Alzheimer là bệnh gây tổn thương tế bào thần kinh ở vỏ não và những cấu trúc xung quanh làm sa sút trí nhớ, giảm phối hợp vận động, giảm cảm giác, cảm nhận sai,... cuối cùng là mất trí nhớ và chức năng tâm thần. Nếu ở phương Tây, sa sút trí tuệ phần lớn do Alzheimer thì ở châu Á, trong đó có VN, bệnh chủ yếu do vấn đề mạch máu
Alzheimer là bệnh gây tử vong ở người lớn đứng hàng thứ 4 hiện nay, có khoảng 4 triệu người Mỹ và hơn 8 triệu người trên thế giới mắc bệnh. Tại VN, bệnh Alzheimer còn mới mẻ, chưa có công trình khảo sát về bệnh này. Trong năm nay, chỉ riêng Khoa Lão Bệnh viện Nguyễn Trãi đã phát hiện khoảng 100 trường hợp sa sút trí tuệ chủ yếu do vấn đề mạch máu. Những yếu tố sau đây góp phần tăng khả năng mắc bệnh Alzheimer:
- Tuổi: Đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất cho bệnh, bắt đầu từ tuổi 65 thì mỗi 5 năm có gấp đôi số ca bị Alzheimer. Vào tuổi 85 thì có phân nửa bị bệnh Alzheimer.
- Giới tính: Phụ nữ dễ bị bệnh hơn nam giới.
- Dân tộc: Các dân tộc có tần suất mắc bệnh Alzheimer khác nhau. Nhóm người da trắng ít mắc bệnh hơn người Mỹ gốc Phi. Dân châu Á cũng ít mắc bệnh hơn nơi khác. Người ta cho rằng do ảnh hưởng của yếu tố môi trường, người Nhật sống tại Mỹ có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn hẳn so với những người sống tại Nhật.
- Cao huyết áp và tăng cholesterol máu: Nhiều nghiên cứu cho thấy người có huyết áp tâm thu cao hoặc tăng cholesterol máu sẽ có nguy cơ cao bị Alzheimer.
- Hội chứng Down: Người bị chứng này sẽ bị Alzheimer khi sống đến 40 tuổi và những bà mẹ sinh con bị Down sẽ có nguy cơ cao bị Alzheimer.
Mất trí nhớ là triệu chứng phổ biến ở tất cả người lớn tuổi, nhưng trong Alzheimer có một số triệu chứng cần quan tâm:
+ Mất trí nhớ hoàn toàn;
+ Mất tập trung tư tưởng;
+ Sụt cân không giải thích được;
+ Khó khăn trong việc đi đứng.
Những triệu chứng này có thể gặp ở người khỏe mạnh bị lão hóa trong tình trạng: mệt mỏi, lo lắng nhiều, dùng rượu, mờ mắt, lãng tai... Tuy nhiên, bác sĩ chuyên khoa có thể phân biệt được triệu chứng này trên người bình thường hay bệnh Alzheimer. Chẳng hạn người già không giảm kỹ năng ngôn ngữ, nhưng người bị Alzheimer lại giảm (khó khăn trong việc hoàn thành câu hoặc tìm một từ đúng, không hiểu nghĩa của từ, giao tiếp không hoạt bát). Người già không giảm khứu giác nhưng người Alzheimer bị giảm nên hay sụt cân nhiều, đặc biệt là phụ nữ. Người già bình thường cũng giận dữ, buồn vui nhưng thoáng qua và có nguyên cớ còn người bệnh Alzheimer thì thay đổi tâm thần không dự đoán được, không hứng thú với xung quanh...
Ngoài khám bệnh, bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh Alzheimer dựa trên điện não đồ, hình ảnh học (CT, MRI, SPECT, PET,...), xét nghiệm máu, dịch não tủy, test thử khứu giác...
. Theo SK-ĐS
|