Vài năm trở lại đây, kính đeo mắt được bày bán trên nhiều nẻo đường. Chỉ với cái biển hiệu “kính đại hạ giá” bằng bìa các tông, vài ba chục chiếc kính bày trên bàn hoặc trên tấm ni lông trải dưới đất là đủ cho một người bán kính hành nghề. Bạn thử một lần dừng chân, có thể sẽ tìm được ở đây một gọng kính ưng ý không thua gì kính tiệm với “giá rẻ bất ngờ”!

Một điểm bán kính đại hạ giá trên đường Nguyễn Tất Thành.

* Muôn nẻo đường kính

Ở thành phố Quy Nhơn, “kính đại hạ giá” được bày bán rải rác trên những con đường chính như: Nguyễn Tất Thành, Hùng Vương, Lê Hồng Phong, khu vực ngã ba Phú Tài… Chỉ một tấm bìa các tông kẻ chữ nghệch ngoạc “kính đại hạ giá”, vài ba chục chiếc kính bày trên bàn hoặc trên tấm ni lông trải dưới đất là đủ cho một người bán kính hành nghề.

Chủng loại kính khá đa dạng và phong phú về kiểu dáng song đặc điểm chung nhất là giá kính khá rẻ, chỉ từ 10 đến 15 ngàn đồng là đã có một chiếc kính “coi được”. Song cũng chính vì giá quá bèo nên tâm lý “tiền nào của nấy” đã khiến người tiêu dùng thường quay lưng với “kính đại hạ giá”!

Đa số khách hàng đi mua “kính đại hạ giá” là những người có thu nhập thấp. Phạm Thanh, sinh viên năm 2 khoa Ngữ Văn, trường Đại học Quy Nhơn nói: “Em không có nhiều tiền nên mới đi mua kính đại hạ giá...”. Tuy nhiên trên thực tế, chất lượng kính không hoàn toàn đồng nghĩa với giá cả. Có thể cùng chiếc kính ấy thôi giá trong tiệm là gấp đôi, gấp ba so với giá ở vỉa hè! Chị Võ Thị Anh Hoa, một người bán “kính đại hạ giá” cho biết: “Cùng với kính lấy được từ bạn hàng quen, thỉnh thoảng một tiệm kính lại thanh lý số kính mà họ cho là lỗi mốt cho tôi với giá rất rẻ”. Và như để dẫn chứng cho lời mình nói, Hoa chỉ cho tôi xem một số gọng kính vừa được một tiệm kính nhượng lại. Cô cầm trên tay một chiếc kính bảo hộ và giải thích: “Vì là hàng “đại hạ giá” nên mắt kính thường kém chất lượng. Nếu chọn được gọng kính phù hợp thì chỉ cần tốn vài mươi ngàn đồng thay mắt kính chống nắng hoặc cận, hoặc lão thì người mua có thể đã có một đôi kính đẹp mà giá lại rất rẻ. Ví dụ như chiếc kính bảo hộ sản xuất ở Đài Loan này, tôi bán chỉ 12 ngàn nhưng giá trong tiệm là 45 ngàn đồng đấy!”.

Quả thế thật, tôi dạo qua một số tiệm kính ở thành phố Quy Nhơn và đã bắt gặp  những chiếc kính giống y chang kính được Hoa bày bán ở vỉa hè, từ kiểu dáng đến nhãn mác song giá cả thì đắt gấp ba, bốn lần, và tôi chẳng thể phân biệt được đâu thật, đâu giả. Công nghệ bắn chữ chìm trên thủy tinh dưới bàn tay của những người thợ làm kính tài hoa đã biến những chiếc kính có nguồn gốc “bình dân” thành “hàng hiệu”…

Ngoài nỗi lo “buôn may bán đắt”, người bán kính vỉa hè phải suốt ngày đứng ngoài đường.

* Gian nan nghiệp “kính vỉa hè”

“Mấy hôm nay trời mưa suốt, không bán được cái nào chị à, không biết hôm nay có khá hơn không? Nghề này hên xui dữ lắm…”. Chị Hoa mở lòng với tôi trong câu chuyện về nghề nghiệp của mình.

Phần đông những người bán kính vỉa hè ở thành phố Quy Nhơn đều đến từ huyện Sơn Tịnh (Quảng Ngãi). Họ đều là dân làm ruộng cho nên bán kính cũng theo mùa. Vào mùa cắt lúa (tháng giêng, tháng ba, tháng mười) số lượng người bán “kính đại hạ giá” còn rất ít. “Chỉ là nghề phụ thôi, nhưng những năm bão lụt, mất mùa thì trăm sự đều phải trông chờ vào hàng kính”, anh Trần Thanh, một người bán “kính đại hạ giá” trên đường Nguyễn Tất Thành tâm sự. Vợ chồng anh Thanh ở xã Tịnh Bình, huyện Sơn Tịnh vào Quy Nhơn bán kính cũng đã khá lâu. Mỗi ngày trung bình anh bán từ 5 đến 10 chiếc kính, lãi được 30 đến 40 ngàn đồng. Chị vợ cũng bán được chừng ấy, lãi được chừng ấy. Mỗi tháng trừ tiền cơm nước, thuê nhà còn dư khoảng 2 triệu đồng gửi về cho ông bà nuôi con.