Kể từ ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng cho đến nay, đã có nhiều nhạc sĩ viết về Bình Định và cũng đã có một số ca khúc hay cho Bình Định như bài "Đi tìm người hát lý thương nhau" của nhạc sĩ Vĩnh An… Tuy vậy, những bài hát dễ hát và dễ đi vào lòng người thì còn hiếm.
Người Bình Định vẫn mong ước có được những bài hát hay về quê hương mình, tương tự như bài "Dáng đứng Bến Tre", " Một khúc tâm tình người Hà Tĩnh" của Nguyễn Văn Tý, "Hà Tây quê lụa" của Nhật Lai…
Từ ngày Hội đồng hương Bình Định ở thủ đô Hà Nội được thành lập thì vấn đề "Bình Định ca" cũng được đòi hỏi nhiều hơn. Để đáp ứng yêu cầu của bà con quê hương, năm 1993, theo lời GS Hoàng Chương kể, thì ông có đưa cho nhạc sĩ Thuận Yến một bài thơ của Thế Kỷ viết về Bình Định khá hay và nhạc sĩ Thuận Yến đã phổ thành bản nhạc với tựa đề "Vọng lời mẹ ru".
Tiếng mẹ ru từ vành nôi Bình Định
Giọng à ơ ngọt lịm những trưa hè
"Công đâu công uổng công thừa
Công đâu xách nước tưới dừa Tam Quan"
(…)
Quang Trung đất mẹ đây rồi
Trên mây anh vẫn nhớ, nhớ từng lời mẹ ru.
Bài hát đã được các ca sĩ Thu Hiền, Thanh Lam, Thanh Huyền hát rất thành công. Riêng nhạc sĩ Thuận Yến đã tự đàn và hát trước hàng nghìn cán bộ, bộ đội ở Bình Định và nhiều nơi khác, ở đâu cũng được hoan nghênh.
Và năm 1995, trong dịp quốc khánh 2-9, Hội đồng hương Bình Định tại Hà Nội có yêu cầu nhạc sĩ Trần Hoàn viết một bài hát về Bình Định. Nhạc sĩ Trần Hoàn lúc này đang là Bộ trưởng VHTT, quá bận công việc ở cơ quan nhưng vì nể mà nhận lời. Ông đề nghị GS Hoàng Chương chọn cho ông một số bài thơ viết về Bình Định. GS Hoàng Chương đã đưa cho nhạc sĩ 10 bài để ông tự chọn.
GS Hoàng Chương kể: "Sau một tuần, nhạc sĩ Trần Hoàn gọi điện mời nhạc sĩ Thuận Yến tới nhà để nghe và góp ý cho sáng tác mới của ông. Và hôm sau, giữa buổi trưa, nhạc sĩ lại gọi tôi tới cơ quan bộ để nghe ca sĩ Hà Vi hát thử. Tôi thật sự xúc động khi thấy nhạc sĩ Trần Hoàn cầm đàn vừa hát vừa hướng dẫn cho ca sĩ lột tả cái thần của tác phẩm "Bình Định quê tôi".
Có một quê hương bốn mùa dậy sóng
Biển vỗ về bờ cát trắng sớm khuya
Có những vùng quê khúc ruột miền Trung
Gió bay bay trong bát ngát hương dừa
(….)
Quê tôi Bình Định ngàn xưa
Quanh năm hạt nắng hạt mưa dãi dầu
Quê tôi dừa ngọt Tam Quan
Mắm ngon Mỹ Á, cá tràm Quy Nhơn
Ngày 20-10-1995, tại cuộc họp đồng hương có cả những đại biểu Quốc hội quê Bình Định tham dự, ca sĩ Hà Vi đã trình bày rất thành công bài hát "Bình Định quê tôi" của Trần Hoàn (với bút danh: Hồ Thuận An), lời thơ của anh hùng không quân Nguyễn Hồng Nhị. Chủ tịch tỉnh Bình Định lúc bấy giờ là ông Tô Tử Thanh đã xúc động nói: "Đây là một trong những bản nhạc hay nhất viết về Bình Định".
Trước đó, trong buổi lãnh đạo Bộ VHTT và Hội Âm nhạc Việt Nam tiếp bà Margaret Baxtresser - nữ danh cầm Mỹ, khi bà hỏi nhạc sĩ Trần Hoàn: "Tôi được biết ngài Bộ trưởng rất bận công việc quản lý của một ngành rộng lớn và phức tạp, vậy ngài sáng tác vào lúc nào?". Nhạc sĩ Trần Hoàn trả lời: "Vào những ngày nghỉ, những khoảng thời gian đi đường dài và ngay cả lúc ngồi trên máy bay. Ví dụ, bài "Bình Định quê tôi" là kết quả ngồi trên chuyến máy bay tháp tùng Tổng thống Iran từ Hà Nội đi thành phố Hồ Chí Minh và ngược lại. Dĩ nhiên, để có được những nốt nhạc ghi ra trên máy bay chốc lát là tôi đã tự tư duy suy ngẫm rất kỹ từ trước đó rồi".
Bà Margaret Baxtresser đề nghị nhạc sĩ Trần Hoàn hát bài "Bình Định quê tôi". Nhạc sĩ hát ngay và rất say sưa. Trong không khí vui vẻ, Thứ trưởng Bộ VHTT Trung Kiên cũng tham gia và hát nhịp sôi nổi, bà Margaret Baxtresser nói: "Tôi chưa thấy ở đâu, cả bộ trưởng và thứ trưởng đều là hai nghệ sĩ có tài năng và có tác phong gần gũi, giản dị như ở Việt Nam. Ấn tượng đẹp này, tôi sẽ kể lại cho những người bạn Mỹ nghe và dĩ nhiên tôi sẽ biểu diễn bài "Bình Định quê tôi" cũng như tôi đã biểu diễn bài "Lời người ra đi" của nhạc sĩ Trần Hoàn vậy."
Cũng xin nói thêm, sau buổi gặp gỡ đó, bà Margaret Baxtresser đã đến dự họp đồng hương Bình Định để được nghe lại bài "Bình Định quê tôi" do các ca sĩ chuyên nghiệp biểu diễn và bà đã tự nguyện gia nhập Hội đồng hương Bình Định để góp phần xây dựng quỹ tài năng trẻ của Hội (do GS Bộ trưởng Đặng Hữu làm Hội trưởng).
. Trần Xuân Toàn |