Sản xuất bún khô (hay còn gọi là bún số 8) là nghề truyền thống ở xã Tam Quan Nam, huyện Hoài Nhơn. Có lẽ đây là sản phẩm bún đặc biệt mà không một vùng nào khác trên đất nước ta sản xuất, dù nguyên liệu để làm nên sợi bún chỉ là tinh bột mì. Hiện nay, một số gia đình ở các thôn Cửu Lợi, An Thái, Trung Hóa, Tăng Long (Tam Quan Nam) vẫn còn giữ nghề truyền thống này. Sau đây là một số hình ảnh các công đoạn sản xuất bún số 8.
|
Để làm bún số 8, người ta lấy tinh bột mì tươi (đã qua ủ để giảm bớt độ dẻo) đổ vào một cái chảo gang lớn đặt trên lò lửa, sau đó cho nước vào rồi khuấy đều đến khi bột trở màu trong suốt là sắp chín (gọi là lên trùng bột). |
|
|
Bột chín được đưa xuống khỏi lò lửa và tiếp tục khuấy cho đến khi bột chín đều, như thế cộng bún mới dai, không bị nát, gãy. |
|
|
Bột sau khi trùng được người thợ dùng vá múc đổ vào khuôn bún (hình chữ nhật được đóng bằng 4 miếng ván, đáy có bịt một mặt đồng mỏng có đục nhiều lỗ nhỏ, cứ 2 lỗ đôi gần nhau để tạo sợi bún đôi) rồi dùng một lỏi ép bằng gỗ vừa lọt lòng khuôn để ép bột xuống. |
|
|
Khi bắt đầu ép bún một người có sức khỏe dùng cần ép, một đầu tròng vào dây néo để giữ cố định, đầu kia người ta dùng sức mạnh đè cần ép xuống, bột từ từ chảy qua lỗ khuôn tạo thành từng con bún dài xuống chiếc vỉ để sẵn phía dưới. |
|
|
Bún được ép ra vỉ bằng nan tre, đem phơi ngoài nắng. Nếu trời nắng tốt thì chỉ khoảng một buổi là bún đã khô. |
|
|
Mười bó bún kết thành một là cách đếm chục, còn bây giờ chỉ bó chung, cân thành kg. Hiện nay, giá 1kg bún số 8 thành phẩm bán tại lò chỉ khoảng 8.000 đồng. Nếu 1 gia đình (4 lao động) mỗi ngày làm khoảng 1 tạ bột mì sẽ được 50kg bún thành phẩm, trừ mọi chi phí còn được 70.000 đồng. | |
|