Chủ tịch nước Trần Đức Lương và các vị lãnh đạo tỉnh Bình Định trong chuyến đi thăm các đơn vị thi công cầu đường Quy Nhơn - Nhơn Hội. Trong ảnh: Ông Nguyễn Tín Dân - Giám đốc Cảng Quy Nhơn tặng hoa cho Chủ tịch Trần Đức Lương.

- Họ nói vậy là vì họ chỉ mới thấy các doanh nghiệp trong tỉnh làm ăn chứ chưa biết nhiều địa phương, doanh nghiệp khác cũng đã sang Lào để tìm cơ hội hợp tác. CHDCND Lào đang thu hút vốn đầu tư rất mạnh. Ví dụ, Tổng công ty Cao su Việt Nam đang triển khai Dự án đầu tư trị giá 30 triệu USD để trồng 10.000 ha cao su tại tỉnh Champasak. Ban quản lý Dự án trồng cao su trên đất Lào của Tổng công ty Cao su Việt Nam đánh giá khí hậu, đất đai, thổ nhưỡng ở 4 tỉnh Nam Lào khá giống với vùng Tây Nguyên của Việt Nam. Không những thế, địa hình ở vùng này bằng phẳng hơn, rất thuận lợi để trồng và phát triển cây cao su. Đây là dự án đầu tư 100% vốn Việt Nam, thuê đất của Lào trong vòng 50 năm, dự án đầu tư sẽ hoàn vốn sau 11 năm trồng và khai thác. Theo thông tin tôi có, một dự án trị giá gần 50 triệu USD để trồng rừng làm dăm gỗ nguyên liệu giấy của một tập đoàn ở Ấn Độ cũng đã được Chính phủ Lào cấp phép. Dự án này cũng được triển khai tại Champasak. Trong kế hoạch hợp tác năm 2005-2006, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã đồng ý hỗ trợ Lào 10 triệu USD thực hiện các dự án trồng rừng tại các tỉnh Sekon, Champasak... nhằm cải thiện đời sống nhân dân.

Theo kế hoạch, cuối năm 2005, tuyến đường 18B của bạn sẽ hoàn thành, khi ấy hệ thống đường bộ giữa các tỉnh: Attapư, Sekon và Champasak - vùng kinh tế giàu tiềm năng nhất của Lào, chỉ đứng sau thủ đô Vientiane, sẽ hoàn chỉnh và khả năng lưu thông giữa các tỉnh sẽ tốt hơn. Đường 18B của bạn lại nối với cửa khẩu Bờ Y (Kon Tum). Mạng lưới giao thông này đem lại cái gì ? Cứ tính thế này nhé, nếu anh đi bằng ô tô thì chỉ cần ăn sáng ở bất kỳ tỉnh nào trong các tỉnh ấy xong, sau đó theo đường 18B chạy thẳng đến cửa khẩu Bờ Y rồi xuống Bình Định. Chậm lắm là sẩm tối đã có thể ngồi hóng gió biển Quy Nhơn rồi. Ngay cả định hướng đầu tư của ADB ở Lào cũng tập trung ở các tỉnh này và hướng về phía biển; Chương trình hợp tác tiểu vùng sông Mekong cũng thế. Ta hợp tác chỉ với 4 tỉnh nhưng nếu có cơ hội thì ta vẫn có thể mở rộng địa bàn để tìm kiếm cơ hội.

Rõ ràng gỗ nguyên liệu, dăm giấy, cao su, khoáng sản... mà họ sẽ thu hoạch từ các dự án đầu tư không phải chỉ để tiêu thụ hết tại nước Lào. Một phần không nhỏ sẽ được xuất khẩu. Và mình sẽ chỉ cho họ thấy đem xuống cảng Quy Nhơn, cảng biển nước sâu Nhơn Hội để xuất là đạt hiệu quả kinh tế cao nhất (cười). Cung đường ngắn dài thật ra không quan trọng bằng thời gian lưu thông, tính cạnh tranh để đưa hàng ra khơi. Đường ta có thể dài hơn một chút nhưng nếu chạy nhanh hơn, giá rẻ hơn thì họ sẽ làm ăn với mình. Cách đây chừng mươi, mười lăm năm mình cũng nghèo như nước Lào bây giờ chứ có khác gì đâu. Rồi mình cũng kêu gọi đầu tư, xây dựng chính sách thu hút đầu tư, rồi cũng khá hơn. Lào đang thực hiện những bước đi này nhưng với bối cảnh mới mọi chuyện sẽ nhanh và thuận lợi hơn. Không phải chỉ có các doanh nghiệp của Bình Định sang Lào tìm cơ hội đâu, nhiều doanh nghiệp trong nước và cả nhiều tập đoàn quốc tế cũng làm vậy. Mình ở gần bạn, có quan hệ lâu dài, với những ưu thế ấy lẽ nào lại chịu thất bại.

