Việc tiến hành phổ cập bậc trung học: Trung học phổ thông, Trung cấp chuyên nghiệp và Dạy nghề (THPT, TCCN và DN) là góp phần trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh trong những năm tới. Ông Trần Văn Quí, Giám đốc Sở GD-ĐT đã trả lời phỏng vấn Báo Bình Định về vấn đề này.

Trường THPT Quốc Học Quy Nhơn đang phấn đấu trở thành trường THPT đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn quốc gia. Ảnh: N.Q

* Thưa ông, hiện nay, kế hoạch thực hiện phổ cập trung học ở tỉnh Bình Định đã được tiến hành đến đâu?

- Mục tiêu của phổ cập bậc trung học (TH) giai đoạn từ nay đến năm 2010 là nâng cao dân trí, làm cho hầu hết công dân đến hết tuổi 21 ở các địa phương đã đạt chuẩn PCGD THCS đều đạt trình độ học vấn trung học. Để thực hiện mục tiêu đó, tỉnh Bình Định phải củng cố, phát huy thành quả của PCGD tiểu học và chống mù chữ, PCGD THCS và tạo điều kiện học tập THPT, TCCN và DN cho đối tượng từ 15 đến hết 21 tuổi; nâng cao chất lượng, hiệu quả GD TH, bảo đảm để mọi học sinh được phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, có những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp, thực hiện tốt việc phân luồng sau THCS; xây dựng hệ thống trường tiểu học, TH, TCCN, trường dạy nghề, trung tâm Giáo dục thường xuyên, trung tâm KTTH-HN, trung tâm Học tập cộng đồng, phấn đấu đến năm 2010 mỗi huyện có 40% số trường mẫu giáo, 50% số trường tiểu học, 40% số trường THCS và có từ 1- 2 trường THPT đạt chuẩn quốc gia…

Để thực hiện mục tiêu này, Ban chỉ đạo PC bậc TH các cấp sẽ tổ chức điều tra cơ bản số người trong độ tuổi từ 6 đến 35 tuổi để xây dựng kế hoạch PC; tổ chức vận động số người trong diện ra lớp và duy trì số lượng, nâng cao hiệu quả đào tạo ở tất cả các bậc học, duy trì và củng cố kết quả PCGD THCS. Nâng cao chất lượng dạy và học ở các trường tiểu học, THCS, THPT và TCCN, trường dạy nghề, trung tâm Giáo dục thường xuyên; tổ chức đa dạng các loại hình học tập và các lớp PC bậc TH. Chăm lo bảo trợ thanh thiếu niên nghèo thất học. Tổ chức kiểm tra đánh giá PC bậc TH sau mỗi chặng đường… Trong giai đoạn 1 (năm 2006, 2007), tỉnh đã đặt mục tiêu phấn đấu có 1/2 số xã, phường, thị trấn đạt chuẩn PC bậc TH; giai đoạn 2 (từ 2008- 2010): phấn đấu có 11/11 huyện, TP đạt chuẩn PC bậc TH. Hiện nay, các huyện, thành phố đang tiến hành điều tra cơ bản đối tượng trong diện PC bậc TH…

* PC bậc TH là công việc đầy khó khăn, thách thức nhưng đến nay, mới bắt đầu điều tra cơ bản đối tượng trong diện PC, liệu đến năm 2010, tỉnh Bình Định có hoàn thành được PC bậc TH như mong muốn không?

- Để PC bậc TH, chúng ta có thuận lợi là đã đạt chuẩn quốc gia về chống mù chữ-PCGD tiểu học, PCGD tiểu học đúng độ tuổi, PC GD THCS. Hàng năm các chỉ tiêu PC vẫn được duy trì và nâng cao; hệ thống GD-ĐT nói chung, GD bậc TH nói riêng khá phát triển với các loại hình phong phú, đa dạng; nhân dân có truyền thống hiếu học, cần cù… Tuy nhiên, phải xác định khó khăn, thách thức còn rất lớn.

