Các cơ quan chức năng giám định dấu vết và khám nghiệm tử thi một vụ giết người ở Phù Cát. Ảnh: Quý HiềN

Thiếu cơ sở vật chất và nhân lực

Mặc dù là lĩnh vực hoạt động chuyên biệt nhưng hầu hết các tổ chức giám định đều rất khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, như không có trụ sở riêng biệt, đội ngũ giám định viên mỏng và chủ yếu là kiêm nhiệm. Đơn cử, hoạt động giám định pháp y hiện nằm trong Khoa Giải phẫu của BVĐK tỉnh, các giám định viên và kỹ thuật viên giúp việc đều kiêm nhiệm.

Bác sĩ Nguyễn Đồng, Giám định viên trưởng Tổ chức Giám định pháp y tỉnh, cho biết: “Tổ chức hiện có 19 giám định viên và 2 kỹ thuật viên giúp việc, song tất cả đều là cán bộ kiêm nhiệm nên gặp nhiều khó khăn trong việc bố trí nhân lực khi có yêu cầu giám định pháp y, nhất là khi có 2, 3 trường hợp cần giám định trong một thời điểm. Không chỉ thế, việc khám nghiệm tử thi tại hiện trường trong điều kiện bảo hộ lao động không đúng tiêu chuẩn cũng ảnh hưởng rất nhiều đến đội ngũ khám nghiệm. Ngoài ra, việc phụ thuộc phương tiện, thiếu trang thiết bị, dụng cụ, trụ sở riêng cũng đã ảnh hưởng nhiều đến công tác giám định”.

Từ những khó khăn trên, nhằm tạo cơ sở pháp lý vững chắc, đồng thời để nâng cao chất lượng hoạt động giám định tư pháp nói chung, trong đó có công tác giám định pháp y, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1993/QĐ-CTUBND về việc thành lập Trung tâm Pháp y tỉnh. Quyết định này có hiệu lực từ ngày 5.9.2011, tuy nhiên đến nay, Trung tâm vẫn chưa đi vào hoạt động, vì nhân sự và địa điểm đều chưa có.

Chưa đáp ứng được yêu cầu

Ngoài giám định pháp y, những lĩnh vực giám định tư pháp khác như: Văn hóa, thể thao và du lịch, tài chính kế toán, khoa học - công nghệ, giao thông vận tải…, theo quy định thì không thành lập tổ chức giám định tư pháp nhưng được bổ nhiệm giám định viên tư pháp phục vụ cho hoạt động tố tụng khi được các cơ quan tiến hành tố tụng trưng cầu.

Tuy nhiên, thực tế là chúng ta đang chỉ tập trung vào giám định tử thi, hình sự, tai nạn thương tích. Từ đầu năm đến nay, có 737/1.038 vụ việc được tổ chức giám định thực hiện là giám định tử thi, thương tật, trong khi thực tiễn tố tụng thì liên quan đến rất nhiều lĩnh vực khác nhưng hoạt động giám định lại không đáp ứng được. Nguyên nhân là giám định viên tư pháp ở các lĩnh vực này hoạt động độc lập, không có tổ chức chủ quản, không có dụng cụ, phương tiện dành riêng để làm việc nên gây nhiều khó khăn, nhất là khi những kết quả giám định này liên quan tới công tác tố tụng.

Ông Lê Minh Tài, Trưởng phòng Bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp, nhận định: “Các tổ chức giám định tư pháp nhìn chung còn nhiều thiếu thốn; trang thiết bị để thực hiện việc giám định phần lớn là nhờ vào các cơ quan chủ quản; đội ngũ giám định tư pháp chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng lẫn chất lượng của cơ quan tiến hành tố tụng. Điều này đã ít nhiều ảnh hưởng đến công tác tố tụng nói chung”.

• KIỀU ANH