Năm 2005 được đánh giá là một năm Bình Định đạt được nhiều thành công trong vấn đề thu hút đầu tư, đặc biệt là thu hút đầu tư vào KKT Nhơn Hội. Nhân dịp đầu năm, Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Hoàng Hà đã trò chuyện với Báo Bình Định về vấn đề này.

Nếu ở một vài nước khác, an ninh là thứ phải trả tiền thì ở chỗ chúng tôi, an ninh là thứ... biếu không cho bạn.

* Thưa Chủ tịch, với gần 3 tỉ USD đăng ký và 60 nhà đầu tư, có thể nói Bình Định đạt được nhiều thành công trong vấn đề thu hút đầu tư?

- Có thể nói như vậy và tôi nghĩ, có lẽ không ai trong chúng ta lại không vui với niềm vui chung này. Thu hút được nhà đầu tư đồng nghĩa với việc tiềm năng được khai thác, sẽ có thêm việc làm, đời sống của nhân dân được nâng lên... Nhưng đứng ở góc độ quản lý điều làm tôi lấy làm mừng là ta không chỉ thu hút được nhà đầu tư nước ngoài mà còn thuyết phục được nhiều nhà đầu tư trong nước.

Cùng với các dự án của nước ngoài như xây dựng nhà máy lọc và hóa dầu của Hồng Kông, nhà máy sản xuất đồ gỗ của New Zealand, các dự án BOT của Singapore. Các nhà đầu tư trong nước cũng đăng ký khá nhiều dự án lớn như dự án xây dựng nhà máy đóng tàu, làm cảng biển của Vinashin, làm KCN của SACA Group... Đặc biệt mới đây, Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư xây dựng và du lịch An Phú Thịnh (Quy Nhơn) đầu tư tới 1.400 tỉ đồng để xây dựng Khu du lịch cao cấp Vĩnh Hội. Dự kiến sẽ khởi công vào quý II-2006 và sẽ hoàn chỉnh trong 6 năm.

Mỗi một quốc gia, các nhà đầu tư đều có thế mạnh riêng. Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản có thế mạnh về tài chính, tín dụng, du lịch. Hoa Kỳ, Italia, Đức lại có thế mạnh về công nghệ... Cùng với một số nhà môi giới, kết hợp nỗ lực tự thân, ta đã mời gọi được một số nhà đầu tư ở châu Âu, New Zealand, Hoa Kỳ. Ta thu hút đầu tư có định hướng, chọn lựa nên các nhà đầu tư đến với chúng ta đều nghiêm túc và tích cực. Mới đây, Hiệp hội các doanh nghiệp vùng Lombordia (Italia) do ông Birayo Gianfranco Luigi - Chủ tịch Hiệp hội làm trưởng đoàn cũng đã về làm việc với Bình Định. Các thành viên của Đoàn đã đàm phán và đạt được một số thỏa thuận với các doanh nghiệp của ta. Italia là nước nổi tiếng về sản xuất thiết bị và công nghệ chế biến gỗ - những lĩnh vực mà Bình Định đang có nhu cầu.

Tập đoàn Strand Associates, Inc của Hoa Kỳ - một trong những tập đoàn hàng đầu của Mỹ chuyên cung cấp các giải pháp kỹ thuật hiện đại trong lĩnh vực cung cấp nước sạch, phân phối nước, xử lý nước thải và cung cấp các dịch vụ về quy hoạch, thiết kế và xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở đã đến đăng ký đầu tư vào lĩnh vực xử lý nước thải. Tôi đã giới thiệu với họ về định hướng và lộ trình phát triển lên thị xã của 2 thị trấn Bình Định và Bồng Sơn và họ đã tiếp nhận thông tin khá tích cực. Và với việc mới đây bà Toàn quyền New Zealand về thăm Bình Định trong chuyến viếng thăm chính thức Việt Nam, Bình Định đã có vị thế nhất định trên bản đồ thu hút đầu tư.

* Một trong những vấn đề được các nhà đầu tư đặt ra nhiều lần là họ muốn nhìn thấy sự hiện diện của những nhà cung cấp tín dụng lớn. Ngoài cam kết của Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam (BIDV), ta đã giải quyết nhu cầu này như thế nào?

- Chúng ta đã có cam kết của BIDV về việc cung cấp tín dụng cho các dự án đầu tư vào Bình Định nói chung và KKT Nhơn Hội nói riêng. Các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài, muốn có thêm các ngân hàng, tổ chức tài chính hàng đầu thế giới để vừa có thể mở rộng hạn mức tín dụng, vừa lấy đó để đo mức độ tín nhiệm của vùng đầu tư.

