khiến Sơn lao vào tập luyện, thi đấu.

Thế rồi, tại cuộc thi ĐKTQT Fistsaturday tháng 4, Sơn giành chuẩn ĐKTQT đầu tiên. Chuẩn thứ 2 đến với Sơn vào cuộc thi tháng 6. Tháng 8, Sơn thiếu đúng 1 điểm nữa để hoàn tất ước mơ. Và đến tháng 12 này, Sơn đã dũng cảm từ chối dự giải vô địch trẻ châu Á tại Singapore để tiếp tục tìm kiếm chuẩn ĐKTQT thứ 3. Cùng thi với Sơn tại tháng 11 là KTQT Hoàng Thanh Trang nhưng nữ kỳ thủ số 1 Việt Nam này không thành công.

Giờ đây, với kỳ tích này, tân ĐKTQT Nguyễn Ngọc Trường Sơn có nhiều hy vọng gặt hái được nhiều giải thưởng lớn, nhất là tại ASIAD 15, khi lần đầu cờ Vua có mặt tại Á vận hội.

. SGGP