|
Tháp Đôi là một “viên ngọc quý” của TP Quy Nhơn. Lâu nay, nhiều người vẫn lấy làm tiếc rằng, quần thể di tích (QTDT) này chưa được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để đưa vào khai thác du lịch. Hiện nay, TP Quy Nhơn đang có những động thái tích cực nhằm phát huy giá trị của tháp Đôi.
1. Tháp Đôi tọa lạc tại khu vực phường Đống Đa- TP Quy Nhơn, là một trong những di tích văn hóa- lịch sử (VHLS) ở TP Quy Nhơn sớm được xếp hạng di tích cấp quốc gia. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa Chămpa, tháp Đôi có nhiều nét tương đồng với cụm tháp Dương Long (Tây Sơn), đều là những công trình kiến trúc được xây dựng vào đầu thế kỷ XIII. Di tích hiện còn là hai ngôi tháp nằm cạnh nhau theo trục Bắc- Nam. Tháp Bắc cao khoảng 16 m, tháp Nam thấp và nhỏ hơn một chút, đều có kiến trúc rất độc đáo. Có lẽ hai ngôi tháp nằm cạnh nhau nên dân gian đặt tên gọi giản dị là tháp Đôi. Trước đây, tháp Đôi có không gian gắn liền với núi và sông, phong cảnh sơn thủy hữu tình. Hiện nay, tháp Đôi đã bị các khu dân cư chung quanh che khuất rất đáng tiếc.
 |
|
Phác thảo nhà trưng bày (bên phải) sẽ được xây dựng ở quần thể di tích Tháp Đôi.
|
2. Năm 1996, tháp Đôi đã được ngành Văn hóa trùng tu, tôn tạo. Sở VHTT tỉnh cũng đã tiến hành đo đạc, khảo sát và quy hoạch chi tiết QTDT VHLS tháp Đôi với tổng diện tích 5.700 m2 (hiện trạng tháp Đôi có diện tích khoảng 1.500 m2). Thực hiện Pháp lệnh bảo vệ di tích, Sở VHTT đã bàn giao tháp Đôi cho TP Quy Nhơn quản lý. Công ty Công viên, Cây xanh và Chiếu sáng đô thị (CVCXCSĐT) Quy Nhơn được TP giao nhiệm vụ xây dựng, chăm sóc, quản lý các hạng mục gắn với di tích như: công viên cây xanh, vườn hoa, điện chiếu sáng, vệ sinh môi trường, an ninh trật tự tại QTDT tháp Đôi.
Theo ông Đỗ Đình Phương, Giám đốc Công ty CVCXCSĐT Quy Nhơn, năm 2001, công ty đã làm dự án xây dựng công viên Tháp Đôi với tổng kinh phí 7 tỉ đồng, hạng mục quan trọng nhất dự án là xây dựng tại đây một nhà bảo tàng văn hóa Chămpa. Song, do khó khăn về kinh phí; quy mô của dự án chưa được các ngành chức năng thống nhất; trong khuôn viên di tích (đã được quy hoạch) còn 28 hộ dân chưa thể di dời... nên dự án đành xếp lại. Tuy dự án không được thực hiện, nhưng Công ty CVCXCSĐT vẫn thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ di tích tháp Đôi. Chỉ có điều đáng tiếc là công trình kiến trúc cổ này ít được du khách để mắt đến, cho dù là nằm ngay trong lòng TP Quy Nhơn.
3. Năm 2005, Công ty CVCXCSĐT Quy Nhơn tiếp tục trình UBND tỉnh phê duyệt dự án xây dựng công viên di tích văn hóa Tháp Đôi, gồm các hạng mục: nhà trưng bày, công viên cây xanh, bãi đậu xe, tường rào, cổng ngõ, đường nội bộ, hệ thống điện chiếu sáng, cấp thoát nước... Dự án này đã được tỉnh phê duyệt với tổng kinh phí 7,5 tỉ đồng từ ngân sách tỉnh, thực hiện từ năm 2005 đến 2007. Ông Đỗ Đình Phương cho biết: Mặc dù công tác di dời, giải tỏa rất nhiêu khê, song UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt để trong năm 2006 này thực hiện cho được việc giải tỏa giai đoạn 1 gồm 8 hộ dân, tiến hành xây dựng một số hạng mục. Sang năm 2007 sẽ tiếp tục di dời, tái định cư cho 20 hộ còn lại, nhằm thực hiện hoàn thành dự án, trước mắt là phục vụ Festival Tây Sơn, sau đó sẽ kêu gọi các nhà đầu tư kinh doanh các dịch vụ phù hợp nhằm khai thác du lịch ở QTDT tháp Đôi.
Mới đây, UBND TP Quy Nhơn cũng đã chỉ đạo Công ty CVCXCSĐT tập trung triển khai dự án công viên di tích văn hóa Tháp Đôi để kịp thời phục vụ Festival Tây Sơn. Công ty đã phối hợp với phòng Tài chính- Kế hoạch tham mưu cho UBND TP tiếp tục đề nghị UBND tỉnh bố trí vốn đầu tư. Trước mắt, ngân sách TP sẽ tạm ứng để thực hiện giải phóng mặt bằng giai đoạn 1.
Theo ông Lê Ngọc Anh- Giám đốc Trung tâm VH-TT TP Quy Nhơn, trong 3 năm gần đây, đêm mùng hai Tết năm nào Trung tâm cũng tổ chức đêm hội Tháp Đôi ngay tại công trình kiến trúc độc đáo này với nhiều hoạt động văn hóa- văn nghệ khá hấp dẫn, thu hút đông đảo nhân dân TP tham dự. Vào dịp Tết sắp đến, Trung tâm sẽ tổ chức đêm hội Tháp Đôi hoành tráng hơn, với các hoạt động văn hóa- văn nghệ phong phú và đa dạng hơn, góp phần tạo điều kiện cho nhân dân TP vui xuân đón Tết, và quảng bá cho Festival Tây Sơn. Trong thời gian tới, Trung tâm sẽ tổ chức hội thảo bàn biện pháp trùng tu, tôn tạo, phát huy các di tích VHLS, di tích cách mạng và các danh thắng trên địa bàn TP, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch ở TP Quy Nhơn. Trong đó, QTDT tháp Đôi sẽ là một điểm nhấn quan trọng.
Hy vọng rằng, với những động thái tích cực của tỉnh và TP Quy Nhơn, giá trị về nhiều mặt của QTDT tháp Đôi sẽ sớm được đánh thức và phát huy đúng mức.
| 