Mới đây, Tập đoàn Ngân hàng Đầu tư Bắc Âu (Nordic Investment Bank - NIB) đã đến với chúng ta. Tại Hội thảo Chương trình tài trợ của Bắc Âu tại Việt Nam do NIB và BIDV tổ chức tại Bình Định với sự hiện diện của các ông K. Mortensen và Bengt Farneman, Phó Chủ tịch Tập đoàn NIB, NIB khẳng định sẵn sàng cho vay với mức tối đa bằng 50% giá trị đầu tư của dự án, thời gian vay là 17 - 20 năm (tổng trị giá các khoản tín dụng mà NIB đã ký kết với Chính phủ Việt Nam là khoảng 260 triệu USD và được tài trợ thông qua hệ thống BIDV). Cũng tại Hội thảo này, ông Trần Bắc Hà - Tổng Giám đốc BIDV cam kết, trong năm nay, BIDV sẽ dành 500 triệu USD cho các nhà đầu tư rót vào KKT Nhơn Hội.

* Các chuyên gia đã dự báo, sẽ có một làn sóng đầu tư mới vào Việt Nam từ Singapore và Nhật Bản - những quốc gia có nhiều nhà đầu tư lớn. Trong danh mục nhà đầu tư đã đăng ký ở Bình Định có một số nhà đầu tư Singapore, còn Nhật Bản thì chưa xuất hiện. Đây có phải là một sự chậm trễ trong thu hút đầu tư không, thưa Chủ tịch?

- Tôi xin nói ngay, thứ nhất - đó không còn là một dự báo nữa mà là một thực tế đang vận động; thứ hai - trong chuyện thu hút đầu tư từ Nhật Bản ta không hề chậm trễ. Kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ của nước ta sang thị trường Nhật Bản hết năm 2005 có thể đạt khoảng 200 triệu USD và dự báo sẽ tăng lên gấp đôi vào năm 2010. Bình Định thuộc nhóm 3 tỉnh thành có năng lực sản xuất xuất khẩu đồ gỗ lớn nhất nước. Vì thế, làm sao ta có thể quên Nhật Bản. Có thể ta tiến chậm một chút nhưng rất chắc chắn và ổn định.

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Võ Hồng Phúc, người dẫn đầu đoàn xúc tiến đầu tư Việt Nam tại Nhật Bản từ ngày 7 đến 15-11-2005 vừa cho tôi biết, trong các cuộc tiếp xúc với các quan chức cao cấp các tập đoàn hàng đầu của Nhật, phía Nhật đã thể hiện quyết tâm tạo ra một làn sóng đầu tư mới vào Việt Nam. Ông Oka Motoyuki, Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Nhật-Việt thuộc Liên hiệp các tổ chức kinh tế Nhật Bản (Nippon Keidanren), nói rằng: "Chưa bao giờ ở Nhật Bản, sự quan tâm tới Việt Nam lại nóng như hiện nay. Làn sóng đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam hiện chỉ còn là vấn đề thời gian".

Chủ tịch Vũ Hoàng Hà (bìa phải) đưa các nhà đầu tư của SACA Group khảo sát thực địa ở vùng ven biển Đông Bình Định.

Tháng 8-2005, anh Phạm Bá - nguyên Phó Chủ tịch tỉnh đã sang Nhật Bản tham gia xúc tiến đầu tư. Sau khi làm việc với ta, Nghị sĩ Fumio Kyuma - Chủ tịch Hội đồng điều hành Đảng Dân chủ tự do (đảng cầm quyền), ngài Kuniomi Iwai - Thứ trưởng Bộ Giao thông - Hạ tầng - Đất đai rất quan tâm và hứa sẽ nghiên cứu để đầu tư một nhà máy phong điện có công suất lớn tại Bình Định. Đặc biệt là bạn sẽ đề nghị Chính phủ Nhật Bản sử dụng một phần vốn ODA bố trí cho Việt Nam để khảo sát, lập dự án. Đầu tháng 12-2005, Tập đoàn Sakai Chemical (Nhật Bản) một tập đoàn chuyên về hóa chất, là bạn hàng truyền thống chuyên mua quặng Ilmenite của Bình Định đã về tìm hiểu cơ hội đầu tư ở Bình Định. Họ cho biết trước đây chỉ quan hệ với Bình Định trên lĩnh vực thương mại. Khi ta chủ trương không xuất khẩu nguyên liệu Ilmenite thô, nên họ chuyển hướng sang nghiên cứu đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến titan tại Bình Định. Ngoài ra, Tập đoàn cũng mong muốn sẽ tìm thấy cơ hội đầu tư tại KKT Nhơn Hội.

