Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều người trong chúng ta thỉnh thoảng vẫn cho bạn bè, anh em mượn xe, hoặc giao xe cho vợ, con, anh em tham gia giao thông. Thế nhưng ít ai biết rằng, một khi người mượn xe không có giấy phép lái xe lại lỡ gây ra tai nạn giao thông, thì người cho mượn xe cũng sẽ bị liên đới trách nhiệm và có thể bị truy tố trước pháp luật.
Vào khoảng 19h ngày 14-3-2003, Trần Văn Trường (sinh năm 1984) ở thôn Gia Đức, xã Ân Đức, huyện Hoài Ân, điều khiển xe mô tô mang biển số 77-632-B5 đến nhà bạn là Hồ Văn Đạc (1985) ở cùng địa phương để cùng đi chơi. Sau đó, Trường giao xe mô tô của mình cho Đạc (không có giấy phép lái xe) và nói: "Mày lái xe chở tao chứ tao bị đau đầu". Đạc điều khiển xe mô tô chở Trường chạy trên tuyến đường liên xã từ xã Ân Đức đến xã Ân Thạnh. Trên đường đi, Đạc đã đâm xe vào anh Võ Văn Kín đang đứng gần máy tuốt lúa đặt trên đường, làm anh này bị mất 31% khả năng lao động. Kết cục, Đạc bị truy tố về tội "Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ" và bị phạt 12 tháng tù giam; còn Trường bị truy tố về tội "Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ" và bị phạt 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Đồng thời, Đạc và Trường còn có trách nhiệm bồi thường chi phí chữa bệnh cho nạn nhân.
Một vụ án khác cũng xảy ra tại huyện Hoài Ân. Khoảng 5h sáng ngày 30-6-2003, Nguyễn Thành Trung (1964) cùng con trai là Nguyễn Duy Thành đến nhà anh Bùi Long Thủ hỏi mượn xe mô tô để đi ra Cầu Dợi. Biết Trung không có giấy phép lái xe nhưng vốn là chỗ quen biết, không thể từ chối, anh Thủ vẫn giao xe mô tô biển số 77F9-2221 cho Trung mượn. Sau khi mượn xe, Trung điều khiển chở Thành ra tỉnh lộ 630 đi theo hướng từ Hoài Ân xuống cầu Dợi. Khi chạy đến địa phận thôn Du Tự, thị trấn Tăng Bạt Hổ, vì tránh một người đàn ông đang điều khiển xe gắn máy trên vai có vác một cái cuốc, Trung lách xe ra giữa đường để vượt thì quẹt vào xe của ông Nguyễn Sanh làm cả 2 xe cùng ngã xuống đường. Cha con Trung chỉ bị xây xát nhẹ, còn ông Nguyễn Sanh thì bị thương rất nặng, điều trị hết hơn 7,8 triệu đồng và bị thương tật với tỷ lệ 36%. Thế là Trung bị phạt 9 tháng tù giam về tội "Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ", còn Thủ bị phạt 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội "Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ".
Như vậy, chỉ vì giao xe cho bạn điều khiển và cho người quen mượn xe mà Trần Văn Trường và Bùi Long Thủ đã vừa phải chịu án phạt tù và vừa phải có trách nhiệm bồi thường những thiệt hại mà không phải do chính bản thân mình gây ra.
Một dạng vi phạm khác mà hiện nay cũng đã và đang diễn ra khá nhiều ở Bình Định đó là các tai nạn giao thông do người lái xe độ chế không có giấy phép lái xe gây ra. Mặc dù biết Nguyễn Văn Tiếp (1982) ở xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ, không có giấy phép lái xe nhưng ngày 27-7-2003, Nguyễn Thành Trương (1972) ở cùng địa phương vẫn thuê Tiếp điều khiển xe độ chế mang biển số 77K-6585 của mình đi chở đất từ Hồ Hóc Nhạn đến đổ tại đoạn đường thuộc thôn Chánh Trực, xã Mỹ Thọ. Đến khoảng 17 giờ 30 phút, khi Tiếp điều khiển xe đến địa phận thôn Chánh Trực, xã Mỹ Thọ, đã gây tai nạn đối với ông Trần Đinh khi ông này băng qua đường. Hông thùng xe bên phải đã va vào người ông Đinh làm ông ngã xuống mặt đường bê tông gây chấn thương sọ não và chết sau đó. Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đã tuyên phạt Nguyễn Văn Tiếp 24 tháng tù giam về tội "Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ" và Nguyễn Thành Trương, chủ xe, bị phạt 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, về tội "giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ". Đồng thời, 2 bị cáo còn có trách nhiệm bồi thường cho gia đình nạn nhân số tiền 20 triệu đồng ngoài số tiền 5 triệu đồng đã bồi thường trước đó.
Một vụ án khác tương tự như vậy cũng đã xảy ra tại huyện Tuy Phước. Tháng 8-2000, Hồ Ngọc Tân (1948) ở xã Phước Quang, huyện Tuy Phước mua 1 xe độ chế mang biển số 77K-5878 chuyên chở vật liệu xây dựng. Mặc dù biết con là Hồ Ngọc Quang (1977) không có giấy phép lái xe nhưng ngày 26-2-2003, Tân vẫn giao cho con điều khiển xe chở đá xây dựng từ xã Cát Tiến (Phù Cát) đến xã Nhơn Lý (TP Quy Nhơn). Trên đường về đến địa phận thôn Phú Hậu, xã Cát Tiến, Quang đã cán chết một cháu bé. Quang đã bị phạt 18 tháng tù giam về tội "Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ" và Hồ Ngọc Tân bị phạt 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội "giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ".
Hy vọng rằng, những câu chuyện kể trên sẽ là những bài học cho nhiều người. Không nên cho mượn hay giao xe cho những người không có giấy phép lái xe tham gia giao thông, hoặc thuê người không có giấy phép lái xe điều khiển phương tiện giao thông. Nếu không, sẽ có thể xảy ra những tai nạn giao thông đáng tiếc như trên và bản thân mình lại trở thành người vi phạm pháp luật.
. Xuân Nguyên | 
