Đầu tháng 11-2004, xã Nhơn Hạnh (An Nhơn) tiến hành cho đấu thầu một số ruộng dự phòng của xã. Nông dân ở trong và ngoài xã đều được quyền đấu giá ruộng dự phòng công khai. Điều kiện dự đấu thầu là: chủ hộ không nợ thủy lợi phí, không nợ thuế quyền sử dụng đất dự phòng, không nợ lúa đấu thầu của những năm trước… và phải đặt cược 200.000 đồng/thửa.

Khi nông dân trúng thầu phải nộp trước cho xã 40% sản phẩm của năm đầu trên thửa ruộng mà người nông dân đã đấu trúng. Với giá thóc đã được quy định là 1.900 đồng/kg, thời gian đấu là 3 năm và không được đấu quá 2 ha.

Nhưng nhiều nông dân Nhơn Hạnh đến dự đấu thầu mà không tính toán kỹ. Một số hộ đã đấu với giá "chóng mặt" đến 300 kg thóc/sào/năm, như ở thôn Hòa Tây. Vì "tức nhau tiếng gáy", không ít nông dân khi đấu thầu đã hăng tiết quyết đấu cho kỳ được. Đến khi trúng thầu phải "giật mình" đổ mồ hôi hột, đề nghị ban tổ chức đấu thầu xã chấp nhận cho bỏ tiền cược như trường hợp của ông Trần Cao Thể ở thôn Hòa Tây. Và cũng không ít chuyện buồn cười như giữa cha và con, vợ và chồng cũng quyết đấu trên một thửa ruộng. Đến khi con nhận ra cha, vợ nhận ra tiếng chồng thì sào ruộng quyết đấu ấy đã nhảy đến giá ngất ngưởng (trên 300 kg thóc/sào/năm).

Nhơn Hạnh là xã thuần nông, bình quân nhân khẩu chỉ có 600 m2 ruộng khoán lâu dài. Ngoài cây lúa ra, người nông dân ở Nhơn Hạnh chẳng có nguồn thu nhập nào khá hơn. Bởi vậy, họ cứ đua nhau đến cuộc đấu thầu để có thêm ruộng làm. Nhưng khi đấu thầu trúng, nhiều nông dân ở xã này đã phải… mếu! Vì khi hạch toán ra, họ mới thấy rằng giá phân bón hiện nay đã tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái, giá thuốc trừ sâu, trừ cỏ đều tăng, đến ngày công lao động cũng tăng gấp đôi. Không ít người khi đến dự đấu thầu vì "tức nhau tiếng gáy" nên đã sát phạt lẫn nhau để cuối cùng đẩy mức trúng thầu lên cao tột đỉnh.

Với giá đầu từ 250 - 300kg/sào cộng thêm tiền thuế, thủy lợi phí, phân bón, thuốc trừ sâu, trừ cỏ, giống, cây, bức, máy tuốt và công thu hoạch, những người nông dân trúng thầu ruộng dự phòng ở Nhơn Hạnh không những không cải thiện được đời sống, mà ngược lại sẽ lâm vào hoàn cảnh khó khăn hơn. Mong bà con tỉnh táo hơn khi đấu thầu, chuyện này không chỉ xảy ra ở Nhơn Hạnh.

. Trịnh Hoài Linh

(An Nhơn)