Sông Đại An là một nhánh của sông Côn chảy qua địa bàn các xã: Cát Nhơn, Cát Hưng, Cát Thắng, Cát Tiến và Cát Chánh (huyện Phù Cát), rồi đổ ra đầm Thị Nại. Thời gian qua, Nhà nước đã đầu tư hàng chục tỉ đồng để xây dựng các công trình kiên cố trên tuyến đê sông Đại An. Bên cạnh đó, chính quyền các địa phương nơi có sông đi qua cũng tăng cường công tác bảo vệ đê sông, nhằm chống nạn xâm thực, vỡ đê ở mùa mưa lũ; bảo vệ hàng ngàn hộ dân sống dọc theo tuyến đê và hàng trăm ha đất nông nghiệp.
Tuy nhiên, cách cầu Đập Chùa nằm trên tỉnh lộ ĐT 640 chừng 300 m về phía thượng lưu, thuộc xã Cát Chánh, từ ngày 26.3.2012 đến nay, xuất hiện một công trường khai thác cát trái phép. Tại đây, nhiều máy bơm, máy hút cát đặt nổi trên sông liên tục bơm cát lên các xe tải đậu trên mặt đê. Cát, nước theo đường ống tuôn xối xả vào thùng xe, rồi chảy xuống mặt đê. Theo ghi nhận của chúng tôi, cứ khoảng 30 phút là có một xe tải chở đầy cát khai thác trái phép ở đây chạy đi; ngay sau đó, một chiếc xe tải khác thế vào.
 |
|
Cát được các máy hút bơm lên các xe tải rồi chở đi. |
Điều đáng nói, tình trạng khai thác cát trái phép tại sông Đại An diễn ra với cường độ cao, máy hút cát đặt cách bờ đê không xa; trong khi đó, dòng sông hẹp nên nguy cơ máy hút cát hút rỗng chân đê rất cao. Hơn nữa, việc hút cát sẽ làm thay đổi dòng chảy, ảnh hưởng không nhỏ đến bờ đê.
Ông Nguyễn Văn Thương, nhà ở gần đê sông Đập Chùa, thuộc xã Cát Chánh, cho biết: “Cách đây hơn hai năm, tại đoạn sông Đại An thuộc địa bàn xã chúng tôi và xã Cát Tiến, nhiều người ở địa phương đã mua sắm máy bơm để khai thác cát trộm. Ngay sau đó, các cơ quan chức năng đã tịch thu máy bơm và xử phạt nặng nên không ai dám làm nữa. Vậy mà thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra công khai nhưng chẳng hiểu vì sao vẫn chưa bị các cơ quan chức năng xử lý. Người dân chúng tôi rất lo, vì với tình trạng khai thác cát ảnh hưởng đến bờ đê, nếu đê bị vỡ thì đời sống người dân sẽ bị ảnh hưởng nặng nề”.
Chính quyền địa phương và các ngành chức năng huyện Phù Cát cần có biện pháp xử lý tình trạng khai thác cát trái phép tại sông Đại An để bảo vệ an toàn bờ đê cũng như cuộc sống người dân.
| 
