Công trường xây dựng cầu vượt đầm Thị Nại (ảnh: Cát Hùng)

- Có thể khẳng định ngay rằng, việc thành lập KKT Nhơn Hội là yêu cầu cần thiết. Vừa qua, Thường trực Chính phủ đã có cuộc họp để xem xét việc thành lập Khu kinh tế Nhơn Hội của tỉnh Bình Định. Tại cuộc họp cả Thủ tướng Phan Văn Khải và Phó Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đều phân tích, nêu rõ: Bình Định là một trong 5 tỉnh thuộc khu vực kinh tế trọng điểm miền Trung, phải có sức bật kinh tế - xã hội, để tạo động lực phát triển để phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng. Vì vậy, cần phải thành lập KKT Nhơn Hội để tạo sự liên kết dọc với các KKT Chân Mây, Chu Lai, Dung Quất, Cam Ranh…, góp phần thúc đẩy kinh tế miền Trung phát triển. Đồng thời, Bình Định còn có khả năng tạo sự liên kết ngang với các tỉnh Tây Nguyên và các nước thuộc tiểu vùng sông Mêkông. Về pháp lý, bên cạnh NQ 39 của Bộ Chính trị, Quyết định 148 của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung Bình Định vào vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; Quyết định 98 về việc điều chỉnh quy hoạch TP. Quy Nhơn… đều có đề cập đến việc cần thiết phải xây dựng KKT Nhơn Hội.

* Xin ông cho biết ý kiến đánh giá của Thủ tướng Chính phủ cũng như các bộ, ngành về KKT Nhơn Hội?

- Trên cơ sở ý kiến phát biểu của các bộ, Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Phan Văn Khải, Phó Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phân tích và kết luận: So với các KKT khác, KKT Nhơn Hội có nhiều lợi thế. Trên bán đảo rộng 12.000ha này không có các di tích lịch sử, văn hóa; không có công trình về an ninh- quốc phòng (AN-QP), dân cư lại thưa thớt. Sau này, khi tiến hành xây dựng KKT thì vấn đề đền bù giải tỏa, tái định cư sẽ không phức tạp. Bên cạnh đó, bán đảo này nối liền với các huyện ven biển phía Bắc nên vấn đề đầu tư sẽ hiệu quả cao, nhưng chi phí thấp và quản lý về AN-QP cũng thuận lợi. Lợi thế thứ 2 mà các khu KKT khác không có là "hậu cứ" dịch vụ, hậu cần để phục vụ việc xây dựng KKT. Có thể nói, ngay từ đầu, các nhà đầu tư khi vào Nhơn Hội, các dịch vụ như điện, nước, bưu chính viễn thông, ngân hàng, nhà nghỉ… đều được TP. Quy Nhơn cách đó chỉ có 3km đáp ứng ngay. Không KKT nào có được lợi thế này. Lợi thế thứ 3 là KKT Nhơn Hội gắn liền với Cảng Quy Nhơn là một trong những cảng lớn của quốc gia, với ưu thế kín gió, luồng tàu vào khá rộng, sâu, đang hoạt động có hiệu quả. Vừa qua, Bộ GT-VT cho phép điều chỉnh phao số 0 ra phía ngoài thêm 1 hải lý, nạo vét mở rộng luồng tàu lên 120m, độ sâu 11,6m, sẽ tạo thêm nhiều thuận lợi. Một ưu điểm khác, từ Cảng Quy Nhơn đã có 10 tuyến hàng hải quốc tế đi đến cảng lớn trong khu vực và trên thế giới; sau này sẽ mở rộng hơn. Lợi thế thứ 4 mà các KKT khác không có là chúng ta có một "hậu phương" Tây Nguyên, gồm Gia Lai, Kon Tum, Đăklăk. Đây là những tỉnh có nhiều tiềm năng và đang phát triển khá mạnh. Hiện Chính phủ đã cho mở 2 cửa khẩu Bờ Y, Đức Cơ và cuối năm nay đường 18B, nối với các tỉnh Đông Bắc Thái Lan, Campuchia, Nam Lào hoàn thành thì triển vọng rất lớn. Lợi thế thứ 5 mà các KKT khác không có là bản thân KKT Nhơn Hội đã có ưu thế về đầu tư phát triển du lịch, với tuyến Phương Mai - Núi Bà được Tổng cục Du lịch bổ sung vào tuyến du lịch trọng điểm của quốc gia. Không có KKT nào mang tính tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực, gắn với việc phát triển du lịch như KKT Nhơn Hội. Lợi thế thứ 6 là, khi KKT Nhơn Hội hình thành, có sự liên kết dọc, liên kết ngang, sẽ tạo điều kiện cho các tỉnh trong khu vực phát triển. Vì vậy, theo Thủ tướng đánh giá, mặc dù thành lập sau, nhưng nếu các bộ, ngành giúp đỡ một cách đồng bộ và tỉnh Bình Định có quyết tâm cao, chắc chắn rằng sự phát triển của KKT Nhơn Hội sẽ nhanh hơn so với các KKT khác.

* Cơ chế, chính sách sẽ được áp dụng đối với KKT Nhơn Hội như thế nào, thưa Chủ tịch?

