Công trình đường Quy Nhơn-Nhơn Hội là tiền đề quan trọng của việc xây dựng khu kinh tế Nhơn Hội-bán đảo Phương Mai; được nhân dân đồng tình ủng hộ. Song trong quá trình thi công đường công vụ (CV) đã xảy ra những bất cập làm ảnh hưởng đến đời sống sản xuất và sinh hoạt của nhiều hộ dân thuộc khu vực (KV) 4 phường Nhơn Bình (NB), TP Quy Nhơn…
* Đường thông thì… nước tắt
 |
|
Lạch sông Mang rộng trên 20 m, giờ chỉ còn 2 cống nhỏ |
Tuyến đường dẫn ở bờ nam đầm Thị Nại có 7 con lạch lớn-nhỏ ăn thông ra đầm, có tác dụng phục vụ giao thông, nuôi trồng thủy sản (NTTS) và tiêu thoát lũ. Trên 5 con lạch từ phía nam ra, đã và đang xây dựng 5 cây cầu, từ cầu Hà Thanh 1 đến cầu Hà Thanh 5. Đường CV đi qua đoạn này cũng được xây dựng 5 cầu tạm, tương ứng với 5 cầu chính. Vào cuối tháng 2-2004, khi đường CV thi công qua 2 con lạch còn lại (lạch Đá Vàng và lạch Sông Mang trên địa bàn KV 4 phường NB) thì nảy sinh vấn đề.
Dòng chảy của 2 con lạch này có chiều rộng trên 20m. Nhưng khi thi công đường CV, chỉ đặt ở mỗi con lạch 2 ống cống liền kề, mỗi miệng cống rộng 1m. Có nghĩa là mỗi con lạch rộng trên 20m giờ chỉ còn 2m. Đã vậy, trong quá trình xe công trường qua lại liên tục, do lún sụt nên đất đá hầu như lấp hơn một nửa đường cống, hạn chế sự lưu thông dòng chảy lên xuống, gây ảnh hưởng xấu đến đời sống của bà con ở đây.
Theo khảo sát của chúng tôi, "ăn" nước của lạch Đá Vàng gồm có 26 ha mặt nước NTTS và 13 ha muối… Do dòng chảy của lạch bị chặn lại nên việc lấy nước ra vào các hồ NTTS rất khó. Với nghề làm muối cũng vậy. Người nuôi tôm ở KV này đã nhiều năm bị thua lỗ trầm trọng do tôm nuôi bị dịch bệnh triền miên, nay lại lâm vào cảnh ngặt nghèo. Nhìn 2 họng cống bé tí tẹo, rồi so sánh với dòng chảy của con lạch cũ ở 2 bên đường CV, ai cũng nhận ra đó là điều hết sức bất cập, thế mà người dân KV 4 đã phải chịu đựng gần 5 tháng nay.
Chuyện nước cho NTTS là vậy, còn chuyện nước sinh hoạt đã khó lại càng thêm khó. Bà Phan Thị Mai-một người dân ở tổ 32 KV 4 bức xúc cho biết: "Trước đây, khi lạch chưa bị chắn bởi đường CV, gần 10 hộ dân ở đây dùng nước ngọt từ các thuyền đổi nước đến tận nhà, với giá 50.000 đồng/1 thuyền 4 khối nước. Nay thì chủ nhà phải mua 1/2 đường ống nhựa, chủ thuyền 1/2, để bơm nước từ thuyền đậu phía dưới đường lên, chiều dài đường ống từ 300-500m tùy theo nhà, với giá 135.000 đồng/thuyền nước. Việc đổi nước cũng không đơn giản vì chủ thuyền nước ngại khó bởi kéo đường ống rất vất vả.
* Nỗi lo mùa lũ
 |
|
Thi công công trình cầu đường Quy Nhơn - Nhơn Hội |
Bà con ở tổ 33 phía trên lạch Sông Mang với trên 20 ha mặt nước NTTS cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự. Con lạch này thông với sông Hà Thanh, nên còn là con đường giao thông. Đặc biệt là gần 100 hộ dân làm nghề thuyền lưới ở KV Thuận Nghi - NB dùng con đường thủy này để đi tắt ra đầm Thị Nại trong mùa mưa gió, vì đi theo đường sông vừa xa vừa nguy hiểm… Giờ thì họ đành phải giúp nhau… khiêng sõng qua đường CV!
Bên cạnh khó khăn về sản xuất, sinh hoạt, bà con ở KV3 và KV4 phường NB còn rất lo vì mùa lũ đang đến sau lưng. Địa bàn NB ở KV trên và dưới đê khu Đông vốn là một cái "túi nước" lớn trong mùa lũ. Nay cửa khẩu của 2 con lạch nói trên bị "bó" lại chỉ còn 1/10 thì tai họa do lụt lội, ngập úng… khó mà tránh khỏi! Cơn bão số 2 vừa qua, tuy lượng nước ở KV này không nhiều, nhưng do chậm tiêu thoát nên đã làm hư hại hoàn toàn 75 tấn muối vừa thu hoạch của bà con diêm dân, nhiều hộ bị thiệt hại từ 1-2 triệu đồng. Mà đời sống của diêm dân như thế nào, chẳng phải nói thì ai cũng biết! Rút kinh nghiệm cơn bão số 2, 72 hộ diêm dân ở đây không dám giữ muối để bán vào cuối vụ cho được giá hơn.
