Thực thi Thông tư liên tịch 02 (TTLT 02) và Nghị định 55/2001 của Chính phủ về việc quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet, kể từ ngày 10-11-2006, tất cả các điểm dịch vụ Internet công cộng trong toàn tỉnh đã được cài đặt phần mềm quản lý INCM Geteway. Tuy nhiên, tuy thực hiện rầm rộ và khá tốn kém nhưng sau 1 tháng thực hiện quy định mới, kết quả thực tế xem ra chưa được như mong đợi.

Nhiều học sinh dưới 14 tuổi vẫn online mà không cân có người giám hộ.

Sai phạm vẫn tiếp diễn…

Theo anh Nguyễn Khánh Thịnh, cán bộ kỹ thuật của Công ty Điện toán và truyền số liệu (VDC) - Chi nhánh Bình Định thì đến đầu tháng 12-2006, tất cả các đại lý Internet trong toàn Tỉnh đã được cài đặt phần mềm quản lý INCM Geteway. Đây là phiên bản mới nhất mà VDC cho ra đời để hỗ trợ các chủ đại lý Internet quản lý khách hàng theo đúng tinh thần chung của TTLT 02: ngăn chặn web xấu, lưu trữ thông tin trong 30 ngày, kiểm soát thời điểm hoạt động của các đại lý và quản lý trẻ em dưới 14 tuổi đến với Internet công cộng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy tình trạng vi phạm các mục trong khoản V của TTLT 02 vẫn diễn ra một cách đáng báo động.

Tại điểm Internet HT, gần trường THCS Quang Trung, TP Quy Nhơn có khá nhiều em học sinh trong bộ đồng phục, trên vai còn mang khăn quàng đỏ vô tư ngồi chơi game online (lứa tuổi truy cập có điều kiện). Một em học sinh tên Tuấn, là học sinh lớp 6 trường THCS Quang Trung, lôi từ trong cặp ra giấy CMND của… mẹ để điền vào các danh mục thông tin cá nhân trước khi được phép sử dụng thông tin trên mạng. Cu cậu "hồn nhiên" khoe rằng khó khăn lắm mới "chôm"  được CMND của mẹ để tiếp tục "bôn tẩu giang hồ Võ lâm truyền kỳ". Như vậy, cả Tuấn và chủ dịch vụ HT đã vi phạm pháp luật vì nội dung TTLT 02 chỉ rõ: "Người dưới 14 tuổi sử dụng dịch vụ tại đại lý Internet phải có người thành niên bảo lãnh và giám sát trong suốt qúa trình sử dụng dịch vụ tại đại lý".

Sau khi phần mềm quản lý INCM được nhà cung cấp VDC cài đặt rộng rãi tại Bình Định, tình hình online từ 24 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau vẫn không hề giảm. Thậm chí ở thời điểm hiện tại, phong trào luyện game đêm còn trở nên nóng hơn vì Thông tư 60 về quy định điểm thưởng sắp đến ngày có hiệu lực. Tại đaị lý Internet TK trên đường Nguyễn Thái Học, TP Quy Nhơn hàng đêm vẫn có vài chục game thủ vùi đầu vào màn hình máy vi tính cho đến ngày hôm sau. Một người chơi ở đây cho biết: "Tui lấy đêm làm ngày, chơi tiệm này suốt cả tháng trời rồi có thấy ai đến kiểm tra hay nói gì đâu. Mà chủ tiệm cũng không bắt buộc khai báo thông tin gì cả. Chỉ việc đến đây, sau 23 giờ chủ  đóng cửa, chơi đến sáng rồi về".

Bất cập và lách luật

Do phiên bản phần mềm INCM Geteway for Linux mà nhà cung cấp VDC cài đặt tại Bình Định hiện vẫn còn trong giai đoạn hoàn thiện nên còn nhiều thiếu sót, thậm chí là bất cập dẫn đến phiền hà, rắc rối cho không ít người sử dụng lẫn chủ  đại lý. Bởi vậy cho nên từ chỗ hưởng ứng rất nhiệt tình lúc đầu, đến nay các đại lý chuyển sang lén lút gỡ ra hoặc vô hiệu hóa để lách luật.

Theo anh Nguyễn Khánh Thịnh thì tác dụng lớn nhất của phần mềm INCM Geteway là quản lý trẻ em dưới 14 tuổi khi đến với đại lý Internet công cộng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nguồn thu nhập chủ yếu của các  đại lý Internet đến từ đối tượng này. Để giữ khách, họ dùng hàng chục CMND khác nhau trong gia đình, người quen để lập tài khoản "ma" sau đó cung cấp cho "thượng đế U14" của mình. Chính vì hành vi lách luật này mà sau một tháng triển khai tại Bình Định, INCM Geteway chưa thể nào làm giảm bớt số trẻ em vùi đầu vào game online.

Ngoài ra, tốc độ triển khai phần mềm INCM Geteway cũng là một vấn đề gây không ít phiền hà cho các chủ đại lý. Theo anh Nguyễn Lê Hà, phó chánh thanh tra Sở BCVT thì: "Lẽ ra nhà cung cấp VDC phải hoàn thành việc cung cấp phần mềm quản lý khách hàng từ tháng 7 - 2006 nhưng cho đến thời điểm này, tức là giữa tháng 12 - 2006 VDC vẫn chưa có bảng tổng kết báo cáo cuối cùng cho Sở BCVT nên đội kiểm tra liên ngành 814 chưa thể kiểm tra liên tục và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm được".

Chính vì sự chậm trễ và thiếu đồng bộ này mà tình trạng các đaị lý Internet thực hiện đúng các quy định tại khoản IV của TTLT 02 lại vắng và mất khách hẳn trong khi các tiệm cố ý làm trái thì số lượng khách hàng lại thay đổi theo chiều hướng ngược lại. Từ thực trạng này có thể dự đoán được tình hình vi phạm của các chủ đại lý trong thời gian tới sẽ ngày càng bạo liệt hơn.

• Khánh Vinh