Ngay sau khi bị bỏng, do bất kỳ nguyên nhân gì, phương thức cứu chữa tại chỗ tốt nhất là nước lạnh. Phải dùng nước lạnh dội và ngâm vùng bỏng trong chậu nước ngay sau khi bị bỏng, nếu để quá 15 phút thì hiệu quả sẽ giảm đi một nửa. Thời gian ngâm nước lạnh phải kéo dài ít nhất 15 phút về mùa đông và trên 30 phút về mùa hè. Bạn không sợ bị nhiễm khuẩn vì thời gian an toàn cho phép có thể kéo dài 6 giờ sau khi bỏng. Tất nhiên, những thương tích ngoại khoa sẽ được xử lý chuyên môn cắt lọc, rửa sạch trước 6 giờ sau khi bị thương.

Ngày nay, khoa học đã chứng minh, nước lạnh là phương thuốc sơ cứu bỏng tốt nhất. Nước lạnh có năm tác dụng sau đây:

- Tác dụng giảm đau: Tính chất giảm đau của tổn thương bỏng là nóng rát. Nước lạnh sẽ làm hết đau, hết nóng rát ngay tức thì. Nếu là bỏng hóa chất thì ngâm nước lạnh sẽ hòa loãng nồng độ hóa chất, làm giảm độ sâu của thương tích bỏng (chỉ trừ duy nhất phenol không tan trong nước mà tan trong rượu, bia).

- Tác dụng làm giảm nhiệt độ tại chỗ: Mặc dầu tác nhân gây bỏng (nước sôi thức ăn nóng, lửa …) đã bị loại trừ, nhưng sau đó, nhiệt độ bên trong da vùng bỏng vẫn xấp xỉ 50⁰C kéo dài trong nhiều phút và vẫn tiếp tục gây tổn thương cho tế bào da. Nếu kịp thời ngâm nước lạnh (tốt nhất là nước có nhiệt độ từ 15⁰C đến 25⁰C) thì sẽ ngăn chặn được hiện tượng trên.

- Tác dụng làm giảm tính thấm thành mao mạch: Sau khi bị bỏng tính thấm thành mao mạch tăng làm cho huyết tương thoát ra ngoài thành mao mạch tạo nên những nốt phỏng nước thoát dịch ra tổ chức gan bào gây phù nề. Ngâm nước lạnh sẽ làm giảm tính thấm thành mao mạch, ngăn chặn và làm bớt thoát huyết tương, thoát dịch ra ngoài. Quan niệm cho rằng ngâm vào nước lạnh sẽ làm vết bỏng bị phỏng nước là quan niệm sai lầm, phản khoa học.

- Tác dụng giảm viêm, giảm phù nề: Ở những con vật gây bỏng thực nghiệm, người ta nhận thấy số được ngâm nước lạnh thì tại vùng bỏng, nồng độ các chất gây viêm tấy, phù nề như histamin, serotonin… thấp hơn nhiều lần so với số con vật đối chứng không ngâm nước.

- Tác dụng làm giảm độ sâu của tổn thương bỏng: Ngâm nước lạnh sẽ làm giảm độ sâu của tổn thương bỏng đối với tổn thương bỏng nông. Ví dụ, lẽ ra là bỏng độ 3 thì chỉ còn bỏng độ 2. Mỗi độ bỏng nông có thời gian chữa khỏi chênh nhau trung bình một tuần lễ.

Sau khi ngâm nước lạnh, tuyệt đối không dùng một thứ thuốc gì bôi lên vết bỏng. Đưa ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế để xử lý, nếu đến cơ sở có chuyên khoa bỏng thì càng tốt.

 . (Theo KH và ĐS)