Thứ nhất, do ngân sách đầu tư cho GD còn hạn chế nên kinh phí để xây dựng trường chuẩn quốc gia ở các cấp đều không đáp ứng được so với yêu cầu. Các huyện, thành phố đều chưa có trường THPT đạt chuẩn quốc gia, trung tâm Giáo dục thường xuyên nào trong khi mục tiêu của PC bậc TH yêu cầu mỗi huyện, TP có ít nhất 2 trường THPT đạt chuẩn quốc gia, 1 trung tâm Giáo dục thường xuyên.

Thứ hai, một số trường TCCN thuộc bộ, ngành trung ương, không do tỉnh quản lý nên có nhiều trở ngại trong quản lý, chỉ đạo việc huy động, thực hiện duy trì sĩ số học sinh và nâng cao hiệu suất đào tạo.

Thứ ba, phổ cập bậc TH yêu cầu xã, phường, thị trấn phải huy động được 95% trở lên số đối tượng đã tốt nghiệp THCS vào học THPT, bổ túc THPT, TCCN và DN. Trong đó, ít nhất 15% vào học các trường dạy nghề và 15% trở lên vào học các trường TCCN trong khi, thanh thiếu niên trong độ tuổi 15- 21 tuổi đã nghỉ học, phần lớn phải đi làm thuê, lao động phổ thông, đi biển dài ngày… ở những nơi xa nên việc huy động trở lại lớp và duy trì sĩ số rất khó khăn, bất cập.

Tâm lý thích học phổ thông, không thích học bổ túc văn hóa; học công lập, không thích học hệ ngoài công lập cũng như TCCN và các trường DN cũng còn phổ biến ảnh hưởng đến công tác PC. Ngoài ra, kinh phí mở lớp phổ cập bổ túc THPT, hỗ trợ học viên thuộc diện khó khăn, trả lương bồi dưỡng cho giáo viên tham gia các lớp phổ cập cũng rất lớn…

Vì vậy, để đạt chuẩn PC bậc TH vào năm 2010, đòi hỏi phải có sự đầu tư lớn về nguồn lực, đồng thời phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo kiên quyết của các cấp ủy đảng và chính quyền, sự đồng thuận của nhân dân, trong đó, ngành GD-ĐT phải thực sự đóng vai trò nòng cốt, thực hiện tốt cuộc vận động “hai không” để HS có kiến thức vững chắc qua từng bậc học, khắc phục tình trạng học kém rồi chán học dẫn đến bỏ học… Hội Khuyến học các cấp có vai trò quan trọng góp phần làm cho mục tiêu trên trở thành hiện thực.

* Cám ơn ông!

• Ngọc Quỳnh(thực hiện)

* Đối tượng PC bậc TH là thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 15 đến hết 21 tuổi đã tốt nghiệp THCS, chưa tốt nghiệp THPT, bổ túc THPT, chưa tốt nghiệp TCCN hoặc chưa tốt nghiệp đào tạo nghề từ 3 năm trở lên. * Tiêu chuẩn PC bậc TH: - Đối với cá nhân: Thanh thiếu niên thuộc đối tượng PC bậc TH được công nhận đạt chuẩn PC bậc TH phải có bằng tốt nghiệp THPT, hoặc TCCN, hoặc bổ túc THPT, hoặc bằng tốt nghiệp đào tạo nghề 3 năm trở lên trước khi 21 tuổi. - Đối với xã, phường, thị trấn được công nhận đạt chuẩn PC bậc TH phải đạt và duy trì được chuẩn PCGD THCS; huy động được 95% trở lên số đối tượng PC đã tốt nghiệp THCS vào học THPT, bổ túc THPT, TCCN và dạy nghề... - Ngoài ra, còn có những tiêu chuẩn đối với huyện, thành phố và đối với tỉnh đạt chuẩn về PC bậc TH.