Một hoạt động tại Lễ hội văn hóa thể thao miền núi Bình Định

Trước đây, các hoạt động văn hóa đến với người dân miền núi, vùng cao quá ít, đồng bào ít có điều kiện cập nhật thông tin, đọc sách báo. Những năm gần đây, hệ thống truyền thanh, truyền hình đã phủ kín từng xã và 50% các làng. Sách báo về đến trung tâm xã. Hệ thống thư viện tại 3 huyện miền núi cũng đã được xây dựng với 7 thư viện, tủ sách, phòng đọc sách cơ sở, 2.176 bản sách; trong đó, riêng Vân Canh đã có 5 tủ sách cơ sở. Trong ba năm, hệ thống thư viện miền núi đã phục vụ cho hơn 50.000 lượt bạn đọc.

Trung tâm VHTT tỉnh cũng thường xuyên đưa các đoàn nghệ thuật về biểu diễn. Đội thông tin thuộc Trung tâm VHTT tỉnh mỗi năm có 95 buổi đi phục vụ cơ sở, vùng sâu, vùng xa, tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và phục vụ nhu cầu hưởng thụ văn hóa nghệ thuật của đồng bào. Công tác chiếu phim phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa được tăng cường. Từ 1999 đến 2003, đã tổ chức được 11.291 buổi chiếu, phục vụ 1.149.252 lượt người xem. Phim phục vụ miền núi do ngành điện ảnh cấp hàng tháng và phim khai thác bổ sung từ 3 đến 5 phim, nội dung phù hợp với đồng bào. Trong đó, Hoài Ân chiếu 5 đêm phim/tháng cho các xã vùng cao, 2 đêm phim/tháng cho xã miền núi. Còn ở Vân Canh, mỗi năm, đội chiếu bóng phục vụ từ 180 đến 200 buổi chiếu. Các đội văn nghệ quần chúng của các làng đã được xây dựng vừa tích cực phục vụ tại địa phương vừa tham gia các hội diễn, liên hoan văn nghệ quần chúng của huyện và tỉnh tổ chức hàng năm.

* Giá trị văn hóa các dân tộc: được chú trọng bảo tồn

Nhìn chung, các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc đã được chú trọng bảo tồn và phát huy. Nhiều giá trị văn hóa đã phát huy vai trò tích cực trong việc xây dựng đời sống kinh tế - xã hội và làm thay đổi căn bản trong nhận thức cũng như thực tiễn công tác VHTT cơ sở ở miền núi. Các loại nhạc cụ truyền thống được giữ gìn và phát huy hiệu quả trong đời sống tinh thần của đồng bào, nghề dệt vải, nghề đan lát dần trở lại trong sinh hoạt hằng ngày. Nhiều địa phương thông qua các ngày hội văn hóa đã tổ chức thi biểu diễn các nhạc cụ truyền thống, thi dệt thổ cẩm, các trò chơi dân gian. Qua đó, các giá trị này của văn hóa truyền thống các dân tộc dần được lớp trẻ đón nhận và tự hào.. ..

5 năm qua, tỉnh cũng đã phối hợp với các địa phương thực hiện 6 đề tài sưu tầm, bảo tồn văn hóa phi vật thể các dân tộc. Lễ hội văn hóa thể thao miền núi được tỉnh tổ chức 2 năm/lần, luân phiên tại các huyện trong tỉnh. Qua đó, các sinh hoạt văn hóa làng, các lễ hội, hát dân ca, giao lưu ẩm thực, các trò chơi dân gian, dệt thổ cẩm… được khôi phục.

Tuy đã có những chuyển biến như vậy, nhưng nhìn chung, sự hưởng thụ văn hóa của đồng bào vùng cao vẫn còn thiếu và chênh lệch khá xa so với đồng bằng. Việc đầu tư VHTT cho miền núi vẫn tập trung ở Trung tâm VHTT huyện, một số làng có dự án và các làng đạt tiêu chuẩn làng văn hóa.

. Lê Viết Thọ