Đặt nền móng cho Học viện là ba viên đá, một viên được rước từ trường Đại học Phật giáo Nalanda (Ấn Độ - nơi đạo Phật ra đời), một viên từ Nêpan (Quê hương của Đức Phật tổ) và viên thứ ba của Việt Nam - tượng trưng cho sự phát triển bền vững của Phật giáo trong sự nghiệp phát triển lâu dài của đất nước.

Chứng kiến buổi lễ có các vị chức sắc của Ủy ban Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, các hòa thượng, thượng tọa, đại đức tăng ni và hàng nghìn phật tử của các địa phương ở phía Bắc. Ông Trương Quang Được, Phó Chủ tịch Quốc hội, ông Phạm Thế Duyệt, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng đại diện nhiều ban ngành Trung ương và địa phương, và đại diện một số sứ quán nước ngoài tại Hà Nội đã đến dự.

Học viện có diện tích 10,5ha, với một qui hoạch hoàn chỉnh, đồng bộ bao gồm các công trình làm việc, học tập, tu luyện và ăn ở của sinh viên, cán bộ công nhân viên và các công trình phục vụ. Một hội trường có qui mô 1.200 chỗ là nơi giảng tập trung, hội họp, đại hội Phật giáo toàn quốc và các Hội nghị quốc tế về Phật giáo. Ngoài ra còn có nhà bảo tàng Phật giáo, Thư viện.

Toàn bộ công trình dự kiến được xây dựng từ nay đến năm 2015, với tổng kinh phí ban đầu khoảng 42 tỉ đồng và được chia làm hai giai đoạn. Khi hoàn thành, Học viện có thể tiếp nhận khoảng 1500-2000 học sinh theo học các hệ đại học, cao đẳng, chuyên tu tại chức, bồi dưỡng ngắn ngày và sau đại học về Phật học.

Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội có tiền thân là Trường Cao cấp Phật học Việt Nam cơ sở I được thành lập tháng 11-1981, có trụ sở tại Chùa Quán Sứ. 23 năm qua, nhà trường đã đào tạo được 4 khóa học với trên 600 tăng, ni là cử nhân Phật học, triết học, nhiều vị ra trường đã đảm trách vị trí quan trọng trong hệ thống tổ chức giáo hội. 

Tại buổi lễ đặt nền móng, Hòa thượng Thích Thanh Tứ, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Viện trưởng học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội nói: "Dự án xây dựng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội là một công trình lớn về qui mô đào tạo và cảnh quan kiến trúc, có ý nghĩa quan trọng đối với Phật giáo Việt Nam. Trong tương lai gần, Học viện Phật giáo Việt Nam sẽ có những chuyển biến tích cực trong công tác giáo dục đào tạo tăng, ni, cũng như nghiên cứu khoa học và hợp tác với các trường đại học trong và ngoài nước, hòa nhịp với sự phát triển chung của đất nước, đáp ứng yêu cầu công tác Phật sự của Giáo hội trong thời đại mới."

Với việc xây dựng Học viện, trong tương lai, Sóc Sơn sẽ trở thành một Trung tâm tín ngưỡng tâm linh Phật giáo với một quần thể gồm Học viện, Đền Gióng và chùa Non Nước, trên diện tích 270ha.

Hòa thượng Thích Thanh Tứ cũng kêu gọi chư tăng, ni, phật tử, cùng các cơ quan, tổ chức, doanh nhân trong nước và ở nước ngoài đóng góp cho việc xây dựng Học viện để đến năm 2006, thầy và học trò của Học viện sẽ được học tại cơ sở đào tạo mới.

Cũng tại buổi lễ, ông Phạm Thế Duyệt đã nêu lên công lao, đóng góp to lớn của tăng, ni, phật tử trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ và xây dựng đất nước, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên thế giới. Ông kêu gọi, với tư cách là một bộ phận của khối đại đoàn kết toàn dân, là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, giáo hội Phật giáo Việt Nam cùng toàn thể tăng, ni, phật tử trong và ngoài nước tiếp tục phát huy truyền thống "hộ quốc an dân" trong thời kỳ mới.

Cùng ngày, một cây bồ đề do Tổng thống Ấn Độ Abdul Kalam tặng đoàn đại biểu Phật giáo Việt Nam hồi tháng 2-2004 nhân đoàn sang dự Đại hội Phật giáo châu Á đã được trồng trên khuôn viên của Học viện.

. TTXVN