Ngày 14-5 vừa qua, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Bình Định đã tổ chức Hội nghị triển khai thí điểm bảo hiểm y tế (BHYT) tự nguyện cho người dân TP. Quy Nhơn. Đây là bước khởi đầu trong kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện bảo hiểm y tế cho người dân thành phố trong năm 2003 này. 

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2003 của BHXH Việt Nam là củng cố và mở rộng BHYT tự nguyện, xây dựng và thí điểm BHYT tự nguyện người dân ở tất cả tỉnh, thành phố trong cả nước. Tại Bình Định, mô hình BHYT tự nguyện nhân dân được triển khai khá sớm. Từ năm 1993, Bình Định đã được UBND tỉnh cho phép triển khai thí điểm BHYT cho người dân phường Trần Phú (TP. Quy Nhơn). Tuy kết quả đạt được còn khiêm tốn, song đã khẳng định một điều là Bình Định có khả năng triển khai thí điểm BHYT tự nguyện nhân dân, nếu được chuẩn bị chu đáo và có sự ủng hộ tích cực của cấp ủy, chính quyền địa phương được lựa chọn.

BHYT tự nguyện nhân dân là loại hình BHYT còn khá mới mẻ. Việc khai thác, cấp phát thẻ, quản lý đối tượng khá phức tạp. Mặt khác, việc chăm lo sức khỏe cho đối tượng đòi hỏi đội ngũ y, bác sĩ, cơ sở vật chất phục vụ công tác khám chữa bệnh phải phù hợp. Trong khi đó, hệ thống cơ sở y tế tại một số địa phương trong tỉnh chưa đáp ứng kịp nhu cầu khám chữa bệnh của người dân. Vì vậy không thể triển khai đồng bộ BHYT tự nguyện nhân dân trên phạm vi toàn tỉnh, mà chỉ có thể triển khai thí điểm tại một số địa phương, sau đó căn cứ kết quả đạt được mở rộng phạm vi triển khai ra địa phương khác của tỉnh. Bác sĩ Hà Thúc Chí, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: “Số liệu thống kê về tình hình kinh tế, xã hội, dân số, đời sống dân cư, nhu cầu khám chữa bệnh, tình hình tham gia BHYT, nhận thức của người dân về chính sách BHYT, đặc biệt là năng lực cung cấp các dịch vụ y tế của hệ thống y tế tại địa bàn TP. Quy Nhơn trong những năm gần đây cho thấy TP. Quy Nhơn có đủ các điều kiện cần thiết để được chọn làm nơi triển khai thí điểm BHYT tự nguyện nhân dân”. Tháng 6-2002, liên ngành BHYT - Tài chính - Vật giá - Y tế và UBND TP. Quy Nhơn đã trình UBND tỉnh Đề án triển khai thí điểm BHYT cho người dân TP. Quy Nhơn. Đến trung tuần tháng 10-2002, UBND tỉnh đã chính thức phê duyệt đề án.

Theo nội dung Đề án đã được phê duyệt, đối tượng triển khai là tất cả người dân có hộ khẩu thường trú tại TP. Quy Nhơn, trừ những người đã có thẻ BHYT và trẻ em dưới 6 tuổi. Nguyên tắc tham gia BHYT là tham gia theo hộ gia đình, đảm bảo 100% số người trong hộ (thuộc đối tượng triển khai) phải tham gia. Quyền lợi của người tham gia BHYT tự nguyện nhân dân được hưởng giống như đối tượng BHYT bắt buộc và không thực hiện cùng chi trả, song được phân ra thành hai nội dung riêng biệt là: 1. khám chữa bệnh nội trú, 2. chữa bệnh nội và ngoại trú. Mục đích của việc phân chia hai nội dung này nhằm tạo điều kiện để người dân được quyền lựa chọn nội dung tham gia phù hợp với thu nhập của mình, vì mức phí tham gia ở mỗi nội dung có khác nhau. Theo Quyết định số 176/2002/QĐ-UB ngày 27-11-2002 của UBND tỉnh thì mức phí tham gia BHYT để được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh nội trú là 80.0000đ/người/năm; trong khi đó mức phí để được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh nội, ngoại trú là 150.0000đ/người/năm. Để khuyến khích các thành viên trong hộ gia đình tham gia BHYT, mức phí được giảm lần lượt 10% từ người thứ hai đến người thứ tư trong hộ; từ người thứ năm trở đi mức phí như người thứ tư. Quyền lợi của người dân tham gia BHYT tuỳ thuộc vào nội dung và mức phí tham gia, song cơ bản thực hiện giống như đối tượng bắt buộc và không thực hiện cùng chi trả.

Việc triển khai thí điểm BHYT tự nguyện nhân dân tại TP. Quy Nhơn là bước đi đầu tiên của Bình Định trên lộ trình tiến tới BHYT toàn dân vào năm 2010 đã được đưa vào Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX và Chiến lược chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân giai đoạn 2001-2010 mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt.

. Minh Thư