Dông thuộc loài bò sát, sinh sống nhiều ở gò cát, nhất là vùng trảng cát trải dài từ xã Cát Tiến qua xã Cát Khánh (huyện Phù Cát) đến xã Phước Hòa (huyện Tuy Phước) rồi qua xã bán đảo Nhơn Hội (thành phố Quy Nhơn).
Mùa nắng là mùa dông. Khi trời có mưa giông, dông có rất nhiều, con to nhất cỡ bằng cổ tay người lớn, dài khoảng gang rưỡi. Người ta bắt dông bằng cách đặt bẫy ở miệng hang. Khi dông đi tìm mồi bị sập vào bẫy, người bẫy dông đến bắt, xâu lại thành xâu, mỗi xâu 10 con. Thịt dông được xem là món đặc sản, bởi thịt ngon, ngọt, chế biến món gì cũng ngon. Có người cho rằng ăn thịt dông trị được một số bệnh như đau nhức thấp khớp, phong, ghẻ ngứa, mụn nhọt. Nên ngoài việc mua dông về để chế biến món ăn, họ còn mua dông về để chế biến thành món thuốc trị bệnh. Nhưng cũng có người cho là thịt dông độc bởi thịt tanh.
Sau đây là một số cách chế biến món ăn từ dông:
- Cháo dông: Dông làm thịt bằng cách dùng dao thật bén cắt đầu, rạch bụng, lột da, bỏ ruột, chặt đuôi, rồi bằm thật nhuyễn, ướp gia vị thật nhiều, nhất là hành và ớt, cùng với nước mắm. Khử dầu đổ tô thịt dông bằm vào đảo qua, đảo lại cho cho chín. Cháo gạo nấu chín, đổ thịt dông vào, nêm nếm vừa ăn, nhắc xuống. Khi ăn nhớ rắc tiêu bột và hành lá vào. Thế là ta có nồi cháo dông ngọt lịm, thơm ngon.
- Dông nướng lá lốt: Cũng cách làm thịt dông, bằm nhuyễn, gia vị như trên, rồi dùng lá lốt cuốn thịt vào trong. Cuốn xong, xếp một lớp lá lốt lên vỉ, rồi đặt từng cuốn thịt dông cuốn lá lốt vào, sau đó lại phủ lên trên vỉ một lớp lá lốt nữa rồi kẹp vỉ lại, nướng nhỏ lửa. Mùi thịt dông nướng lá lốt bay lên thơm ngào ngạt. Dẫu ai đó có cữ thịt dông vì cho rằng sợ thịt độc cũng muốn nếm thử xem thịt dông ra làm sao. Quả thật, dông nướng lá lốt ăn rất ngon, uống với vài ly rượu gạo thì càng tuyệt.
- Dông xào sả: Dông sau khi làm thịt xong, chặt miếng to cở 2 ngón tay, ướp gia vị cho thật cay, cùng với nghệ bột, đập vài củ sả ướp chung vào. Khử dầu tới đổ thịt vào xào đảo đều tay, khi thịt chín, xắt một ít rau thơm cho vào, nêm nếm vừa ăn nhắc xuống. Dông xào sả ăn với bánh tráng nướng rất ngon.
Ở chợ Đầm và chợ Lớn Quy Nhơn bán rất nhiều dông. Giá dông loại to cỡ 15-20 nghìn đồng/chục, loại vừa khoảng 10-15 ngàn đồng/chục. Chỉ cần mua khoảng chục con, là đã nấu được nồi cháo dông ngon, ngọt, mà giá lại rẻ. Không rõ thịt dông về mặt giá trị chữa bệnh như thế nào, nhưng về mặt ẩm thực thì thịt dông vừa ngon, vừa rẻ, nên được nhiều người ưa thích.
. Phước Lộc |