Khi các dự án đầu tư du lịch trong Khu kinh tế Nhơn Hội được triển khai, xã Cát Hải (Phù Cát) trong tương lai sẽ là vùng "đất hứa” đón nhận nhiều cơ hội phát triển về mọi mặt. Tuy nhiên, trước mắt mỗi người dân và chính quyền xã Cát Hải bây giờ là những thách thức, đòi hỏi họ phải nỗ lực nâng tầm để chủ động đón nhận và biến cơ hội thành hiện thực.
 |
|
Học sinh ở trường tiểu học xã Cát Hải.
| Khởi động
Xã Cát Hải gồm có 4 thôn là Vĩnh Hội, Tân Thanh, Chánh Oai và Tân Thắng. Bây giờ, đến Cát Hải chỉ mất hơn một giờ đồng hồ, với phương tiện xe máy, bạn có thể dễ dàng vượt qua “ba đèo, bốn động” để đến những thôn, xóm tận cùng của cái xứ đầy gió và cát này. Mơ ước của người dân Cát Hải đã trở thành hiện thực với con đường 639 đẹp như một dải lụa vắt qua các vùng bãi ngang, ven biển, trong đó có Cát Hải. Dù chưa đến ngày khánh thành nhưng do cầu Thị Nại đã thông xe, Cát Hải đã rất gần với TP Quy Nhơn.
Trước đây, do điều kiện thông thương với bên ngoài gặp nhiều khó khăn, sản xuất của nông dân Cát Hải còn mang tính chất phục vụ tại chỗ - có sản phẩm, nhưng thu hoạch rồi... bán rẻ hoặc... bán tháo vì không bán cũng không được. Từ khi có đường, người dân Cát Hải đã tự mình làm nên cuộc đổi đời ngoạn mục.
Đứng trên đỉnh đèo Tân Thanh, thu vào tầm mắt tôi là một vùng núi non trùng điệp với những bãi biển, gành đá hoang sơ uốn lượn. Để triển khai các dự án du lịch, UBND tỉnh đã quy họach 200 ha đất thuộc thôn Vĩnh Hội và 150 ha đất thuộc thôn Tân Thanh phục vụ các dự án du lịch. Ông Nguyễn Ngọc Toàn, Phó ban quản lý KKT Nhơn Hội cho biết: “Hiện đang có 2 dự án du lịch lớn đầu tư vào Cát Hải của Công ty ITC Condor Developmet JV - Hoa Kỳ và Công ty Nhã Cao thuộc Hiệp hội đầu tư Quốc tế Hồng Kông”. Hiện nay, dự án du lịch Vĩnh Hội đang triển khai. Ban quản lý KKT Nhơn Hội đang khẩn trương xây dựng các khu tái định cư để thực hiện di dân, giải phóng mặt bằng.
Trong tương lai, Cát Hải sẽ đối diện với nhiều cơ may, tuy nhiên, với mặt bằng trình độ dân trí phổ biến là hết lớp 4, lớp 5, chính người dân Cát Hải đang biết mình phải động viên con em nên làm gì.
Đường lớn đã mở
Một vấn đề lớn cần phải giải quyết rốt ráo đối với Cát Hải trước khi “ra biển lớn” là vấn đề quản lý đất đai. Trước đây, Cát Hải như một “khu tự trị” nên thôn, xã, HTX- ai cũng có thể cấp đất, thu tiền được... Khi tiến hành xây dựng khu du lịch, đòi hỏi xã và các ngành chức năng phải tiến hành phân loại, xử lý tình hình lấn chiếm đất đai trái phép đi đôi với quy hoạch khu dân cư để giải quyết đất ở cho dân. Và còn rất nhiều những việc phải làm ngay như: điều tra dân số, lao động, nghề nghiệp, tài sản, đất đai, độ tuổi lao động, ngành nghề của nhân dân để có phương án đào tạo nghề, giải quyết việc làm phù hợp với điều kiện sản xuất và lao động mới; việc xây dựng các khu tái định cư cũng không đơn giản là quy hoạch chỗ ở mà còn phải tạo điều kiện cho người dân phát triển ngành nghề ổn định, nâng cao đời sống; bên cạnh đó, các phương án đào tạo nghề, phương án đền bù, giải tỏa cho dân theo chính sách của nhà nước và chính sách ưu tiên của tỉnh phải được thực hiện một cách đồng bộ, công bằng...
Sau khi di dời dân ở 2 thôn Vĩnh Hội và Tân Thanh để thực hiện các dự án du lịch, Cát Hải sẽ còn lại 2 thôn Chánh Oai và Tân Thắng với khoảng 694 hộ, 2.978 nhân khẩu. Ông Đặng Thanh Liêm cho biết: “Nhân dân Cát Hải đồng tình với chủ trương di dời để xây dựng khu du lịch của tỉnh. Nguyện vọng của họ là muốn định cư về phía trong, gần hơn với TP Quy Nhơn”. Trong buổi làm việc mới đây với Đảng bộ và chính quyền xã, đồng chí Nguyễn Xuân Dương, Bí thư Tỉnh ủy cũng đã chỉ đạo ban quản lý Khu kinh tế Nhơn Hội và các ngành chức năng của tỉnh, huyện khẩn trương thực hiện công tác di dân, giải phóng mặt bằng theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho dân sinh hoạt và sản xuất... Đối với hai thôn còn lại của Cát Hải, đồng chí cũng đã chỉ đạo: “Nếu số dân còn lại đủ điều kiện để quy hoạch trung tâm xã Cát Hải mới thì phải có định hướng quy hoạch xã Cát Hải mới”.
Đường lớn đã mở. Mỗi người dân Cát Hải hôm nay đang nỗ lực vượt lên chính mình để đón nhận những cơ hội đổi đời. Thay đổi rõ nhất mà chúng tôi nhìn thấy được là tỷ lệ học sinh bỏ học, nghỉ học ở Cát Hải đã giảm đi rất nhiều. Gia đình nào cũng cố gắng cho con đi học chữ, học nghề với hy vọng tương lai sẽ được tham gia vào khu công nghiệp. Ngay cả đội ngũ cán bộ xã cũng đang nỗ lực đi học để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, chính trị đáp ứng với yêu cầu mới.
| 
