Bác Hồ với chiến dịch Điện Biên Phủ

Từ khi chiến dịch Điện Biên Phủ mở màn, Bác Hồ luôn theo dõi sát trận địa, gởi thư động viên, nhắc nhở và khi thắng trận, Bác còn làm thơ báo tiệp. Ngay khi chiến dịch thắng lợi, Bác đã có mấy câu tập Kiều như sau:

Cùng trong một cuộc Điện Biên

Ta mừng thắng lợi, Pháp phiền xấu xa

Trăm năm trong cõi người ta

Bên chính ắt thắng, bên tà ắt thua

Ngày 14-03-1954, trên báo Quân đội nhân dân in Thư gởi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ của Bác, có đoạn: Các chú sắp ra mặt trận. Nhiệm vụ các chú lần nầy rất to lớn, khó khăn nhưng rất vinh quang (…). Bác chờ các chú báo cáo thành tích để thưởng những đơn vị và những cá nhân xuất sắc nhất. Sau đó, ngày 18-03-1954, mặt trận lại nhận được điện của Bác và Trung ương Đảng, vừa nêu ý nghĩa của chiến dịch “chiến dịch nầy là một chiến dịch lịch sử của quân đội ta, ta đánh thắng chiến dịch nầy có ý nghĩa quân sự và chính trị quan trọng”, vừa động viên, nhắc nhở toàn quân “Địch sẽ ra sức đối phó, ta phải cố gắng chiến đấu dẻo dai, bền bỉ, chớ chủ quan, khinh địch, giành toàn thắng cho chiến dịch nầy”.

Sau chiến thắng giải phóng Điện Biên một ngày, ngày 08-05-1954, Bác Hồ có thư khen ngợi bộ đội, dân công, thanh niên xung phong và đồng bào Tây Bắc đã chiến thắng vẻ vang ở Điện Biên Phủ một cách kịp thời. Trong thư, Bác khen ngợi các chiến sĩ “đã làm tròn nhiệm vụ một cách vẻ vang”. Nhưng với tầm nhìn của một lãnh tụ, Bác cũng chỉ ra rằng: Thắng lợi tuy lớn nhưng chỉ mới là bắt đầu. Chúng ta không nên vì chiến thắng mà kiêu, không nên chủ quan khinh địch. Chúng ta kiên quyết kháng chiến để giành lại độc lập, thống nhất, dân chủ, hoà bình. Bất kì đấu tranh về quân sự hay ngoại giao cũng đều phải đấu tranh trường kì gian khổ mới đi đến thắng lợi hoàn toàn.

Thực tế lịch sử đã chứng minh nhãn quan chính trị thiên tài của Bác. Mỹ lại gây hấn, hòng cướp nước ta. Nhân dân ta phải trường kì kháng chiến đến 20 năm sau mới giành lại trọn vẹn non sông vào mùa Xuân đại thắng 1975.

Sau đó, Bác còn gởi một bức thư gởi toàn thể cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ (in ở báo Nhân Dân từ ngày 12 đến 15-5-1954), mà lời đầu tiên là “gởi lời thân ái thăm các chú thương binh” và những cán bộ, chiến sĩ đã “quyết tâm tranh được thắng lợi lớn để chúc thọ Bác”. Và “Bác quyết định khao các chú. Khao thế nào thì tuỳ theo điều kiện, nhưng nhất định phải khao”. Bức thư thể hiện niềm vui khôn tả của Bác: “Thế là Bác cháu ta cùng vui”. Và cuối cùng Bác dặn cán bộ, chiến sĩ như bao lần trước “chớ vì thắng mà kiêu, chớ chủ quan khinh địch”.

Như vậy, từ đầu chiến dịch cho đến kết thúc thắng lợi chiến dịch Điện Biên Phủ, Bác Hồ đã thể hiện tình cảm của vị lãnh tụ, vị Cha già dân tộc đối với cán bộ và chiến sĩ tham gia mặt trận đồng thời thể hiện nhãn quan của nhà quân sự thiên tài đối với vận mệnh của đất nước.

