Cách đây chưa lâu, có người đã từng ví du lịch Bình Định như một nàng công chúa ngủ quên. Quy tụ đủ cả: thiên thời, địa lợi, nhân hòa, nhưng lại chưa có chiếc đũa thần để đánh thức tiềm năng. Chiếc đũa thần nào cho du lịch Bình Định? Đã nhiều lần tôi tự hỏi vậy. Phải chăng đó chính là sự quyết tâm và những nỗ lực của chính những người làm du lịch Bình Định.

Nhưng đến thời điểm này, tình hình đã khác. Những tín hiệu trong năm 2002 và 6 tháng đầu năm nay cho thấy đã có bước chuyển thật sự trong hoạt động du lịch Bình Định. Năm 2002, lượng khách du lịch đến Bình Định ước đạt 162.000 lượt, tăng 11% so với năm 2001. Sáu tháng đầu năm nay, dù bị ảnh hưởng của SARS, nhưng doanh thu du lịch vẫn tăng 5% so với cùng kỳ, trong đó, doanh thu lưu trú chiếm 30%. Lượng khách du lịch 80.174 lượt người, tăng 3% so với cùng kỳ.

Có được những kết quả như vậy, là nỗ lực của hàng loạt những cố gắng. Trước tiên là việc đầu tư mạnh cho hạ tầng của ngành du lịch. Tuyến đường Quy Nhơn- Sông Cầu dài trên 33 km được đưa vào khai thác năm 2001 là dấu mốc đầu tiên. Tuyến đường này là cửa ngõ thu hút khách du lịch đến từ các tỉnh phía Nam. Ngoài ra, tuyến du lịch Phương Mai- Núi Bà cũng đang được đầu tư với tổng vốn giai đoạn 1 là 40 tỷ đồng, trong đó, Tổng cục Du lịch hỗ trợ 3 tỷ đồng. Tuyến đường ven biển Cách Thử- Đề Gi đang được khẩn trương thi công. Ngoài ra, một số di tích, danh thắng tại Bình Định, đặc biệt là các di tích liên quan đến phong trào Tây Sơn và các đền- tháp (kalan) Champa cũng đã được đầu tư trùng tu, tôn tạo.

Với sự đầu tư ban đầu như vậy, cùng với các chính sách tạo thuận lợi tối đa cho các nhà đầu tư, Bình Định đã dần trở thành điểm đến cho các nhà đầu tư. Khu du lịch Bãi Dài là dự án đáng kể đầu tiên. Đây là dự án du lịch có vốn đầu tư nước ngoài đầu tiên tại Bình Định, do Công ty Du lịch Bình Định liên doanh với Công ty Baumeister Spuller (Áo) và đã đưa vào khai thác giai đoạn 1 từ cuối tháng 5 năm 2003. Giai đoạn 1 khu này có 63 phòng đạt tiêu chuẩn bốn sao và các dịch vụ hỗ trợ như hồ bơi, nhà hàng, bar… Các dịch vụ: lướt ván, lặn biển, đua thuyền… cũng sẽ được tổ chức tại đây. Sau khu du lịch Bãi Dài, Công ty Cổ phần Du lịch Sài Gòn đã đầu tư 100 tỷ đồng để xây dựng khu nghỉ dưỡng (resort) ở Ghềnh Ráng, và một khách sạn bốn sao trên đường Nguyễn Huệ đang được triển khai. Ngoài ra, hàng loạt dự án khác nhằm xây dựng khách sạn đạt tiêu chuẩn ba đến năm sao đã khởi động. Đó là dự án của Tổng Công ty Xây dựng miền Trung (COSEVCO), vốn đầu tư dự kiến 80 tỷ đồng; dự án của Công ty TNHH Hoàng Anh (Gia Lai) với vốn ban đầu 60 tỷ đồng, sau đó tăng lên khoảng 150 tỷ đồng…

Tất nhiên, những sự đầu tư như vậy và những dự án này chỉ mới là những bước đi đầu tiên. Trên thực tế, khả năng giữ chân du khách khi đến Bình Định là rất khó. Nhiều du khách đã than thở, rằng đến Bình Định, muốn tìm một mặt hàng để mua làm kỷ niệm cũng thấy khó. Và con số khách du lịch tăng trong 6 tháng đầu năm 2003, chủ yếu vẫn là khách nội địa. Trong khi đó, Bình Định được đánh giá là giàu tiềm năng về du lịch. Nhiều di tích lịch sử- văn hóa, những làng nghề rất có thể sẽ là những điểm thu hút và giữ chân du khách tại Bình Định.

Hãy lấy một ví dụ, gần đây, Bình Định đã tiến hành khai quật di chỉ Động Cườm, (xã Tam Quan Nam, huyện Hoài Nhơn). Đây là một di chỉ thuộc văn hóa Sa Huỳnh với niên đại cách đây khoảng 2.000- 2.500 năm và đã phát hiện 46 mộ chum và 4 cụm mộ nồi úp nhau. Phát hiện này, ngoài những ý nghĩa to lớn về lịch sử và văn hóa, về phương diện du lịch; làm ta nhớ đến một di chỉ tương tự tại Bản Chiềng (Đông Bắc Thái Lan). Trước đó, đây chỉ là một khu vực hẻo lánh, nhưng với phát hiện khảo cổ học, đã biến nơi đây thành khu vực đông đúc, có sức hấp dẫn du khách. Hơn nữa, tại vùng Tam Quan- Hoài Nhơn, địa điểm phát hiện di chỉ này, vốn có một dải bờ biển đẹp. Nếu biết kết hợp và khai thác, bảo vệ tốt, đây sẽ là địa điểm du lịch rất hấp dẫn. Đây chỉ là một ví dụ rất nhỏ.

Trong tương lai không xa, Bình Định sẽ là điểm du lịch có sức hút với du khách trong và ngoài nước. Đó là điều người Bình Định hy vọng và đang cố gắng vượt bậc để biến hy vọng đó thành hiện thực.

. Khải Nhân