Một cửa hàng xe máy TQ đang dài cổ chờ khách (ảnh: A.T)

Từ đầu năm đến nay giá xe máy (XM) nói chung cứ thế giảm dần đều, thê thảm nhất là xe máy Trung Quốc (XMTQ). Tất cả chủ các cửa hàng có bán XMTQ mà chúng tôi đến hỏi thăm đều ngao ngán lắc đầu – Ế ghê lắm lận! Phải chăng ngày tàn của XMTQ đã điểm?

* Đìu hiu thị trường XMTQ

Tình trạng chung của tất cả các cửa hàng kinh doanh XMTQ ở Quy Nhơn nói riêng và của cả tỉnh nói chung hiện nay có thể tóm gọn bằng từ "đìu hiu". Cận tết âm lịch vừa rồi, nhiều người đã nhốn nháo bởi những thông tin liên quan đến XM như: XM sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, phí đăng ký XM sẽ tăng lên đến 2 triệu đồng/chiếc, một số thành phố sẽ phải tạm ngưng đăng ký XM… Độ nóng của những thông tin vỉa hè khiến nhiều người dù không có nhu cầu cũng nháo nhác tìm mua xe, vội vội vàng vàng nộp thuế, làm thủ tục đăng ký... Khi đề nghị đưa XM vào danh mục các mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bị bác, thị trường dịu xuống và xìu luôn cho đến nay.

Hàng ứ đọng, vốn không quay vòng được, nhiều người vay vốn ngân hàng để kinh doanh XMTQ chịu không siết lãi suất ngân hàng đã hạ giá liên tục để thu hồi vốn. Một chiếc Wave Trung Quốc 4 - 5 tháng trước giá khoảng 8-9 triệu đồng thì nay chỉ khoảng 7,5 triệu đồng. Chiếc Majesty (nhái Dream cao) rớt giá thê thảm, tại một cửa hàng kinh doanh XM ở đường Trần Hưng Đạo (Quy Nhơn), người bán "hô" 7,3 triệu đồng nhưng sau vài câu trả giá, giá chỉ còn 7,1 triệu. Cuối cùng chỉ còn 6,9 triệu đồng, đó là chưa tính đến khoản "hỗ trợ thuế trước bạ" mà bên bán gạ gẫm. Nhưng sang một cửa hàng khác gần đó, ông chủ cửa hàng ngao ngán lắc đầu: "Mua thiệt hay chỉ đi hỏi dạm đó mấy ông. Không còn chỗ nào rẻ hơn chỗ tui được đâu, nhứt giá 6,5 triệu đồng, muốn đổi thứ gì tui đổi cho, từ đèn còi trở đi. Bên kia hét với mấy ông tới 7 triệu chứ gì! Đây không khuyến mãi gì sất. Bán cho hết rồi nghỉ luôn, ớn lắm rồi".

Với cái giá khá rẻ như vậy nhưng hầu như các cửa hàng bán XMTQ vẫn cứ vắng như "chùa Bà Đanh". Chị Hồng, người vừa "giã từ" nghề buôn XMTQ, cho biết: "Chừng một năm trước thôi, có ế cỡ gì thì mỗi ngày tôi cũng "gả" được 5-10 chiếc, bèo ra cũng kiếm được từ 300.000- 500.000đ/chiếc. Quãng hai tháng trước, lượng xe bán ra giảm chỉ bằng 1/10. Chẳng những thế, tiền lãi từ một chiếc xe Trung Quốc cũng rớt dần còn 200.000đồng/chiếc rồi 100.000đ, mức lãi này không đủ để bù sở hụi. Chưa hết đâu, đó là xuôi chèo mát mái đấy, tức là giao giấy tờ là nhận đủ tiền đấy. Không ít người chỉ ứng trước một phần, lấy xe rồi đi mất, họ chẳng buồn đến nhận giấy tờ xe, lại phải đến năn nỉ người ta trả tiền nữa chứ. May nhờ có chuyện công an làm căng khoản giấy tờ xe. Giải xong số xe tồn đọng, tui nghỉ luôn. Chỉ lỗ một ít chứ không ôm nợ thế là may lắm đấy''. Quả thật những người may mắn như chị Hồng không nhiều. Nhu cầu tiêu thụ giảm xuống đột ngột khiến nhiều cửa hàng chuyên doanh XMTQ như bị nghẹn ngang. Đã vậy vụ Cencoopimex buôn lậu XM bị đổ bể do bị các cơ quan chức năng phát hiện, khiến nhiều người cứ nhìn XMTQ lom lom cứ như thể chiếc nào cũng là hàng nhập lậu. Thế là XMTQ lại bị nện thêm cho một chùy nữa. Nói đến XMTQ nhiều người gật gù: "XMTQ ư? Chắc đến ngày tàn của nó rồi đấy!"