* KKT Nhơn Hội được xem là động lực quan trọng bậc nhất trong tương lai của nền kinh tế Bình Định, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đã đến khảo sát và tìm cơ hội. Hiệp hội Thương mại đầu tư quốc tế Hồng Kông đang được giới tài chính, ngân hàng và truyền thông trong nước nhìn nhận như là một đối tác nghiêm túc. Về phần mình, Chủ tịch đánh giá họ như thế nào ?

- Tôi đã nghe khá nhiều các đánh giá của các nhà phân tích kinh tế, tài chính về Hiệp hội Thương mại đầu tư quốc tế Hồng Kông. Họ thật sự là đối tác nghiêm túc. Tiềm lực tài chính, khả năng quản lý và uy tín của Hiệp hội này là điều có lẽ không ai hồ nghi nữa. Trước khi sang Hải Nam, Quảng Châu, Thượng Hải, Hồng Kông để làm việc với các nhà đầu tư, mình cũng đã tham khảo rất nhiều nguồn thông tin về họ. Nhưng chứng kiến cách làm việc, tận mắt nhìn thấy thành quả mà họ đã đạt được... vẫn thấy khá bất ngờ và tin là mình đã đi đúng đường. Ngày 29-6 vừa qua, một lần nữa Hiệp hội đã cử đoàn đại diện gồm các ông Từ Phong Bội, ủy viên; Ngụy Vinh Sanh, ủy viên, Chủ tịch tập đoàn Tân Thành Giang Vịnh (Quảng Đông - Trung Quốc) sang làm việc với Bình Định. Hiệp hội đã chính thức đặt vấn đề được đầu tư trên nhiều lĩnh vực vào KKT Nhơn Hội. Tôi đã tiếp và làm việc với nhiều nhà đầu tư, nhưng trở lại với ý đồ làm ăn nghiêm túc như họ thì không nhiều. Thẩm Quyến, Hồng Kông, Thượng Hải... những nơi mà Hiệp hội đã triển khai dự án có nhiều điểm tương đồng với Bình Định từ vị trí địa lý đến hoàn cảnh và điểm xuất phát, điều này chắc chắn sẽ có lợi cho ta.

* Sau khi Dự án xây dựng KKT Nhơn Hội được phê duyệt, nhiều ngân hàng đã đánh giá rất cao cơ hội sản xuất, kinh doanh ở Bình Định, ý kiến của Bình Định về vấn đề này như thế nào, thưa Chủ tịch?

- Dự án đầu tư nào cũng cần có tín dụng đầu tư của ngân hàng, địa phương nào khi thu hút đầu tư cũng muốn có ngân hàng đứng bên cạnh. Bình Định đã xây dựng quan hệ rất tốt với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - một ngân hàng mạnh của nước ta. Trong quý III-2005, BIDV sẽ chính thức nâng cấp Chi nhánh BIDV khu vực Phú Tài (chi nhánh cấp 2 trực thuộc BIDV Bình Định) lên chi nhánh cấp 1, trực thuộc BIDV Việt Nam. Trên 64 tỉnh, thành Việt Nam, BIDV có hơn 70 chi nhánh cấp 1, riêng ở Bình Định có tới 2 chi nhánh. Tại các hội thảo gặp mặt, nhiều lần ông Trần Bắc Hà, Tổng Giám đốc BIDV đã tuyên bố - Doanh nghiệp đầu tư vào Bình Định nói chung và vào Nhơn Hội nói riêng sẽ không sợ thiếu vốn tín dụng của BIDV. BIDV là bạn đồng hành tốt của Bình Định từ nhiều năm qua chứ không phải đến khi có KKT Nhơn Hội.

Thi công cầu vượt đầm Thị Nại.

