Trong báo cáo Giám sát giáo dục toàn cầu năm 2005 công bố hôm 8-11, Việt Nam được UNESCO xếp hạng 64/127 nước trong một cuộc thăm dò về tiến trình thực hiện mục tiêu "Giáo dục cho tất cả đến năm 2015" của Liên hợp quốc.

Thứ hạng của Việt Nam được xem là ở mức trung bình cùng với các nước Đông Nam Á khác như Indonesia (65), Philippines (70) và Thái-lan (60). Trung Quốc xếp hạng 54 và Hàn Quốc đứng đầu châu Á với hạng 4 trong bảng (Nhật Bản không được xếp hạng).

Về tổng thể, Na Uy đứng đầu và Burkina Faso (Tây Phi) đứng cuối bảng.

Các tiêu chuẩn chính để xếp hạng là giáo dục cấp tiểu học, tỉ lệ biết chữ của người trưởng thành, chất lượng giáo dục và sự bình đẳng về giới tính.

UNESCO nhận xét việc người trưởng thành biết đọc chữ là rất quan trọng vì họ sẽ giúp tạo động lực cho con cái học đến nơi đến chốn. Tỉ lệ người lớn biết chữ của Việt Nam là 90,3%, cao hơn tỉ lệ trung bình của thế giới (81,7%) và các nước đang phát triển (76,4%). Tỉ lệ này của Trung Quốc là 90,9%, của Thái-lan và Philippines cùng là 92,6%. Trong khu vực Đông Á - Thái Bình Dương, Việt Nam có số nhà cam kết tài trợ cho giáo dục cao nhất (17) so với mức trung bình của khu vực là bảy nhà tài trợ.

Báo cáo nhấn mạnh rằng đội ngũ giáo viên có chất lượng là "sự đầu tư then chốt" để cải thiện trình độ giáo dục và chính phủ các nước phải xem đây là ưu tiên để hoạch định ngân sách.

Tuy nhiên Tổng giám đốc UNESCO Koichiro Matsuura nói các nước châu Á đang đối mặt với thách thức về việc thi tuyển, đào tạo và các chế độ nhằm khuyến khích thêm nhiều người trở thành giáo viên. Mức lương của các giáo viên ở châu Á được đánh giá thấp thứ hai trên toàn thế giới với tỉ lệ 2,9% tổng sản phẩm nội địa (GDP), chỉ trên châu Mỹ Latin với tỉ lệ 2,3%.

Báo cáo ghi nhận rằng mức lương của giáo viên trong khu vực đã giảm liên tục so với các nghề khác trong hai thập kỷ nay và thường quá thấp nên không bảo đảm mức sống hợp lý.

. Tuổi Trẻ