Hôm rồi tôi đi tìm hiểu về công tác xóa nhà tạm ở huyện An Nhơn. Đến xã K., nghe địa phương giới thiệu gia đình ông S. sau khi được chính quyền xã hỗ trợ 3 triệu đồng, đã bỏ thêm tiền vào cất ngôi nhà to, trị giá trên 20 triệu. Bà chủ nhà, sau khi đã nói lời cám ơn chính quyền, Mặt trận đã hỗ trợ tiền, tạo điều kiện cho bà cất được ngôi nhà mới, đã sụt sùi khóc, kiên quyết xin ra khỏi diện được hỗ trợ và trả lại một nửa số tiền hỗ trợ (1,5 triệu đồng) đã ứng trước.

Hỏi ra nguồn cơn thì lỗi tại là tấm biển "Đại đoàn kết" mà sau khi xây nhà các hộ được hỗ trợ đều phải gắn vào trước nhà. Bà kể sự tình: "Con tôi bảo, chính quyền quan tâm nó rất cám ơn nhưng cái nhà xây hơn hai mươi triệu, tiền hỗ trợ chỉ 3 triệu mà gắn tấm biển này lên thì giống như đây là nhà của Nhà nước chứ không phải do gia đình làm. Nó bảo, nó còn khỏe mạnh, có sức lao động ai đời lại chịu mang cái tiếng phải ở nhà "Đại đoàn kết" suốt đời. Ông nhà tôi cản nó, cha con hục hặc, ổng giận bỏ đi cả tháng trời đến nay vẫn chưa về. Nghèo thì nghèo rồi, tôi xin ra khỏi diện hỗ trợ để nhà cửa được yên". Đến xã H., vào thăm một hộ được hỗ trợ tiền xây nhà năm 2003, tôi cũng thấy tấm biển "Đại đoàn kết" đã bị dỡ. Lại nghe kể, có trường hợp một gia chủ khi "chén chú chén anh", rượu vào lời ra, nghe mọi người khích bác tấm biển, không chịu nổi đã vác búa nện vỡ tấm biển. Sáng ra, tỉnh rượu anh mới biết là mình sai.

Những năm qua, thực hiện chủ trương xóa nhà ở đơn sơ cho hộ chính sách, cho người nghèo, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã huy động nhiều nguồn lực cùng chung vai đã xóa hàng ngàn nhà tạm bợ cho hộ nghèo. Tuy nhiên, thực tế đã xảy ra xung quanh chuyện gắn biển thì không phải là không đáng suy nghĩ.

Thứ nhất, nhiều người dân cho rằng dù được hỗ trợ 3 triệu đồng xây nhà mới nhưng hầu hết đều thêm tiền vào xây ngôi nhà to hơn, khang trang hơn. Trị giá căn nhà có khi đến mươi, mười lăm hoặc thậm chí trên hai mươi triệu. Như vậy, tính ra số tiền hỗ trợ 3 triệu đồng chỉ là rất nhỏ, là chất xúc tác để họ quyết tâm xây nhà.

Thứ hai, bởi không bằng lòng nên chỉ một thời gian sau, không ít gia đình đã tháo gỡ tấm biển. Việc làm đó vừa gây lãng phí (tôi được biết làm một tấm biển "chuẩn" cả trăm nghìn đồng) vừa gây cảm giác chủ nhà không trân trọng sự hỗ trợ của Mặt trận, đoàn thể.

Thiết nghĩ, cơ quan chức năng cần xem xét lại này chủ trương này hoặc có biện pháp gì để dung hòa giữa hai bên: một bên là người được hưởng lợi và một bên là người hỗ trợ. Suy cho cùng, hỗ trợ xây nhà cho người nghèo mục đích cốt lõi nhất là đem lại sự ấm no cho người dân chứ không chỉ vì... tấm biển!

. Trường Thịnh