Bảo tàng Quang Trung chỉ ở quy mô địa phương nhưng nếu xét về sức hút của một địa chỉ tham quan nổi tiếng, Bảo tàng có thể sánh ngang “tầm vóc quốc gia”, bởi sự độc đáo từ hào quang lịch sử.

Lễ hội kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa được tổ chức tại Bảo tàng Quang Trung hằng năm thu hút hàng vạn người dân và du khách.

Đất lành chim đậu

Bảo tàng Quang Trung (BTQT) nằm trên mảnh đất phù sa ven sông Côn, có diện tích 15 ha. Anh Đỗ Thanh Minh, phụ trách chăm sóc cây ở BTQT, cho biết: “Đất ở BTQT rất phù hợp cho các loại cây phát triển. Hiện trong khuôn viên Bảo tàng đã hình thành “khu rừng” với hàng ngàn cây, đủ loại như me, sao, sấu, xà cừ, thầu đâu, khế, lim, sanh, vạn tuế, viết… trong đó, có nhiều cây cao hàng chục mét, tạo nên một không gian xanh, yên bình”. Loại cây từ nơi xa nhất được di thực về Bảo tàng là cây sấu; do Thượng tướng Nguyễn Nam Khánh, người con quê hương, tự mình ươm giống ngoài Hà Nội và chuyển giao. Cây sấu đã được nhân giống khắp Bảo tàng. Cây me cũng được trồng nhiều nhất và có sức phát triển tốt nhất ở BTQT. Điều đặc biệt là các cây me đều được nhân giống từ cây me cổ thụ mấy trăm năm tuổi đã được công nhận là “Cây di sản Việt Nam”. BTQT từ nhiều năm qua đã nhân giống hàng ngàn cây me con từ cây me cổ thụ để đáp ứng nhu cầu mua về trồng lưu niệm của du khách.

Có lẽ, hiếm có bảo tàng nào trên đất nước có được “vườn cây nguyên thủ” như BTQT. Hầu hết các vị lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước khi về thăm, viếng BTQT đều trồng cây lưu niệm. Giờ, BTQT đã có đến hàng trăm cây được gắn bảng tên của các thế hệ lãnh đạo đất nước. Hai cây me trồng hai bên tượng đài Quang Trung do Đại tướng Võ Nguyên Giáp (trồng năm 1983) và đồng chí Trường Chinh (trồng năm 1985) giờ rất đẹp. Sự phát triển của cây cối ở BTQT đã tạo nên đất lành cho các loại chim có được nơi trú ẩn bình yên, nhất là khi Bảo tàng cấm bắn chim từ nhiều năm qua.  

Bảo tàng đặc biệt

Không như các bảo tàng khác chỉ có chức năng trưng bày, giới thiệu các hiện vật, BTQT có sự đặc biệt của yếu tố tâm linh, kính ngưỡng khi được hình thành và gắn liền với Điện thờ Tây Sơn tam kiệt và Văn thần Võ tướng cùng những di tích về phong trào Tây Sơn. Các đoàn lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương khi về Bình Định đều đến thăm BTQT và dâng hương tại Điện thờ Tây Sơn tam kiệt. Đông đảo người dân và du khách cũng từ yếu tố tâm linh, kính ngưỡng đặc biệt mà tìm về với BTQT. Xét trong hệ thống bảo tàng, hiếm nơi nào có được điều kiện để tổ chức lễ hội, chứ chưa nói đến lễ hội truyền thống kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa có quy mô vượt khỏi tầm địa phương như BTQT.