Theo thông tin mà tôi có được, trong một cuộc khảo sát môi trường kinh doanh toàn cầu đối với các công ty Singapore được thực hiện bởi BT - Global Business Insights, Trung Quốc là điểm lựa chọn thứ nhất của họ trong 2 năm tới, Việt Nam đứng vị trí thứ 2, sau đó mới đến Indonesia và Malaysia. Đáng chú ý là các dự án đầu tư của Singapore vào Việt Nam có quy mô vốn bình quân khá cao (khoảng 22,2 triệu USD/dự án), vượt xa quy mô bình quân chung (8,8 triệu USD/dự án) của các dự án đầu tư nước ngoài trên cả nước. Như đã thấy, thông tin về các nhà đầu tư, xu hướng đầu tư luôn được lãnh đạo tỉnh cập nhật kịp thời và có phương án khơi dòng đầu tư. Trong năm 2006 này, chúng ta sẽ có những bước đi thích hợp để tiếp cận với những nhà đầu tư ở hai quốc gia này.

* Chủ tịch có thể vui lòng nói rõ hơn về phương án khơi dòng đầu tư thích hợp?

- Thu hút đầu tư nếu chỉ nói đến chuyện ưu đãi thì không ăn. Nhà đầu tư thường có 3 nỗi lo. Thứ nhất, họ e ngại sẽ bị ép chia sẻ rủi ro về đầu tư cơ sở hạ tầng với mình. Thứ hai, doanh nghiệp nào cũng sợ đầu tư vào một nơi còn trống lổng trống thiên, không có "láng giềng". Thứ ba, khi thẩm định vùng đầu tư, người ta quan tâm nhiều đến cơ hội sau đó mới đến những ưu đãi đầu tư. Tại Bình Định, ta đã sẵn sàng để khi đến với KKT Nhơn Hội, nhà đầu tư không vướng 3 nỗi lo ấy.

Ở ta còn có cả khu phi thuế quan, tầm gần đã có cảng Quy Nhơn, vài ba năm sẽ có tới mấy cái cảng bên Nhơn Hội. Không bị ràng buộc chuyện phải cùng địa phương đầu tư cơ sở hạ tầng, nhà đầu tư rất thích. Họ cần nhiều thông tin về hiện trạng địa phương, những cơ hội thực tế trong thị trường khu vực, họ không cần nhiều lắm những lời hứa cơ chế. Ta thỏa mãn được những đòi hỏi này. Vậy ta có thể chọn mặt gởi vàng.

* Thưa Chủ tịch, khi thuyết phục các nhà đầu tư nước ngoài đến với Bình Định ông thường nói điều gì với họ?

- Tôi hay nói đùa với anh em trong ủy ban, năm nay mình chạy maratông thu hút đầu tư hết 365 ngày. Từ quan tới lính đầu óc lúc nào cũng ong ong mấy chữ "nhà đầu tư". Tôi nói cái gì với họ ư (cười). Tất nhiên phần không thể thiếu là những tiềm năng, lợi thế. Nhưng như đã nói ở trên, điều mà nhà đầu tư quan tâm nhất là cơ hội. Mà thứ này thì KKT Nhơn Hội lại rất sẵn. Chưa bao giờ tôi nói về vấn đề này mà không thu hút được cử tọa (cười).

Khi giới thiệu với các doanh nhân Đài Loan, tôi nói vui - Các bạn cứ đến thăm KKT Nhơn Hội đi, chúng tôi đã chuẩn bị mặt bằng, điện, nước, cáp thông tin liên lạc, đường sá, sân bay, cảng biển... cho các bạn sản xuất, kinh doanh. Ưu thế của Việt Nam so với nhiều nước trong khu vực là sự ổn định chính trị và an ninh cao, Quy Nhơn - Bình Định là một trong những thành phố yên bình nhất Việt Nam. Nếu ở một vài nước khác, an ninh là thứ phải trả tiền thì ở chỗ chúng tôi, an ninh là thứ... biếu không cho bạn. Ở thành phố quê tôi, người dân rất thân thiện, bạn có thể ung dung đi dạo trong bình yên suốt đêm cho đến sáng. Mời các bạn cứ đến thăm Quy Nhơn - Bình Định rồi sẽ quyết định. Nhà đầu tư nào cũng quan tâm tới lỗ lãi, thời gian thu hồi vốn. Càng ổn định thì càng mau chóng đạt được mức tăng trưởng tối đa. Có thấy người ta hãi nạn khủng bố, chiến tranh tôn giáo, sắc tộc ra sao mới ý thức được sự ổn định của mình là quý giá đến cỡ nào.

• Bá Phùng (thực hiện)