Thôn Tân Phụng (Mỹ Thọ, Phù Mỹ) là quê hương có truyền thống cách mạng, đã sản sinh ra những người con biết hy sinh vì nghĩa lớn. Tâm với Xuân là đôi bạn trẻ, là bạn chí thân từ buổi thiếu thời. Từ tình bạn rồi đi đến tình yêu. Và khi đã yêu nhau thật sự họ lại biết đặt lợi ích chung của quê hương đất nước lên trên tình yêu riêng tư của mình. Sẵn sàng hy sinh cho quê hương đất nước, để vun đắp tình yêu của mình được trọn vẹn.

Năm đó, Tâm - cậu con trai vừa tròn 8 tuổi thì không may cha bị bệnh mất sớm, để lại cho mẹ Tâm đàn con thơ dại, rồi mẹ Tâm lúc đó cũng bị bệnh tật, trong nhà không có ai lao động chính, gia cảnh nghèo thiếu trước hụt sau, nhiều lần Tâm phải xách mủng đi đến hàng xóm xin cơm về nuôi mẹ, nuôi em.

Xuân là một cô bé cùng lứa, cùng xóm và là bạn thân của Tâm. Xuân rất thương mến Tâm vì tính hiền lành, ít nói hay cười. Thương Tâm vì cảnh nghèo thiếu thốn, cứ mỗi bữa cơm chiều Xuân để dành lại trong nồi mấy miếng cơm hông, khi dọn dẹp xong Xuân lén trốn cha mẹ mình rồi đem cho Tâm. Từ đó, tình bạn của hai trẻ xích lại gần nhau.

Cứ mỗi chiều mùa hè nước cạn, Tâm với Xuân rủ nhau đi tắm biển, đùa với sóng đá gà ngộ nghĩnh hay có lúc ra gành đá Vi Rồng cạy hàu, cạy nhum, bắt ốc, bắt nha. Cứ thế, hai trẻ lớn dần theo năm tháng.

Mùa hè năm 1958, tổ chức cách mạng các xã đông Phù Mỹ bị lộ, Tâm là cơ sở nên bị địch bắt còng tréo tay cùng với một số cơ sở khác dẫn về quận khai thác. Thấy Xuân đang đứng bên đường, Tâm kêu "Xuân" một tiếng thật to rồi giơ hai tay bị còng lên khỏi đầu để báo cho Xuân biết mình đã bị địch bắt. Xuân chạy theo kêu la thất thanh. Tâm dừng lại bảo Xuân đừng khóc: "Khóc là nhục, rên là hèn, Xuân có nhớ không? Mình là thanh niên phải ngẩng cao đầu lên mới được". Bọn cảnh sát quận Phù Mỹ chạy tới đạp Xuân té nhào xuống động cát nóng bỏng, chúng đè Xuân xuống đánh đấm tơi bời không cho Xuân ngóc đầu dậy. Tâm vừa đi vừa ngoái đầu nhìn lại người bạn thân chôn vùi dưới cát nóng bỏng cho đến khi khuất dạng...

Năm tháng đi qua, Tâm đã mãn hạn 2 năm tù. Về địa phương, Tâm tiếp tục hoạt động cách mạng và móc nối Xuân cùng tham gia cơ sở với mình. Bấy giờ thì Tâm với Xuân chẳng những là tình bạn khăng khít mà chuyển sang tình yêu tự lúc nào. Và họ yêu nhau tha thiết.

Sau lễ hỏi 1 tháng, Tâm nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc, gác tình riêng một bên, thoát ly gia đình đi bộ đội giải phóng.

Tối hôm đó, những người ra trận với Tâm đã có mặt đông đủ trên động cát mà cách đây mấy năm Tâm bị địch bắt đi tù. Trên động cát này, Xuân đã 2 lần tạm biệt người yêu. Lần này, Xuân chúc Tâm ra tiền tuyến chiến thắng. Từ đó Tâm lao vào các trận chiến đấu. Chính tình cảm của Xuân đã góp phần động viên Tâm hoàn thành nhiệm vụ Đảng giao.

Chiến dịch Xuân 1975 giải phóng Quy Nhơn, đơn vị Tâm vinh dự được Đảng giao làm nhiệm vụ mở cửa đánh chiếm đầu cầu, là đơn vị đánh chiếm Quy Nhơn đầu tiên, tạo bàn đạp cho trung đoàn 93 bộ đội Bình Định bước vào trận quyết chiến tiến công đánh chiếm giải phóng hoàn toàn Quy Nhơn, tỉnh lỵ Bình Định.

Trong khi Tâm đang làm nhiệm vụ, chợt thấy Xuân cầm cờ giải phóng đi trong dòng người cuồn cuộn tiến thẳng về nội thành. Tâm vội vã rã dòng người chạy tới kêu to: "Xuân... Xuân ơi!". Xuân quay lại nhìn Tâm ngỡ ngàng! Rồi 2 người ngã vào vòng tay của nhau trong nước mắt tuôn trào!

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng (1975), Tâm và Xuân làm lễ cưới, sau đó sinh được một con trai và một gái. 20 năm sau, họ về hưu và định cư tại Quy Nhơn. Tâm là thương binh hạng 2/4, còn Xuân là thương binh hạng 3/4. Hai người con của Tâm và Xuân tốt nghiệp đại học, con gái đầu hiện làm kế toán trưởng của một xí nghiệp nhà nước. Người con trai là kỹ sư xây dựng cũng đang làm việc trong một công ty nhà nước tại Quy Nhơn.

Bây giờ, mỗi năm đến dịp mừng ngày đất nước thống nhất, hay những lúc nhàn rỗi, hai ông bà thường ngồi lại tâm sự, không quên kể lại cho con cháu nghe những ký ức xa xưa mà có những việc tưởng chừng như không qua được. Vậy mà, tình yêu và lòng chung thủy đã giúp họ vượt qua tất cả, suốt đời hạnh phúc bên nhau.

. Phạm Thanh Ba

(03 Hai Bà Trưng, Quy Nhơn)