Hiện nay, hội nhập kinh tế là xu hướng tất yếu, quá trình hội nhập có nhiều thuận lợi, nhưng cũng không ít khó khăn. Trong lĩnh vực nông nghiệp, nông dân trực tiếp sản xuất ra hàng hóa nông sản, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật (TBKHKT), hưởng kết quả của thành công và cũng trực tiếp hứng chịu những khó khăn, thất bại trong kinh tế thị trường.

Để chủ động tham gia hội nhập có hiệu quả, việc đầu tiên là nông dân phải biết điểm mạnh, điểm yếu của mình trong điều kiện cụ thể ở từng địa phương, từ đó, phát huy mặt mạnh, khắc phục yếu kém, tạo nên những lợi thế so sánh, sản xuất ra những sản phẩm có tính cạnh tranh cao, với khối lượng ngày càng lớn. Đặc biệt, bên cạnh thuận lợi, chúng ta phải thấy hết những khó khăn, thách thức to lớn đang đặt ra ở từng địa phương và kiên quyết vượt qua. Nông dân phải biết rõ sản phẩm của mình bán ở đâu, bán cho ai, phương thức thế nào, giá cả bao nhiêu, yêu cầu chất lượng sản phẩm ra sao? Đây là vấn đề rất quan trọng, thiết thực để nông dân yên tâm sản xuất. Muốn thế, điều tất yếu là phải học hỏi và ứng dụng TBKHKT vào sản xuất. Nghề nông thời kinh tế thị trường đòi hỏi bà con nông dân phải có kiến thức, phải chịu khó học hành nghiêm túc. Nông dân có kiến thức sẽ biết cách nắm bắt thông tin thị trường, thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, chọn giống cây - con thích hợp, ứng dụng TBKHKT vào sản xuất làm cho sản phẩm đạt năng suất, chất lượng cao; cách sơ chế, bảo quản sao cho hiệu quả nhất, giữ gìn và nâng cao chất lượng sản phẩm của mình để sẵn sàng cung cấp cho thị trường. Nông dân cần phải hiểu rõ các loại sâu bệnh, dịch bệnh đối với cây trồng, gia súc để thực hiện các biện pháp phòng trừ tổng hợp, hạn chế sử dụng hóa chất nhằm từng bước sản xuất ra sản phẩm sạch và góp phần bảo vệ môi trường. Nông dân cũng rất cần biết các chính sách về tín dụng như thế nào, vay vốn ở đâu, phương thức thế nào, lãi suất bao nhiêu, mức được vay, thời hạn được vay… để quyết định quy mô sản xuất của mình một cách có hiệu quả và hoàn trả vốn kịp thời, sòng phẳng.

Một vấn đề rất quan trọng đối với kinh tế thị trường thời hội nhập là nông dân cần có vai trò, trách nhiệm hơn nữa trong việc tiếp tục đổi mới hợp tác xã nông nghiệp hiện nay. Nông dân cần biết rõ hoạt động của hợp tác xã và nhiệt tình tham gia, vì muốn sản xuất tốt trong cơ chế thị trường thì phải cùng nhau hợp tác, tăng khả năng ứng dụng TBKHKT, tăng năng lực sản xuất, khả năng vốn liếng, tiêu thụ sản phẩm, để tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm của mình. Hợp tác xã cũng giúp cho nông dân nắm bắt thông tin kịp thời về thị trường, thời tiết, kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, thủy sản… Thông tin sẽ giúp nông dân mở rộng tầm nhìn, tự học và nghiên cứu để nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu sản xuất trong cơ chế thị trường.

Bên cạnh sự hướng dẫn, giúp đỡ của các cơ quan chức năng, các hội, ngành, đoàn thể, nông dân cần phát huy khả năng của mình, thích nghi ngày càng cao với kinh tế thị trường, khai thác và phát huy các thế mạnh, vượt qua khó khăn, thách thức, góp phần vào phát triển chung.

. Nguyễn Hữu Chương