Lễ Hội Ka Tê.

Lễ hội Ka Tê của đồng bào Chăm ở Ninh Thuận diễn ra vào mồng 1 tháng 7 Chăm lịch hàng năm, không còn là niềm vui riêng của bà con dân tộc Chăm như trước đây, mà có thể nói đây là một trong những ngày hội lớn của các dân tộc anh em Kinh, Chăm, Raglai... Lễ hội thu hút hàng nghìn du khách thập phương tựu về cùng vui với tiếng trống ginăng, tiếng kèn saranai và vũ điệu truyền thống của thiếu nữ Chăm khi mặt trời vừa ló dạng.

Theo phong tục, Ka Tê là một lễ hội long trọng và đặc sắc nhất trong kho tàng văn hóa của người Chăm theo đạo Bàlamôn ở Ninh Thuận. Người Chăm xem lễ hội này là một tấm gương phản chiếu sinh hoạt của cộng đồng mình, bởi trong thời khắc diễn ra lễ hội thiêng liêng ấy, mọi người như cảm nhận được sự hội tụ tất cả những tinh hoa, giá trị kỹ và mỹ thuật cao nhất của nền văn hóa Chăm. Trong không khí nhộn nhịp ấy, dường như những ước mơ thánh thiện, sự trân trọng những di sản quý báu của tổ tiên để lại được nâng niu, gìn giữ bằng chính tấm lòng thành của đồng bào Chăm đã đánh thức những tháp Chăm cổ kính lặng ngủ dưới lớp bụi thời gian bừng dậy, tỏa ra trăm sắc nghìn hương..., góp phần làm cho "vườn hoa văn hóa" của đại gia đình các dân tộc Việt Nam thêm phong phú .

Sáng ngày 1 tháng 7 Chăm lịch (khoảng tháng 10 dương lịch), những nghi thức chính của lễ hội Ka Tê diễn ra ở tháp Pô Klong Garai, được xây dựng vào cuối thế kỷ XIII đầu thế kỷ XIV, ở phường Ðô Vinh - thị xã Phan Rang - Tháp Chàm để thờ vị vua Pô Klong Garai (1151 - 1205) - người được dân tộc Chăm suy tôn thành Thần thuỷ lợi. Và lễ hội Ka Tê trở thành ngày trọng đại để người Chăm tưởng nhớ về tổ tiên, các vị thần đã độ trì làm mưa thuận gió hòa hàng năm cho bà con sản xuất được mùa, mọi gia đình được no cơm ấm áo. Một ngày trước khi diễn ra lễ hội Ka Tê, tại các đền tháp Pô Nưgar, tháp Pô Rômê... ở thôn Hữu Ðức, xã Phước Hữu - huyện Ninh Phước, hàng nghìn đồng bào dân tộc Chăm, Raglai đã tề tựu đón rước y phục của nữ thần Pô Nưgar - Thần mẹ thủy tổ của người Chăm, vì thần đã dạy cho con cháu trồng lúa, trồng bông, dệt vải và các phong tục cúng trong lễ hội được lưu giữ cho đến ngày nay.

Hàng năm, Ninh Thuận đón trên dưới 30.000 lượt khách trong và ngoài nước theo các tour du lịch đến tham quan và thưởng ngoạn cảnh vật nơi đây.

Hoàng hôn buông xuống, trước ánh lửa bập bùng dưới chân tháp Pô Klong Garai, tiếng kèn saranai của các nghệ nhân vẫn réo rắt, tiếng trống ginăng vẫn vang vọng, du khách và các thiếu nữ Chăm vẫn say sưa trong vũ điệu truyền thống... Lễ hội Ka Tê hôm nay không còn là một lễ hội dân gian đón năm mới của riêng đồng bào Chăm Ninh Thuận, mà nó thực sự là một dấu ấn văn hóa độc đáo, đi vào đời sống chung, góp phần làm phong phú thêm vườn hoa trăm sắc của nền văn hóa đại gia đình các dân tộc Việt Nam.

. Theo Người Lao Ðộng