* Ước mơ cây cầu tạm
Đã nhiều lần người dân ở đây gửi đơn đến các ngành chức năng, tha thiết xin bắc 2 cây cầu tạm qua lạch Đá Vàng và Sông Mang trên đường CV. Nhưng gần 5 tháng qua họ vẫn chưa nhận được hồi âm chính thức, mà chỉ nhận được những "giấy báo tin", "phiếu hướng dẫn" vì đơn "đi" chưa đúng chỗ! Quá bức xúc vì việc mưu sinh, đã xảy ra vài vụ việc một số hộ dân đã ngăn chặn xe trên đường CV, gây mất trật tự trị an và phần nào làm chậm tiến độ thi công. Vụ việc mới nhất xảy ra vào ngày 8-7-2004. Khi chúng tôi hỏi vì sao bà con làm điều sai trái như vậy, một số người dân ở tổ 32-KV4 - bộc bạch: "Trước đây, chiến tranh gian khổ và hy sinh bà con còn chịu được. Bây giờ Nhà nước làm con đường cho dân, lẽ nào dân lại cản trở. Nhưng chưa hết vui mừng thì nỗi lo lại đến. Việc "tắt nước" ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhân dân ở đây. Mà việc này hoàn toàn có thể khắc phục được. Cực chẳng đã chúng tôi mới chặn đường để chính quyền địa phương và các ngành chức năng đến giải quyết…".
Bà Nguyễn Thị Mai - Bí thư Đảng ủy phường NB cho biết: "Để xảy ra việc chặn đường của một số hộ dân KV4 là điều đáng tiếc. Đảng ủy và chính quyền phường cùng ngành chức năng đã giải thích và lập biên bản hứa sẽ đề nghị khắc phục, nên bà con đã giải tán ngay, không gây hậu quả gì. Đây cũng là nguyện vọng chính đáng của bà con. Là cán bộ cơ sở, chúng tôi cũng rất bức xúc, nên đã báo cáo lên cấp trên, mong được giải quyết cho dân nhờ. Ngoài ra, nếu không sớm mở thông 2 con lạch thì mùa mưa lũ năm nay KV này sẽ khó thoát lũ… ".
* Để an dân
Trước tình hình bức xúc của nhiều hộ dân KV4, vào lúc 19 giờ 30 ngày 13-7-2004, tại trụ sở KV4 phường NB, UBND phường đã tổ chức cuộc họp với sự tham dự của đại diện UBND TP Quy Nhơn, các ngành chức năng cùng trên 60 hộ dân KV4. Tại cuộc họp, đại diện các ngành chức năng đã giải thích cho bà con rõ: Theo thiết kế, trên đường chính qua 2 con lạch có 2 cống hộp, mỗi cống rộng 6m, cao 3,5m đủ để giao thông và cấp - thoát nước, đồng thời công nhận rằng các đường cống hiện nay trên đường CV (qua 2 lạch nói trên) là không đảm bảo, nên sẽ tăng thêm mỗi nơi 5 hàng cống nữa. Sau khi nhiều hộ dân có ý kiến, ông Võ Đình Hữu - Bí thư chi bộ KV4 nêu kiến nghị: Dù làm cầu tạm hay tăng thêm đường cống thì cũng phải làm ngay để kịp thời thoát lũ khi mùa mưa sắp đến, và để có nước lên xuống cho bà con NTTS…" Theo ông Trần Duy Thứ - Chủ tịch UBND phường NB: Kiến nghị của bà con là hợp lý, mong cấp trên nhanh chóng triển khai cho kịp trước mùa lũ, nhằm đáp ứng nguyện vọng chính đáng của bà con. Về nước sinh hoạt, phường sẽ kiến nghị Công ty Cấp nước tiếp tục kéo thêm đường ống đến tổ 32. Nhưng ông Thứ cũng dự kiến rằng việc này khó thực hiện.
Theo chúng tôi, gần 10 hộ dân ở tổ 32 sẽ tiếp tục khó khăn vì nước máy chỉ mới về đến KV4 trên đường đê khu Đông (bể nước công cộng). Từ đây đến tổ 32 có khoảng cách gần 1 km, mà áp suất nước lại rất yếu.
Kết thúc cuộc họp, đại diện UBND TP Quy Nhơn phát biểu ghi nhận toàn bộ ý kiến của bà con, TP sẽ kiến nghị lên tỉnh bổ sung thêm thiết kế (nhân dân đề nghị mở rộng cống 6m thành 10m). Dù muộn còn hơn không! Mong rằng việc tăng thêm đường cống hoặc làm cầu tạm trên đường CV cần phải nhanh chóng thực hiện. Nếu đơn vị thi công sai thì buộc phải sửa sai ngay. Nếu thiết kế đường công vụ chưa hợp lý thì cũng phải điều chỉnh kịp thời, đừng để kéo dài sẽ làm cho dân mất lòng tin, đồng thời để tiến độ thi công công trình được đẩy nhanh hơn.
. Bùi Lợi | 