* Tại sao XMTQ đứt bóng?

Có rất nhiều nguyên nhân nhưng trước hết là do nhu cầu XM nói chung và XMTQ nói riêng đã bão hòa. Mặt khác, việc qui định mỗi người chỉ được đăng ký một XM, cảnh sát giao thông tăng cường kiểm tra các loại giấy tờ như bằng lái xe, Nhà nước tăng mức thu lệ phí trước bạ và phí đăng ký đối với XM cũng đã hạn chế đáng kể số lượng người mua. Theo Phòng Cảnh sát giao thông tỉnh, trong vòng 8 tháng qua, nhất là 3 tháng trở lại đây, số XM đăng ký mới tại Bình Định giảm mạnh, chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái.

Chiếc XM vẫn là phương tiện đi lại chính của người dân. Tuy nhiên với đà tăng trưởng kinh tế, cơ sở hạ tầng giao thông cũng như mức sống ngày càng cao của người dân ở Bình Định bắt đầu khiến mọi người nghĩ đến những dòng XM khác tốt hơn, hoặc với một số người khác giải pháp còn đơn giản hơn – sử dụng xe buýt chẳng hạn. Anh Tư một thợ hồ có nhà ở Diêu Trì, cho biết: "Nhà không có nhiều tiền, lúc đầu tôi cũng định mua một chiếc XMTQ để đi vào Quy Nhơn làm việc. Thế nhưng mấy ông bạn khuyên đừng mua vì chất lượng của nó kém, độ an toàn không cao nên tôi đành nán lại để khi nào có đủ tiền thì mua luôn chiếc tốt luôn. Hơn nữa, nay mình có thể vào Quy Nhơn làm bằng xe buýt, giá rẻ lại an toàn".

XMTQ "đứt bóng" còn do chính những người đã và đang sử dụng nó kết tội. Anh Phan - một cán bộ Sở KHCN cho biết: "Mới mua về đã phải rã toàn bộ dàn đồng để làm lại nhún, dán lại col, kiểm tra lại toàn bộ ốc, vít tốn hết một mớ tiền. Vậy mà chỉ qua một mùa mưa đã sinh đủ thứ bệnh, nào là con IC khiển trục trặc, hệ thống điện thì ba chớp ba nhoáng, đèn pha thì tối mù, còn tăm, niền thì sét hết, vậy là phải mất thêm một mớ nữa. Nhưng càng sửa nó lại càng đổ thêm bệnh, mình muốn bán quách đi cho rồi nhưng nghĩ lại thì xót của vì rẻ quá nên đành thôi. Như vậy chỉ sau một quá trình đầu tư, chiếc XMTQ giá 9,5 triệu đồng đã được "đôn" lên gần 13 triệu đồng, ngang ngửa với chiếc Wave Alpha. Nếu có điều kiện được chọn lựa XM lần nữa, chắc có lẽ không bao giờ mình nghĩ đến chiếc XMTQ cho dù nó rẻ đến mức nào".

Còn với cánh thợ sửa xe, họ nghĩ gì về XMTQ? Anh Hải, chủ tiệm sửa xe đường Phạm Hồng Thái, bức xúc: "Nhìn khách mang XMTQ đến sửa là mình cảm thấy ngán. Chiếc nào cũng vậy, rờ vào thì đủ thứ bệnh, mà sửa thì tiền chẳng đủ cho công sức mình bỏ ra vì lấy nhiều thì người ta bảo chiếc xe có bao nhiêu đâu mà sửa nhiều tiền. Chẳng những thế, khi sửa xong rồi không biết nó trở chứng lúc nào, mà trở lại sửa bệnh cũ thì mình có lấy tiền nữa được đâu". Không phải chỉ những người có liên quan trực tiếp đến XMTQ ngán ngẩm mà cả những người làm công tác an toàn giao thông cũng phải "lắc đầu" khi nghe nói đến XMTQ. Anh Trung, cảnh sát giao thông, Công an TP. Quy Nhơn, cho biết: "Từ ngày có XMTQ thì tai nạn giao thông tăng hẳn. Xe rẻ nên chẳng tiếc gì, vì vậy cứ thế chất 3, chất 4 người lên chạy ầm ầm, khi gặp sự cố bất ngờ thì phản xạ đâu kịp mà có kịp thì cũng vậy thôi vì độ an toàn của xe không cao nên thường xảy ra tai nạn".

Người tiêu dùng đã có đủ thời gian để thẩm định chất lượng XMTQ. Có lẽ, ngày tàn của XMTQ đã đến rồi đây!

. Anh Tú