Khung trời mùa hạ (ảnh: Nguyễn Ngọc Tuấn)

V mới học lớp 9 nhưng trông cô bé phổng phao như thiếu nữ 18. Dịp hè này, cô phụ với má buôn bán lặt vặt ở nhà. H, một thanh niên học dở cấp 3, lêu lổng, ở cạnh nhà V, thi thoảng sang giúp cô bé kê bàn ghế, dọn dẹp chén đĩa và buông lời chòng ghẹo. Chẳng biết có phải những cuốn truyện tình cảm yêu đương ướt át mà V thuê về đọc trong dịp hè hay là những lời tán tỉnh đường mật của H, mà V đã trốn cha mẹ bỏ nhà theo H. Mẹ của V, buổi sáng không thấy con ở nhà vẫn đinh ninh là con mình đi chơi với bạn bè, nhưng đến tối, không thấy con về mới tá hỏa. Đến hỏi cha mẹ của H thì họ mới biết rằng cậu chàng cũng không có ở nhà. Hai nhà cuống cuồng, bổ đi tìm. Sau 3 ngày tìm kiếm vô vọng thì "anh - ả" tự động dắt nhau trở về nhà. Chả ai biết chúng đi đâu, làm gì trong những ngày đó, nhưng ai cũng thấy sau đó chúng khăng khít với nhau lắm, gọi "anh, em" ngọt xớt.

Anh chị H vốn là trí thức, chị là bác sĩ, anh là cán bộ công chức. Hai người chỉ có một cháu gái độc nhất, năm nay mới học lớp 11. Là con một, gia đình lại khá giả nên M được bố mẹ tạo mọi điều kiện học hành, không để thua sút với bạn bè. Anh chị rất tin tưởng vào con gái của mình bởi cháu học khá. Khi thấy con gái xanh xao, mệt mỏi, chán ăn, chị tưởng con gái học hành quá độ lại càng bồi dưỡng, mua thuốc bổ cho cháu uống. Một buổi sáng, thấy con nôn ọe, tưởng bị bệnh, chị đưa con đi khám bệnh. Chị đứng như trời trồng khi nghe đồng nghiệp thông báo: "Cháu đã có thai gần hai tháng". Hỏi thật, M mới khai: lâu nay đã yêu một anh nhà ở gần trường học. Anh chị vội đưa cháu đi "giải quyết" chuyện cái thai đồng thời khuyên nhủ cháu cố gắng tiếp tục việc học hành. M cũng có vẻ xuôi theo lời ba mẹ. Tưởng là mọi chuyện đã yên, nhưng ngờ đâu, mới đây, nhân lúc ba mẹ vắng nhà, M đã gom góp tư trang cùng với một số tiền của ba mẹ, đi theo "tiếng gọi của tình yêu".

* Người lớn phải làm sao?

Trẻ dậy thì sớm và yêu sớm đang được coi là một thực trạng của xã hội ngày nay và thực trạng này đang tiến triển không ngừng. Chế độ dinh dưỡng đầy đủ làm cho cơ thể trẻ phát triển nhanh, tạo cơ hội cho bộ máy sinh dục hoạt động sớm hơn, cộng với tác động của phim ảnh, sách báo, mạng Internet… đã kích thích trí tò mò của trẻ. Sự phát triển mạnh về thể chất và sinh lý làm cho các em không chỉ cảm thấy mình là người lớn hơn mà còn xuất hiện những rung cảm mang đầy màu sắc giới tính với các bạn khác giới. Trong khi đó, sự hiểu biết của trẻ vị thành niên về sức khỏe sinh sản vẫn còn rất hạn chế. Các em tự tìm hiểu lấy qua sách báo hoặc qua bạn bè là chính, ở trường tuy cũng có dạy qua về sức khỏe sinh sản nhưng rất sơ sài.

Vai trò của cha mẹ rất quan trọng trong việc đưa kiến thức sinh sản đến với con cái. Tuy nhiên, vẫn có không ít phụ huynh còn lệch lạc trong việc nhận thức, cho rằng "trăng đến rằm thì trăng tròn" không cần phải "vẽ đường cho hươu chạy". Nhiều người khi biết tin con mình có "người yêu" thì lập tức ngăn cản, cấm đoán thậm chí còn làm ầm ĩ, làm cho con trẻ cảm thấy xấu hổ, mất lòng tin, xa lánh cha mẹ.

Bác sĩ Lê Thúy Tươi, người đã nhiều năm làm công tác tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản trẻ vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh, khuyến cáo: "Nếu phụ huynh có thái độ áp đặt, cấm đoán, buộc con phải tuân theo sẽ rất khó thành công. Phụ huynh cần tỏ ra gần gũi, lắng nghe và thông cảm, chia sẻ với con, giải thích cho con hiểu một cách cặn kẽ về cơ thể học, về quan hệ bạn bè... Gia đình phải là thành trì số 1, là tổ ấm thật sự để trẻ có thể cởi mở những vấn đề thầm kín nhất của mình. Cha mẹ nên thường xuyên trò chuyện như một người bạn của con".

Hãy đối xử với các em như những "người lớn" tí hon hơn là đứa trẻ không biết suy nghĩ. Khi đó, các em sẽ hành động có trách nhiệm và có suy nghĩ hơn. Các bậc phụ huynh sẽ thấy yên tâm hơn khi có nhiều thông tin để quản lý các em hiệu quả hơn.

. Hoàng Lan