Nói về xã hội chủ nghĩa, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói một cách hết sức giản dị và rõ ràng: “Xã hội ngày càng tiến, vật chất ngày càng tăng, tinh thần ngày càng tốt, đó là chủ nghĩa xã hội”. Có thể nói rằng đây là một sự khái quát hết sức sâu sắc và khoa học, được thể hiện một cách vô cùng dễ hiểu và có sức cảm hóa rất lớn đối với nhân dân. Người còn cụ thể hóa khái niệm chủ nghĩa xã hội một cách rõ ràng hơn: “Chủ nghĩa xã hội là tất cả mọi người các dân tộc ngày càng ấm no, con cháu chúng ta ngày càng sung sướng”, “Chủ nghĩa xã hội là làm sao cho dân giàu, nước mạnh…”.
Xuất phát từ bản chất tốt đẹp của chủ nghĩa xã hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến trọng trách của Đảng với nhân dân, nhất là khi Đảng đã trở thành Đảng cầm quyền. Người luôn lấy cuộc sống của nhân dân làm thước đo hiệu quả, làm căn cứ đánh giá công việc của Đảng và Nhà nước. Theo Người, bản chất ưu việt của chủ nghĩa xã hội có được bộc lộ, phản ánh đúng đắn hay không chính là ở chỗ đó. Người chỉ rõ: “Chính sách của Đảng và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi”. Rõ ràng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn mong muốn và đòi hỏi rất cao sự tận tụy hy sinh, sự mẫu mực trong sáng của Đảng và Nhà nước, của từng cán bộ, đảng viên, nhất là những công chức trong bộ máy chính quyền dứt khoát phải là “công bộc của dân”.
Xác định “đạo đức là gốc”, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đòi hỏi việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng của từng cán bộ, đảng viên để hoàn thành sứ mạng dẫn dắt công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta. Người nhấn mạnh: “Muốn giải phóng cho dân tộc, giải phóng cho loài người là một công việc to tát, mà tự mình không có đạo đức, không có căn bản, tự mình đã hủ hóa, xấu xa thì còn làm nổi việc gì”. Người khẳng định “Tư tưởng xã hội chủ nghĩa là chống tư tưởng cá nhân chủ nghĩa”, xác định rõ cho mỗi cán bộ, đảng viên nhận thức sâu sắc rằng, chủ nghĩa cá nhân là một kẻ thù nguy hiểm, một trở lực lớn cho sự thành công của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, cần phải kiên quyết loại trừ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra cho chúng ta một cách rõ ràng về chủ nghĩa xã hội với tư cách là một chế độ xã hội. Đó là một chế độ xã hội có khả năng thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, đem lại tự do và hạnh phúc cho nhân dân.
| 
