Bài hát Nhanh bước nhanh nhi đồng được sáng tác vào cuối năm 1944, là tác phẩm  đầu tay của nhạc sĩ Phong Nhã:

Nhanh bước nhanh nhi đồng theo cờ đỏ sao vàng

Kìa lời gió ngàn, kìa lời sông núi

Nhắc nhở em rằng…

Nhạc sĩ Phong Nhã hồi tưởng lại lúc đó, ông được Đảng và Đoàn phân công làm bí thư Hội nhi đồng cứu vong. "Trước  đó nữa - nhạc sĩ  Phong Nhã kể lại - thuở nhỏ, tôi sống dưới thời Pháp thuộc, là một cậu bé nô lệ như trăm nghìn cậu bé khác. Tôi đã học tiểu học ở  Hà Nội, sau lên trung học học ở trường Sư phạm, trường Bưởi. Tôi yêu môn lịch sử lắm. Chuyện cậu bé làng Gióng, hoặc cậu thiếu niên anh hùng Trần Quốc Toản bóp nát quả cam trên tay lúc nào không biết đã in sâu vào tâm trí tôi. Có lúc tôi được nghe lỏm ông cha và các cô bác nói chuyện về Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Phan Đình Phùng. Hay nhất là được nghe chuyện Nguyễn Ái Quốc. Tôi vô cùng kính phục. Có lần cùng bạn bè trong phố ngồi chơi với nhau ở vỉa hè được chứng kiến cảnh lính Tây say rượu đánh cu li xe của ta, chúng tôi ức lắm. Rồi có bạn đột ngột hỏi: ai sẽ cứu nước, cứu nhà? Thế mà có bạn, trong đó có tôi, đã dám trả lời là Nguyễn  Ái Quốc. Vì nghe tên Ái Quốc hay quá, như một tiếng kèn xung trận, như một sức mạnh thần kỳ. Nguyễn  Ái Quốc đã đi bốn bể, năm châu, nhiều người đặt hết hi vọng vào Người, và muốn đi theo con đường của Người.

Không mấy chốc, tôi và các bạn cùng thời lớn lên. Phong trào Việt Minh nổ ra, Việt Minh hoạt động xuất quỷ nhập thần: cắm cờ trên cần xe điện, đầu xe lửa, đột nhiên xuất hiện ở sân khấu rạp Chuông Vàng diễn thuyết rồi biến mất, táo bạo đưa dân nghèo đi cướp kho thóc làm cho địch có vũ khí trang bị đến tận răng cũng phải bó tay. Đến một lúc lại nghe có tin mật vô cùng xúc động, phấn khởi khiến cho niềm tin tưởng dâng cao trào: Việt Minh do cụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo. Đến đây cả ý nghĩ, tư tưởng, và niềm tin ướm mầm từ thuở bé bừng nở, và vươn lên cùng với cách mạng tháng Tám. Là một anh cán bộ phụ trách, hoạt động với thiếu nhi lúc đó, tôi đã cùng các em tập thể dục quân sự, đi dán truyền đơn, đi thăm dò, đếm súng ống, đếm số quân Nhật vùng Hàng Than, Yên Phụ, Ngọc Hà, Quần Ngựa… Tôi để ý thấy bước chân các em đi thoăn thoắt, cố gắng theo kịp người lớn. Cứ hai bước chân của các em, bằng một bước chân của người lớn. Thế là chủ đề âm nhạc cho bài Nhanh bước nhanh nhi đồng ra đời."

. Khả Xuân