Đặc biệt, ở đây cần nói thêm, chỉ ít ngày sau khi quân ta phất cao lá cờ “Quyết chiến, quyết thắng” trên nóc hầm Đờ-cát ở Điện Biên Phủ, trên báo Nhân Dân số ra ngày 12-05-1954, chúng ta thấy xuất hiện một cách trang trọng bài thơ dài 46 câu có tiêu đề “Quân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ”. Dưới bài thơ kí tên là: C.B. Bây giờ, ta dễ dàng nhận ra đây là bút danh cuả Bác Hồ. Vào thời điểm ấy, những người nhạy cảm cũng nhận biết được tác giả bài thơ nầy là Bác Hồ. Bài thơ về sau được tập hợp in trong “Hồ Chí Minh toàn tập” (tập 6:1951-1954; NXB. Sự thật, H. 1986, tr.554-556).

Bài thơ gồm 4 phần:

Ở phần I, tác giả đưa ra những số liệu và phương thức tổ chức hoạt động của địch chuẩn bị cho trận đấu ác liệt nầy. Phần nầy chỉ gồm 10 câu thơ:

20 tháng 11 năm cũ

Giặc Pháp nhảy dù Điện Biên Phủ

Hai mươi mốt tiểu đoàn tinh nhuệ nhất,

Xe tăng, súng lớn đầy chồng chất.

Chúng khoe rằng: “Kế hoạch Na va

Thế là mạnh dạn và tài hoa

Phen này Việt Minh phải biết tay

Quan thầy Mỹ thì vui lòng thay”

Các báo phản động khắp thế giới

Inh ỏi tâng bốc Na-va tới

Giọng thơ của tác giả khi miêu tả dáng vẻ của địch có pha chút dí dỏm, bộc lộ sự tất tả, lúng túng của chúng.

Phần II, cho thấy không khí hào hứng, phấn chấn, quang cảnh tấp nập và tinh thần, ý chí bền bĩ sẵn sàng chiến đấu của quân dân ta.

Bộ đội, dân công quyết một lòng

Xẻ non, đắp suối, vượt qua sông

Khắc phục khó khăn và hiểm trở

Đánh cho giặc tan mới hả dạ

Phần III, gồm 12 câu thơ, miêu tả cuộc chiến đấu khốc liệt, dữ dội mà kết cục là quân ta toàn thắng, quân thù đại bại.

Hơn 50 ngày ta đánh đồn

Ta chiếm một đồn lại một đồn

Quân giặc chống cự tuy rất hăng

Quân ta anh dũng ít ai bằng

Khổ thơ nầy có những câu thơ nhẹ nhàng, dí dỏm nhưng vẫn toát lên thế chủ động của quân ta:

Giặc kéo từng loạt ra hàng

Quân ta vui hát khải hoàn ca

Mười ba quan năm đều hàng nốt

Tên tướng chỉ huy cũng bị nhốt

Một vạn sáu ngàn tên giặc Tây

Đều là tù binh hoặc bỏ thây

Phần IV, gồm khổ thơ cuối cùng, có 6 câu thơ, thể hiện tình cảm đầm ấm, ân tình giữa các chiến sĩ và lãnh tụ. Quân ta lập nên chiến công hiển hách ở Điện Biên Phủ và xem đó là món quà có ý nghĩa mừng thọ sinh nhật Người. Qua khổ thơ nầy, Bác muốn biểu lộ rằng, Bác rất tự hào vì đội quân của Người là một đội quân dũng cảm, biết chiến đấu, hy sinh vì một lý tưởng cao đẹp. Chiến thắng Điện Biên Phủ là một món quà vô giá, mà chiến sĩ đã “cố gắng sắm được” dâng lên Bác và tặng các thế hệ mai sau:

Xin Bác vui lòng mà nhận cho

Món quà chúc thọ sinh nhật Bác

Chúng cháu cố gắng đã sắm được

Đã gần nửa thế kỉ trôi qua nhưng đọc lại những vần thơ Bác Hồ viết về chiến dịch Điện Biên Phủ chúng ta càng thấy ở Bác một tình cảm bao la đối với quân dân và một nhãn quan quân sự thiên tài. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu”.

. Trần Xuân Toàn