Tháng 7 - Đà Lạt, thành phố của cao nguyên như ưu ái giành cho các văn nghệ sĩ Bình Định dự trại sáng tác với thời tiết của Niềm vui và Mát lành*. Đó là sự hòa quyện giữa các mùa khí hậu trong ngày lúc dịu mát, lúc ấm áp với chút nắng hoe vàng, mơ màng, khi là se lạnh với màn mưa bay dịu êm giăng đầy những cánh rừng thông trầm mặc; những tòa nhà với kiến trúc độc đáo mờ ảo trong màn sương bình minh đỏ lựng...

Đà Lạt với vẻ đẹp mộng mơ như là một chất xúc tác linh nghiệm đã góp phần giúp anh chị em văn nghệ sĩ Bình Định có được một mùa vàng bội thu qua những ngày dự trại sáng tác trở về quê hương.

15 Văn nghệ sĩ Bình Định có người là công chức nhà nước công tác ở các ngành văn hóa, văn nghệ, báo chí, quân đội, giáo dục, có người đã nghỉ hưu, có người là nhà doanh nghiệp hoặc làm nội trợ hoạt động ở các lĩnh vực khác nhau như: văn học, âm nhạc, mỹ thuật, nhiếp ảnh; từ các nhà văn, nhà thơ là hội viên hội nhà văn Việt Nam như Lệ Thu, Lê Văn Ngăn, Nguyễn Thanh Mừng, Trần Thị Huyền Trang đến các hội viên hội VHNT Bình Định đã cùng về với mái nhà sáng tác VHNT với tình cảm thân ái, niềm đam mê sáng tạo và với tinh thần đầy trách nhiệm về sứ mạng nhà văn, nhà nghệ sĩ của mình với quê hương, đất nước.

Có nhiều văn nghệ sĩ đã chuẩn bị kỹ cho chuyến đi dự trại rất hiếm hoi này. Anh Vân Bích - nhà thơ trên 80 tuổi này đã từng có 5 tập thơ, thời gian dự trại anh đã sửa chữa hoàn chỉnh được tập thơ thứ 6 cùng với 8 bài thơ mới sáng tác. Một kết quả đáng kính nể. Nhà thơ Lệ Thu đã xuất bản 7 tập thơ và một tuyển tập thơ dày khoảng 500 trang cũng đang trăn trở cho ra đời tập thơ thứ 9 cùng một khối lượng những truyện ký kháng chiến đồ sộ sắp xuất bản phải dày đến cả ngàn trang.

Các cây viết Xuân Mai, Nguyễn Huy, Ninh Giang Thu Cúc, Đào Quí Thạnh, Võ Đức Thọ... mỗi người đã có vài ba tập thơ, tập truyện làm vốn, khi đến đây đã khai thác triệt để thời gian dự trại để lao động, sáng tác thêm nhiều tác phẩm mong gom góp hoàn chỉnh các tập thơ, tập truyện ngắn, tập tiểu luận mới chuẩn bị ra mắt bạn đọc trong một ngày gần đây.

Hai nhạc sĩ Quang Hiển, Đức Tuấn, sau vài ba ngày đã có ngay các bản nhạc Đà Lạt trong tôi, Đà Lạt chiều sương buông và gần chục tác phẩm khác trình làng với những cảm xúc hoài niệm tràn trề rung cảm như là sự giải tỏa những ấp ủ duyên nợ từ lâu với thành phố thơ nhạc mộng mơ này.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Văn Tri và họa sĩ Nguyễn Anh Hộ đã suốt ngày miệt mài lao động. Các anh đi tìm cảm hứng sáng tạo từ tờ mờ sáng đến tối mịt. Đối với anh Tri, những chiều tối trở về trại với đôi bàn chân sưng vù, nhức buốt là chuyện bình thường. Vì anh đã rảo chân từ khắp các danh thắng nổi tiếng của Đà Lạt: Hồ Xuân Hương, Thung lũng tình yêu, Hồ than thở, thác Prenn... đến các vùng đồng bào dân tộc ít người với bản sắc văn hóa độc đáo hầu mong săn tìm được những bức ảnh nghệ thuật cho đáng "đồng tiền bát gạo" để dâng hiến cho đời. Gần 10 cuộn phim đã ghi lại hình ảnh Đà Lạt trong mọi hoạt động, mọi sắc thái từ lúc bình minh cho đến hoàng hôn và cả những đêm huyền diệu đã cho thấy anh đã chạy đua với các nhà thơ, nhà văn trong lao động nghệ thuật nghiêm túc như thế nào.

Chỉ 10 ngày dự trại, các văn nghệ sĩ Bình Định đã sáng tác được 62 tác phẩm thơ, truyện và 1 tập thơ, 1 tập ký kháng chiến được hoàn chỉnh, 8 tác phẩm âm nhạc và mấy chục bức ảnh nghệ thuật.

Tuy chưa có điều kiện đánh giá cụ thể nhưng qua xem xét bước đầu, Ban Tổ chức trại có thể khẳng định một cách tự tin rằng các tác phẩm của văn nghệ sĩ dự trại đều mang rõ nét tính nhân văn, góp phần xây dựng và phát triển nền VHNT Bình Định nói riêng và nền văn hóa văn nghệ Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc.

Sự thành công của các văn nghệ sĩ Bình Định ở trại sáng tác có được không chỉ nhờ được Bộ VHTT tạo điều kiện đến với Đà Lạt thơ mộng, với niềm vui và sự mát lành mà chính là còn từ con người ở đây. Không ai trong chúng tôi có thể quên được tấm lòng, tình cảm qua sự ân cần chu đáo của anh chị em phục vụ đã giành cho chúng tôi trong từng bữa ăn, chỗ nghỉ và ngọn đèn, ánh sáng. Sự ân cần chu đáo đó như là hơi ấm sưởi ấm tâm hồn chúng tôi cũng có lúc trống trải trên con đường sáng tạo lâu dài.

Những ngày dự trại, chúng tôi còn được Hội VHNT Lâm Đồng tổ chức buổi giao lưu đầm ấm và thi vị. Ngoài phần trao đổi tác phẩm, nghiệp vụ, buổi giao lưu còn ghi đậm trong giới văn nghệ sĩ mối quan hệ tình cảm thân yêu giữa những người cùng bước đi trên con đường sáng tạo văn học nghệ thuật. Ngày mai đây khi những tập thơ, tập truyện ngắn, tập nhạc, phòng triển lãm tranh, ảnh của chúng tôi – những người dự trại sáng tác này sẽ được ra đời với một diện mạo chững chạc, chắc chắn sẽ góp phần làm phong phú hơn, tươi sáng thêm cánh đồng văn học nghệ thuật Bình Định. Và hẳn trong những tác phẩm ấy sẽ đều mang đậm dấu ấn nồng ấm, thân ái đáng ghi nhớ từ trại sáng tác VHNT Đà Lạt tháng 7-2003 này.

. Mai Hạnh

* DALAT: Có người cho rằng tên Đà Lạt được ghép từ những chữ đầu của 1 câu tiếng La Tinh có nghĩa là cho người niềm vui và sự mát lành.