Đó là điều cốt lõi mà Bác Hồ luôn nhấn mạnh khi đề cập đến chuyện huấn luyện cán bộ, chuyện học tập của cán bộ, đảng viên. Bác xác định hết sức rõ ràng “học mà không làm được, học mấy cũng vô ích”. Cán bộ vừa là công bộc của dân, vừa là người lãnh đạo, tập hợp nhân dân nên phải là người có kiến thức trên nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, việc học tập phải luôn gắn lý luận với thực tiễn, phải sát với yêu cầu nhiệm vụ cách mạng của từng người. Vì vậy, bên cạnh các phẩm chất chung về đức - tài, cần phải đáp ứng những yêu cầu riêng của lĩnh vực hoạt động. Bác chỉ rõ “ai lãnh đạo trong ngành hoạt động nào thì phải biết chuyên môn của ngành ấy”.
Đặc biệt, Bác hết sức phê phán lối học tập theo kiểu kinh viện, giáo điều và lý thuyết suông xa rời thực tế. Người chỉ rõ “tuyên truyền huấn luyện không nên nói trên trời dưới đất, nào là khách quan, chủ quan, nào là tích cực, tiêu cực, không đâu vào đâu cả”, mà phải “cốt thiết thực, chu đáo hơn tham nhiều”. Tức là không nên tham lam, ôm đồm, học một lúc nhiều môn, nhiều kiến thức, vì điều quan trọng và cần thiết nhất là “người học dùng được sự hiểu biết của mình vào việc làm”. Bác còn nói rõ “nếu thì giờ ít, trình độ còn kém mà cứ cặm cụi nghiên cứu tỉ mỉ thì không ích lợi gì cả”. Việc học tập cũng phải linh hoạt, lấy hiệu quả làm đầu: “Học ở trường, học ở sách vở, học lẫn nhau và học ở nhân dân, không học ở nhân dân là một thiếu sót rất lớn”.
Bác chỉ rõ bốn mục đích của việc học. Đó là : “Học để sửa chữa tư tưởng. Vì tư tưởng đúng thì hoạt động mới khỏi sai lạc và mới làm tròn nhiệm vụ cách mạng được (1); Học để bồi dưỡng đạo đức cách mạng. Có đạo đức cách mạng thì mới hy sinh, tận tụy với cách mạng, mới lãnh đạo được quần chúng đưa cách mạng tới thắng lợi hoàn toàn (2); Học để tin tưởng. Có tin tưởng thì lúc ra thực hành mới vững chắc, hăng hái, lúc khó khăn mới kiên quyết hy sinh (3); Học để hành. Học với hành phải đi đôi… Học mà không hành thì học vô ích. Hành mà không học thì hành không trôi chảy(4)”.
Hiện nay, công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước cũng đòi hỏi cán bộ, đảng viên phải nỗ lực học tập để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng. Và có học gì đi nữa thì mỗi chúng ta đều phải nhớ lời dạy của Bác: “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự Đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Muốn đạt được mục đích thì phải cần kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”.
| 
