Cá măng có thân hơi mỏng, dài, màu trắng sáng, vảy lấp lánh ánh bạc trông rất đẹp, thường sống tập trung thành bầy ở những dòng sông, đầm hồ, nước lợ. Nhiều năm nay, khi phong trào nuôi tôm phát triển, cá măng theo con nước vào các bờ tôm sinh sản khá nhiều, là nỗi lo của những người nuôi tôm vì cá măng thích ăn mồi tôm, làm thiệt hại lượng tôm nuôi ở hồ. Người nuôi tôm thường dùng lưới đánh bắt các loại cá này, không cho chúng phá hại tôm.
Bắt cá măng có nhiều cách, dùng lưới hoặc câu. Dùng lưới thì bắt được nhiều, lắm khi mới giăng tay lưới, bầy cá măng hàng trăm con đã dính đến trắng lưới, phải vội kéo lên ngay, nếu không thì cho dù tay lưới mới cũng tiêu tùng vì loại cá này rất khỏe, quẫy rất dữ. Người đi câu gặp cá măng đớp mồi thì đứt cước, mất lưỡi là chuyện thường. Tuy vậy câu cá măng bao giờ cũng thú vị. Lúc nước triều lên, chủ hồ tôm lấy nước vào hồ là lúc câu cá măng thích hợp nhất, cá măng tập trung về cổng hồ tôm, vừa giỡn nước vừa chờ mồi. Đứng ngay trên cổng, vút cần câu (móc mồi tôm sống) về phía con nước chảy, kéo nhẹ, cho mồi nổi trên mặt nước là cá măng sẽ đớp ngay. Phải dùng loại cước mảnh nhưng thật chắc, nếu không thì dễ mất… cả chì lẫn chài. Cá măng lớn nhất nặng đến vài kg.
Thịt cá măng giống như cá thác lác, rất thơm ngon. Nhưng nếu đem kho nấu như bình thường thì lại rất dở, nên chỉ có thể chế biến mỗi một món chả. Cũng giống như cách chế biến chả cá thác lác vậy. Cá măng mới bắt lên còn tươi roi rói, lọc lấy hai bên thân cá rồi dùng muỗng nạo xuôi (để tránh xương dăm) lấy toàn nạc, ướp gia vị (tiêu, tỏi, nước mắm, bột ngọt) giã nhuyễn rồi vo thành từng viên bằng đầu ngón tay cái, cho vào nồi cháo. Có thể nói cháo cá măng là một trong những món cháo hấp dẫn nhất, là "hải vị" của các vùng nước lợ ở Bình Định. Cũng có thể làm chả chiên hoặc gỏi cá măng. Món gỏi cũng xuất phát từ món chả, nhưng viên thật mỏng, xếp từng miếng chả sống lên trên bát bún rồi rưới nước lèo (nấu bằng xương và đầu cá măng lấy nước) lên trên, ăn tái rất ngon. Cá măng là loại cá tương đối "quí hiếm" nên ít khi có bán ở chợ. Vào cuối mùa hè, nếu có dịp đến với những vùng sông nước mênh mông bờ tôm: Vinh Quang, Huỳnh Giản (Tuy Phước)… trên đầm Thị Nại, bạn sẽ được thưởng thức món cá măng tuyệt hảo.
. Thúy Vi |