Ngân hàng cũng là doanh nghiệp, quan điểm của tỉnh là mọi doanh nghiệp làm ăn tử tế đều được chúng ta đón tiếp trọng thị. Bên cạnh những ngân hàng thương mại quốc doanh đã có mặt lâu nay, trong năm qua đã có thêm Sacombank và Nam Á. Tuy lạ nước lạ cái nhưng việc kinh doanh của họ rất khả quan. Chính vì thế mà một số ngân hàng thương mại khác hiện cũng đang đề nghị tỉnh cho đặt chi nhánh, văn phòng giao dịch ở Quy Nhơn. Họ đã đặt vấn đề cũng khá lâu rồi chứ chẳng chờ đến khi KKT Nhơn Hội được phê duyệt đâu. Và về nguyên tắc, Bình Định ủng hộ họ mở rộng địa bàn kinh doanh. Tôi nhớ không nhầm thì hình như người Do Thái - những người làm ngân hàng rất giỏi đã nói - Ở đâu hé ra cơ hội làm ăn, ngân hàng sẽ đến dựng văn phòng ở đó trước nhất. Mình không tự khen mình, nhưng được các ngân hàng đánh giá là nơi có thể làm ăn được là điều rất đáng để phấn khởi đấy.

* Thưa Chủ tịch, nhân sự kiện "Nhơn Hội" nhiều người đã hình dung ra một Quy Nhơn với tầm vóc lớn hơn, một vai trò mạnh mẽ hơn ?

- Nếu so với những thành phố cùng hạng thì Quy Nhơn không nhỏ đâu. Nhưng thành phố nhỏ có cái thua thiệt riêng và cũng có những lợi thế riêng mà thành phố lớn dẫu có muốn có cũng rất khó làm được. Ví dụ, với thành phố nhỏ việc quản lý sẽ dễ hơn, khả năng cơ động xoay xở cũng linh hoạt hơn... Với quy mô như hiện nay, nếu Quy Nhơn của chúng ta có thêm nhiều công viên cây xanh hơn, đường phố sạch sẽ hơn, an toàn trật tự đô thị tốt hơn, con người thân thiện hơn... là đã có thể thu hút được khá nhiều khách du lịch nội địa rồi đấy. Các nhà kinh tế nhận xét - Di sản lớn nhất của Hội An (Quảng Nam) chính là cách sống, thái độ ứng xử của người dân Hội An. Hội An làm du lịch thuộc loại tốt nhất nước, mình hoàn toàn có thể lấy đó làm hình mẫu để tham khảo.

Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập KKT Nhơn Hội, đây là một thuận lợi rất lớn. Nhưng quan trọng đến đâu thì KKT Nhơn Hội cũng chỉ là một động lực, trước mắt chúng ta vẫn còn ở điểm xuất phát và cần phải cố gắng rất nhiều. Nếu người dân Bình Định ai cũng nỗ lực hết mình với "nhịp điệu Nhơn Hội" thì đó sẽ là một nguồn lực khổng lồ. Quê hương Bình Định chúng ta nói chung và hạt nhân KKT Nhơn Hội có phát triển được như kỳ vọng của nhân dân nói thật là không phải năm, ba năm là có, là nhìn thấy được. Các thế hệ đi trước đã nghĩ ra, mở đường chỉ lối; thế hệ chúng ta hành động, nhưng cũng chỉ là mới bắt đầu, kết quả như thế nào tùy thuộc rất nhiều vào những người đang tiếp bước. Về lâu dài là trông cậy vào tài năng của những lớp người trẻ tuổi đi sau.

. Bá Phùng (thực hiện)

"Tôi có một tâm sự nhỏ, khi sang Thượng Hải để kêu gọi các nhà đầu tư Trung Quốc đầu tư vào Bình Định, nghe giới thiệu lịch sử khu Phố Đông (Thượng Hải) tôi rất băn khoăn, day dứt - Phố Đông nguyên là một làng chài nghèo xơ xác, bị ngăn cách với thành phố bên kia bằng sông Hoàng Phố mênh mông. Vậy mà chỉ sau 10 năm quyết tâm mời gọi đầu tư họ đã có một vùng kinh tế năng động bậc nhất thế giới. Nếu đối chiếu và so sánh sẽ thấy Nhơn Hội của chúng ta có nhiều nét tương đồng, có cái mà ta thấy khó nhưng họ thấy thuận lợi và ngược lại. Nhưng nét chung là ý chí con người, chúng ta đều giàu quyết tâm, biết cách tạo dựng và đón nhận cơ hội. Khi lặng nhìn quê hương mình dưới cánh máy bay, nhiều lần tôi tự hỏi - Vậy tại sao ta lại không làm được như người ta? Nếu các bạn trẻ cần một lời khuyên, tôi chân thành chia sẻ thế này - Nếu bạn không biết nuôi dưỡng ước mơ thành "rồng" thành "hổ" thì sẽ không bao giờ bạn có thể thành "hổ" thành "rồng". Quê hương Bình Định cần nhiều những người biết ước mơ như vậy".