Những năm qua, việc lấn chiếm đất công, xây dựng nhà ở trái phép tại Quy Nhơn chưa bao giờ giảm. Mới đây, lãnh đạo thành phố quyết tâm lập lại trật tự đô thị bằng cách xử lý kiên quyết hơn. Nhưng chỉ với như thế, chưa đủ để câu chuyện nhà ở hạ nhiệt.

Đội Quản lý đô thị trật tự thành phố Quy Nhơn đang tháo dỡ nhà lấn chiếm đất công tại phường Đống Đa.

 

Ai cũng có cớ để xâm cư trái phép

Trong 3 ngày (14 - 16.6) Đội Quản lý Trật tự độ thị thành phố Quy Nhơn (Đội QLTTĐT) tiến hành cưỡng chế 33 công trình vi phạm tại một số khu vực phường Đống Đa. Bà Lê Thị Mỹ, ở tổ 39, KV 7 xây dựng nhà trái phép tại khu đất trống trong xóm, phân trần: “Tui biết làm thế là sai nhưng bởi nhà chật, con đông, lại thêm vợ chồng đứa con gái mới cưới chẳng biết ở chỗ nào. Đành dựng tạm nhà cho chúng ở, khi nào nhà nước cần thì dẹp. Xung quanh đây, cũng nhiều gia đình như thế lắm…”.

Trong số 33 trường hợp phải cưỡng chế đợt này, có khá nhiều trường hợp tương tự như bà Mỹ. Như gia đình ông Trương Anh Kiệt có  5 người con thì 3 đã lập gia đình riêng, song cả đại gia 12 người vẫn phải sống chung với nhau trong căn nhà chật chội. Năm ngoái, hai người con của ông đã lấn chiếm đất công gần đó, dựng tạm 2 căn nhà tôn để “ra riêng”.

Từ đầu năm đến nay, ở phường Đống Đa đã cưỡng chế tháo dỡ khoảng gần 70 trường hợp xâm cư trái phép. Ông Võ Thành Văn, Phó Chủ tịch UBND phường Đống Đa, nhận xét: “Ngoài một vài gia đình vì bức bách về chỗ ở mà xâm cư trái phép, phần lớn là những trường hợp cố tình vi phạm với mục đích để được đền bù khi Nhà nước giải tỏa. Chẳng hạn như tại khu đất đã quy hoạch làm khu đô thị thương mại Bắc Hà Thanh, hiện có hàng trăm hộ xây dựng nhà trái phép hy vọng rằng sẽ được đền bù một lô đất phụ khi bị giải tỏa”.

Trong quý I năm 2011, thành phố Quy Nhơn đã xử lý 265 trường hợp vi phạm xây dựng nhà không phép, sai phép. Trong đó, xây dựng trên đất chưa chuyển đổi mục đích: 83 trường hợp, xây dựng trên đất lấn chiếm: 101 trường hợp, san lấp mặt bằng xây dựng công trình trái phép: 21 trường hợp…

 

Nhiều hộ dân đã đục núi để lấn đất công, hiện tượng này diễn ra rất phổ biến ở quanh núi Bào Hỏa thuộc các phường Quang Trung, Ngô Mây, Lê Hồng Phong.

 

Ở phường Quang Trung, do địa hình phường rộng, đồi núi nhiều nên việc quản lý xây dựng, mua bán đất trái phép của người dân không hề đơn giản. “Có những trường hợp chúng tôi phải cưỡng chế mấy lần mới xong..” - bà Nguyễn Bích Trâm, Phó Chủ tịch UBND phường  Quang Trung cho biết.

Ông Nguyễn Văn Thành, Đội phó Đội QLTTĐT nhận định: “Từ đầu năm đến nay tình hình lấn chiếm đất công, xây dựng trái phép ở thành phố Quy Nhơn diễn ra nhiều và ngày càng phức tạp. Chúng tôi đã phối hợp với các phường để xử lý các trường hợp vi phạm, nhưng tình trạng lén lút xây dựng, mua bán nhà trái phép vẫn diễn ra, nhất là ở những phường thuộc vùng ven thành phố, địa hình nhiều đồi núi như Nhơn Bình, Nhơn Phú, Quang Trung, Ghềnh Ráng....”

Cưỡng chế - cần nhưng chưa đủ

Ông Nguyễn Tự Công Hoàng, Phó Chủ tịch UBND TP Quy Nhơn, khẳng định: “Chúng tôi sẽ quyết liệt thực hiện cưỡng chế các trường hợp vi phạm để lập trật tự đô thị thành phố. Ngay trong tháng 6 này, ngoài phường Đống Đa, chúng tôi sẽ tiếp tục ra quân tổng lực cưỡng chế tháo dỡ các trường hợp vi phạm tại các phường lâu nay vẫn được coi là điểm nóng, cụ thể là phường Trần Quang Diệu 20 trường hợp, Nhơn Phú 13 trường hợp, Ghềnh Ráng 10 trường hợp…”.

 

Khu đất Lò Vôi ở đường Hoàng Văn Thụ được tỉnh quy hoạch làm khu nhà ở cho người có thu nhập thấp từ chục năm nay nhưng khu nhà này đến nay vẫn nằm trên giấy.

 

Nhu cầu nhà ở của người dân ngày tăng cao trong khi đất đai ngày càng lên giá. Bởi vậy, không ít người thu nhập thấp chấp nhận “đánh bài liều” lấn chiếm đất công, mua bán, xây dựng nhà trái phép để ở. Có cầu ắt có cung. Tại các trung tâm mua bán bất động sản, trên các cột điện, cột đèn tín hiệu giao thông, trên tường công sở, thậm chí trên vỉa hè những nơi đông ngươi qua lại ở Quy Nhơn... thường xuyên xuất hiện các tờ quảng cáo rao bán những lô đất, ngôi nhà không có giấy tò hợp lệ, lấn chiếm đất công. Những lô có giá từ 60 triệu đến quãng 300 triệu đồng chiếm tỉ lệ áp đảo.

Để giải bài toán quản lý trật tự Quy Nhơn hiệu quả, thiết nghĩ, bên cạnh biện pháp tăng cường ngăn ngừa, phòng chống lấn chiếm đất công, xây dựng trái phép, chính quyền địa phương từ tỉnh đến thành phố, nên dành riêng quỹ đất xây dựng nhà ở ưu tiên cho người có thu nhập thấp.

 

Đứng ở đường Hoàng Văn Thụ nhìn lên núi dễ dàng thấy nhà chiếm đất công, xây dựng trái phép “mọc” lô nhô ở lừng chừng.

 

Ông Phan Chánh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, cho biết: UBND tỉnh đã có chủ trương xây dựng các khu chung cư cho người có thu nhập thấp tại thành phố Quy Nhơn, ưu tiên cho các hộ ở các khu tập thể nhưng không được mua hóa giá nhà và cán bộ công chức, tại  đường Hoàng Văn Thụ (khu Lò Vôi) và đường Võ Văn Dũng (nguyên trụ sở của Công ty Vinafor - Tân Việt). Nhưng, sẽ chỉ có 200-300 hộ được quyền ưu tiên mua chung cư. Con số này thật chẳng thấm vào đâu so với nhu cầu “khát” chỗ ở người dân có thu nhập thấp đang sống và làm việc tại Quy Nhơn.

Để trật tự đô thị, ngăn chặn đạt hiệu quả cao hiện tượng xâm cư trái phép, một mặt thành phố phải kiên quyết xử lý nghiêm khắc những trường hợp xâm cư trục lợi, mặt khác cần có chiến lược nhà ở cho người có thu nhập thấp tốt hơn.  

• Thu Hà