- Tỉnh đã vận dụng tất cả những chính sách tốt nhất của các KKT Chân Mây, Chu Lai, Dung Quất, Lao Bảo…và những chính sách ưu đãi đã áp dụng trong các KCN ở Bình Định. Thứ nhất, về chính sách mở rộng đầu tư, trừ các dự án Nhà nước cấm, dự án ảnh hưởng đến AN-QP, dự án ảnh hưởng đến môi trường, Nhà nước khuyến khích tất cả các thành phần kinh tế trong, ngoài nước được thuê đất và lựa chọn dự án để đầu tư ở KKT Nhơn Hội. Nhà nước cũng khuyến khích các nhà đầu tư trong, ngoài nước được thuê đất để đầu tư các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là khu phi thuế quan, khu du lịch, khu đô thị… Về đất đai, tỉnh sẽ áp dụng đối với KKT Nhơn Hội không trái với Luật Đất đai. Cũng xin nói rõ, Thủ tướng cho phép giao đất 1 lần cho Ban Quản lý (BQL) KKT Nhơn Hội. Trên cơ sở kế hoạch sử dụng đất mà Thủ tướng đã phê duyệt, thì giao cho BQL có kế hoạch cho thuê, giao đất cho các nhà đầu tư, trên cơ sở dự án đã được xem xét kỹ. Về nhà ở, chính sách cũng nêu rõ: đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, được quyền mua và làm sở hữu chủ đất, nhà ở KKT Nhơn Hội. Đối với người nước ngoài thì được mua, cấp sở hữu chủ nhà, nhưng đất ở phải thuê.

Về chính sách tài chính, Thủ tướng nhấn mạnh: Ngân sách Nhà nước sẽ đầu tư hàng năm theo chương trình mục tiêu, giúp cho Bình Định đầu tư cơ sở hạ tầng. Bình Định được vay tín dụng ưu đãi; được phát hành công trái và được sử dụng vốn ODA để đầu tư cơ sở hạ tầng. Đồng thời, Bình Định được sử dụng quỹ đất của KKT Nhơn Hội để tạo vốn đầu tư và được phép cho các nhà đầu tư, các DN được áp dụng đầu tư theo hình thức BOT, BT, BTO…

Về chính sách thuế, tất cả các dự án trong nước và nước ngoài đầu tư vào KKT Nhơn Hội đều được hưởng thuế suất 10% đối với thuế thu nhập doanh nghiệp trong 15 năm đầu; được miễn 4 năm đối với loại thuế này kể từ khi doanh nghiệp chịu thuế; sau đó được giảm 50% trong 9 năm kế tiếp. Đối với những dự án được đầu tư lớn có khả năng thúc đẩy kinh tế vùng, phục vụ xã hội nếu được Thủ tướng Chính phủ đồng ý và những dự án đầu tư về lĩnh vực khoa học công nghệ trình độ cao mà phù hợp với Khoản 2, Điều 5 của NĐ 99 thì sẽ được hưởng thuế suất doanh nghiệp 10% trong suốt quá trình triển khai dự án. Các nhà đầu tư, các doanh nghiệp sẽ được miễn thuế nhập khẩu trong thời gian 5 năm đối với tất cả các nguyên, vật liệu mà trong nước sản xuất chưa được hoặc có sản xuất nhưng chất lượng không đảm bảo. Tất cả các nhà đầu tư trong, ngoài nước làm việc trong KKT Nhơn Hội được giảm 50% thuế thu nhập cá nhân. Đối với khu phi thuế quan, mối quan hệ, trao đổi hàng hóa giữa các DN ở trong khu phi thuế quan; hoặc các DN trong khu phi thuế quan đối với nước ngoài được xem là sự trao đổi giữa nước ngoài với nước ngoài, nên không chịu ảnh hưởng về thuế XNK. Các DN trong khu phi thuế quan trao đổi, mua bán hàng hóa với nhau, hoặc hàng nhập khẩu vào thì không phải chịu thuế VAT….

* Thời gian qua, tiến trình xây dựng ở một số KKT có phần chậm trễ, vậy đối với KKT Nhơn Hội thì sao, thưa ông ?

- UBND tỉnh đã yêu cầu các sở, ngành chức năng phải sớm nghiên cứu, đề xuất, tham mưu cho UBND tỉnh về quy hoạch chi tiết KKT Nhơn Hội; xúc tiến đầu tư trong nước và nước ngoài, hình thành bộ máy quản lý, cụ thể hóa các cơ chế, chính sách áp dụng cho KKT Nhơn Hội… Đồng thời, UBND tỉnh cũng yêu cầu các sở, ngành và các ban quản lý dự án tăng cường chỉ đạo, đôn đốc việc triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng các công trình. Gần đây, UBND tỉnh cũng đã tiến hành xúc tiến việc ký kết hợp tác toàn diện với một số thành phố trong nước, các tỉnh lân cận và các tỉnh phía Nam nước Lào; đồng thời đã và đang tổ chức một số hội nghị kêu gọi đầu tư tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội. Tất cả những hoạt động này đều nhằm chuẩn bị cho việc hình thành, xây dựng, phát triển KKT Nhơn Hội. Hy vọng rằng, với sự đoàn kết, nhất trí, tinh thần trách nhiệm, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và tinh thần quyết tâm cao, nhất định KKT Nhơn Hội sẽ sớm hình thành và phát triển nhanh chóng.

* Xin cảm ơn ông !

. Viết Hiền (thực hiện)