Ngày 13-7-1993 Trần Minh Thưởng được UBND tỉnh Bình Định cấp phép thành lập doanh nghiệp tư nhân Đại Lộc có chức năng kinh doanh, khai thác, chế biến đá Graníte xuất khẩu. Để có vốn hoạt động, Thưởng cùng vợ là Nguyễn Thị Kim Loan thế chấp toàn bộ tài sản của gia đình gồm ngôi nhà ở 240 Lê Hồng Phong (Quy Nhơn), 1 ô tô 15 chỗ ngồi và 2 mô tô cho Ngân hàng Ngoại thương Quy Nhơn và Ngân hàng Công thương Bình Định để vay tổng số tiền là 1.268 triệu đồng. Do sử dụng vốn không có hiệu quả nên hết thời hạn vay ngân hàng đã nhiều lần gia hạn, chuyển nợ quá hạn nhưng vợ chồng Thưởng-Loan vẫn không có khả năng trả nợ. Trong tình thế túng quẫn, 2 vợ chồng thống nhất bày ra những mưu kế để chiếm đoạt tiền của người khác. Con đường phiêu lưu lún sâu vào tội lỗi bắt đầu từ đây.

Thông qua người quen, tháng 10-1994 vợ chồng Thưởng-Loan đã tiếp cận được với vợ chồng ông Huỳnh Hữu Hùng và bà Nguyễn Thị Minh Phương ở Hà Nội. Với viễn cảnh sáng lạn từ sản xuất đá Graníte của đôi vợ chồng này vạch ra, vợ chồng ông Hùng đã không ngần ngại thế chấp một ngôi nhà ở Quy Nhơn cho Ngân hàng ngoại thương Quy Nhơn để vay 200 triệu đồng, và ngôi nhà ở Hà Nội thế chấp cho Ngân hàng Công thương Đống Đa Hà Nội vay 1 tỉ đồng, rồi sau đó vợ chồng ông Hùng đã đem toàn bộ số tiền trên cho vợ chồng Thưởng-Loan vay để lấy chênh lệch. Thưởng-Loan đã dùng số tiền này trả nợ cho 2 ngân hàng hết 897.925.000 đồng. Đến hạn trả nợ và hết thời hạn vay ngân hàng, vợ chồng ông Hùng liên tục đòi nợ nhưng Thưởng-Loan chỉ trả được 40 triệu tiền gốc vào năm 1995. Tháng 3-2001, Thưởng trả cho vợ chồng ông Hùng thêm 320 triệu tiền gốc. Đến nay vợ chồng Thưởng còn nợ vợ chồng ông Hùng cả lãi và gốc là 7.312.207.000 đồng. Điều đáng nói là trước khi giao hồ sơ lô đất cầu Sông Ngang cho vợ chồng ông Hùng để vay 1,2 tỷ đồng, Trần Minh Thưởng đã photo, công chứng và giữ lại một bộ. Tháng 1-1995 Thưởng dùng bộ hồ sơ này thế chấp cho Công ty Đông Đô thuộc Học viện Quốc phòng vay 300 triệu đồng. Đến tháng 10-1999 và tháng 6-2001 Thưởng trả được 30 triệu đồng. Hiện nay Thưởng còn nợ Công ty Đông Đô cả gốc và lãi là 918 triệu đồng.

Trong lúc túng quẫn, lợi dụng việc Sở Địa chính Bình Định gởi nhầm cho doanh nghiệp tư nhân Đại Lộc 2 quyết định của lô đất Nhơn Phú, Thưởng đã dùng một bộ hồ sơ gốc thế chấp cho Ngân hàng Công thương Bình Định. Bộ hồ sơ thứ 2 đem thế chấp cho Công ty thiết bị phụ tùng Đà Nẵng vay 920 triệu đồng. Đến nay Thưởng còn nợ Công ty thiết bị phụ tùng cả gốc và lãi là 1.051 triệu đồng. Đã vậy, tháng 5-2002 Thưởng lại dùng lô đất này bán cho vợ chồng ông Nguyễn Hồng Phong và bà Vũ Thị Thu ở Quy Nhơn 1,5 tỷ đồng. Vợ chồng ông Phong mới đặt cọc 286 triệu đồng thì sự việc bị vỡ lở. Ngoài ra, Thưởng còn ký hợp đồng với Công ty TNHH thương mại Thái Bình Dương ở TP.HCM mua 233 bộ lốp xe ô tô trị giá 524 triệu đồng theo phương thức trả chậm. Sau khi trả trước 30% giá trị hợp đồng, Thưởng nhận số lốp xe nói trên đem bán cho người khác lấy tiền trang trải cho nhu cầu cá nhân.

Cũng trong quá trình tồn tại của doanh nghiệp, Trần Minh Thưởng còn lợi dụng sự quen thân vay mượn tiền, vàng của 15 người khác, tính cả gốc lẫn lãi là 2,5 tỉ đồng, 5.300 USD và 82 chỉ vàng.

Tính ra, trong thời gian từ năm 1993 đến năm 2002 vợ chồng Trần Minh Thưởng đã vay mượn tiền của nhiều đơn vị cá nhân rồi chiếm đoạt không trả gồm tiền gốc và lãi là 12.759.000.000 đồng, 5300USD và 82 chỉ vàng. Do nợ nần ngày càng chồng chất, để đối phó với các chủ nợ kiện đến cơ quan pháp luật, cuối năm 1998 Trần Minh Thưởng đã đổi DNTN Đại Lộc thành Công ty cổ phần Đại Lộc Graníte, tự ghi tên những chủ nợ thành các thành viên cổ đông. Khi cơ quan điều tra khởi tố bắt giam, Thưởng không còn một đồng lận lưng. Hiện nay tài sản của DNTN Đại Lộc chỉ gồm giấy phép khai thác mỏ đá Giác Đào ở huyện Vân Canh và lô đất ở phường Nhơn phú đang được nhiều bên tranh chấp về quyền sử dụng (!).

. Tấn Tài