Ngày 13-9-2004, UBND huyện An Nhơn ban hành Quyết định số 2401/QĐ-UB có nội dung: "Không chấp nhận đơn đề nghị hợp thức hóa quyền sử dụng đất tại thôn Tiên Hội, xã Nhơn Thành, huyện An Nhơn của bà Hà Thị Ngọc Hương, vì bà Hương đã chiếm dụng đất để sản xuất từ năm 1983 đến nay, Nhà nước có quyền thu hồi theo quy định tại điểm 2, khoản 6, Điều 38, Luật Đất đai năm 2003. Hơn nữa thửa đất nói trên đã quy hoạch khu tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa trắng để thi công Quốc lộ 1A theo dự án ADB3, được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 08/QĐ-UB ngày 3-1-1997".

Ngày 15-9-2004, bà Hương có đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và khiếu nại Quyết định số 2401/QĐ-UB của UBND huyện An Nhơn.

Nguyên thửa đất bà Hương đang sử dụng diện tích 2.288m2 có nguồn gốc là đất công, HTXNN1 Nhơn Thành sử dụng trồng lúa gieo không có hiệu quả, chuyển sang trồng dừa cũng không có hiệu quả và bỏ hoang. Phía sau nhà bà Hương tiếp giáp thửa đất này nên bà đã bao chiếm lập vườn trồng cây lâu năm, sản xuất màu từ năm 1983.

Năm 1996, UBND xã Nhơn Thành quy hoạch 950/2.288m2 của thửa đất này làm khu dân cư nông thôn và đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 08/QĐ-UB ngày 3-1-1997 nhưng UBND xã Nhơn Thành chưa thực hiện kế hoạch nên chưa thu hồi và giao đất cho dân sử dụng làm nhà ở, bà Hương vẫn sử dụng liên tục.

Ngày 5-12-2002, UBND huyện An Nhơn ban hành Quyết định số 2459/QĐ-UB xử lý hành chính đối với bà Hương, nội dung: Hình thức xử phạt bằng tiền 2,5 triệu đồng. Về đất lấn chiếm bà Hương phải làm đầy đủ thủ tục xin hợp thức hóa đất ở đủ 200m2. Ngoài diện tích 200m2 đất ở, phần còn lại giao thêm đất vườn. Bà Hương đã thực hiện nộp phạt, nhưng chưa làm thủ tục hợp thức hóa đất ở và đất vườn.

Ngày 7-4-2004, UBND huyện An Nhơn lại có quyết định giao đất cho 2 hộ dân bị giải tỏa trắng bởi dự án ADB3 Quốc lộ 1A trên thửa đất bà Hương đang sử dụng; UBND xã Nhơn Thành thông báo cho hộ bà Hương phải thu dọn cây cối, hoa màu trả đất cho UBND xã để UBND xã đề nghị UBND huyện An Nhơn giao đất ở cho nhân dân.

Qua diễn biến quá trình quản lý sử dụng 2.288m2 đất của bà Hương nêu trên cho thấy:

Việc UBND huyện An Nhơn ban hành Quyết định số 2401/QĐ-UB không chấp nhận đơn đề nghị hợp thức hóa quyền sử dụng đất cho bà Hương là không đúng pháp luật về đất đai. Bởi vì, thửa đất 2.288m2 có nguồn gốc đất công, bà Hương bao chiếm sử dụng từ năm 1983. Năm 1996, UBND tỉnh chỉ thu hồi 950m2 để quy hoạch khu dân cư Nhơn Thành, phần còn lại 1.338m2 hộ bà Hương vẫn sử dụng liên tục. Theo quy định tại khoản 4, Điều 50, Luật Đất đai năm 2003: "Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 điều này nhưng đất đã sử dụng ổn định từ trước ngày 15-10-1993, nay được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất", (trường hợp sử dụng đất của bà Hương đã được UBND huyện An Nhơn xử phạt vi phạm hành chính và cho hợp thức hóa và cấp bổ sung đất vườn thể hiện tại Quyết định số 2459/QĐ-UB ngày 15-12-2002, có nghĩa là bà Hương đang sử dụng đất không có tranh chấp).

- UBND huyện An Nhơn căn cứ Quyết định số 08/QĐ-UB ngày 3-1-1997 của UBND tỉnh để giao đất ở cho 2 hộ có nhà bị giải tỏa trắng trên Quốc lộ 1A theo dự án ADB3 là không hợp lý. Bởi vì, Quyết định số 08/QĐ-UB của UBND tỉnh giao đất khu dân cư Nhơn Thành năm 1996 đã hết thời hạn thực hiện theo quy định của pháp luật đất đai và theo quy định tại Điều 1, Quyết định 08/QĐ-UB của UBND tỉnh "Trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày ký quyết định, diện tích đất chưa giao để xây dựng nhà ở sẽ thu hồi theo luật định".

Để giải quyết dứt điểm việc khiếu kiện của bà Hương, UBND huyện An Nhơn nên thực hiện đúng luật: Trước hết phải lập thủ tục trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch sử dụng đất khu dân cư nông thôn đối với 950m2 thay cho Quyết định 08/QĐ-UB của UBND tỉnh đã phê duyệt năm 1997; vì Quyết định 08/QĐ-UB đã hết thời hạn, sau đó mới có thể tiến hành các thủ tục thu hồi và giao đất cho dân làm nhà ở. Đối với 1.338m2 đất bà Hương bao chiếm khai hoang và sử dụng từ năm 1983 đến nay, chưa bị Nhà nước quy hoạch thu hồi và UBND huyện An Nhơn đã xử phạt vi phạm hành chính, cho phép hợp thức hóa thì xử lý theo quy định tại khoản 4, Điều 50, Luật Đất đai năm 2003.

. Hoàng Công Lý