Cuốn sách Hàn Mặc Tử - hương thơm và mật đắng do Trần Thị Huyền Trang biên soạn, được Nhà xuất bản chúng tôi in lần đầu vào năm 1991, phát hành chủ yếu ở các tỉnh phía Nam. Lần này chúng tôi cho in lại, chủ yếu dành cho bạn đọc phía Bắc.

(Tiếp theo và hết)

Năm 1940, Hàn Mặc Tử từ trần. Cuối năm 1941, quyển Hàn Mặc Tử - thân thế và thi văn của Trần Thanh Mại ra đời. Đây là quyển sách đáp ứng kịp thời thị hiếu công chúng nên vừa xuất hiện, nó được mua  “đắt như tôm tươi”, đúng với dự đoán của Trần Thanh Mại trong thư gởi Võ Doãn Mại - người đứng lo xuất bản tập sách này.

Ai cấm người thơ yêu quá độ ?

Ai ghì gió lốc giữa không gian ?

Và ai đặt chữ tình gian dở

Mà để so le nghĩa thiếp chàng ?

Căn gác số 162 đường d’Espagne, nơi Hàn Mặc Tử cư ngụ thời kỳ vào Nam làm báo, nằm gần Khám Lớn Sài Gòn. Nhìn ra ngoài cửa sổ, hình ảnh trước tiên hiện ra là cành me xanh thẫm, luôn luôn đu đưa trước gió. Hàn Mặc Tử ít khi đi chơi tối. Thi sĩ thường ngồi im trên gác nghe tiếng trống đổi canh và tiếng tắc kè gõ vào đêm thâu u tịch.

Mỗi người tồn tại giữa nhân gian cùng một tên gọi, một danh xưng để tạo ra sự phân biệt các cá nhân khác với tư cách cá nhân này. Trong văn thơ lại cần phải thế, cần có sự gọi đích danh và không lẫn lộn, mà đỉnh cao của nó là sự độc đáo và cá tính nghệ sĩ. Ngay cả một người viết chọn hai chữ “vô danh” thay tên cũng là một cách khác người.

Biết nói gì về Hàn Mặc Tử, khi biết bao người đã mến mộ ông, ca ngợi ông, tìm và lấy ra những gì mà người trước chưa đề cập đến hết. Đương thời không ai yêu Hàn Mặc Tử hơn Chế Lan Viên, Hoài Thanh yêu cả phong trào Thơ Mới, yêu Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên, Nguyễn Bính, lại cũng là người cảm nhận ở Hàn Mặc Tử một vị trí khác hẳn mọi người.